با تداوم پیشرفت کشورها و روند صنعتی شدن جهان، شکلهای مختلفی از آلودگی هوا نیز ایجاد شده که بی تردید، تمامی آنها خطراتی را برای سلامت انسان و محیط زیست به همراه دارند. یکی از نگرانیهای عمده در این زمینه به میزان "ذرات معلق در هوا" (PM) باز می گردد.
با تداوم پیشرفت کشورها و روند صنعتی شدن جهان، شکلهای مختلفی از آلودگی هوا نیز ایجاد شده که بی تردید تمامی آنها خطراتی را برای سلامت انسان و محیط زیست به همراه دارند. یکی از نگرانیهای عمده در این زمینه به میزان "ذرات معلق در هوا" (PM) باز می گردد. مقدار ذرات معلق بر اساس میکروگرم در هر متر مکعب از هوا اندازه گیری می شود.
طی بزرگترین مطالعهای که تاکنون درباره بررسی ارتباط بین ذرات معلق در هوا و زنده ماندن بیماران پس از بستری شدن در بیمارستان به دلیل "سندرم کرونری حاد" (ACS) صورت گرفته، مشخص شده است که میزان مرگ و میر بیماران با افزایش قرار گرفتن در معرض "PM2.5" - ذرات ریزی که اندازه آنها برابر با 2.5 میکرومتر و یا کوچکتر است - روندی افزایشی را دنبال می کند. منابع اصلی انتشار PM2.5 نیز ترافیک جادهای و صنایع از جمله فعالیت نیروگاهها محسوب می شوند.
بنابر اعلام "سازمان جهانی بهداشت" (WHO)، آلودگی هوا عاملی به شدت خطرزا در بیماریهای مختلف مانند عفونتهای تنفسی، بیماریهای قلبی و سرطان ریه محسوب می شود. از جمله اثرات بهداشتی و سلامت ناشی از آلودگی هوا می توان به اختلال در تنفس، خس خس سینه، سرفه و تشدید شرایط بد تنفسی و قلبی اشاره کرد. این اثرات می توانند به افزایش استفاده از دارو، مراجعه به پزشک یا اورژانس، بستری شدن در بیمارستان و مرگ زودرس منجر شوند. اگرچه شرایط بد و آلودگی هوا اثرات گوناگونی بر سلامت انسان دارد، اما سیستم تنفسی و قلبی عروقی در معرض بیشترین آسیب قرار دارند.
واکنش هر فرد به آلودگی هوا به نوع آلاینده، میزان در معرض قرار گرفتن، شرایط سلامت فرد و ژنتیک بستگی دارد. به گفته دکتر "کاترین تون"، استاد اپیدمیولوژی زیست محیطی در دانشکده پزشکی بهداشت و گرمسیری لندن و یکی از نویسندگان مطالعه اخیر، نتایج کسب شده نشان دادهاند افزایش هر 10 میلی گرم در هر متر مکعب PM2.5، روند افزایشی مرگ و میر بیماران تا پایان انجام این مطالعه را در پی داشته است.
به عنوان مثال، آمار مرگ و میر بیمارانی که به واسطه ACS در بیمارستان بستری شده و در معرض 20 میلی گرم در هر متر مکعب PM2.5 بودهاند، 20 درصد بیشتر از افرادی بوده که در معرض سطح 10 میلی گرم در هر متر مکعب قرار داشتهاند. طی این مطالعه، پژوهشگران نتایج خود را با در نظر گرفتن جنسیت بیماران، سن، سابقه پزشکی، سیگاری بودن یا نبودن، عوامل اجتماعیاقتصادی مانند درآمد، تحصیلات، اشتغال و مکان زندگی تنظیم کردهاند.
شواهد روزافزون حاکی از آن هستند که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا با پیشرفت بیماریهای قلبی در ارتباط است. با این وجود، تاکنون مطالعات اندکی درباره بررسی اثرات آن بر زنده ماندن بیماران پس از حملات قلبی انجام شده و و یافتههای موجود نیز متناقض بودهاند. افزون بر این، مشخص شده است بیمارانی با سطح درآمدی پایین که در مناطقی محروم با سطح بالای آلودگی هوا زندگی می کنند، پس از تشخیص بیماری اقدامهای درمانی کمتری نسبت به بیمارانی که از شرایط اجتماعیاقتصادی بهتری برخوردار هستند، انجام می دهند.
اگرچه مطالعه اخیر ارتباط بین PM2.5 و میزان مرگ و میر بازماندگان ACS را تایید کرده اما نشان داده است قرار گرفتن در معرض PM2.5 با احتساب عواملی مانند سیگار کشیدن و دیابت موجب می شود تا اختلاف اندکی در آمار مرگ و میر بیمارانی که در نواحی مختلف از نظر وضعیت اجتماعیاقتصادی زندگی می کنند، وجود داشته باشد.
بر همین اساس، می توان نتیجه گرفت در شرایطی که کاهش سطوح PM2.5 به افزایش طول عمر منجر می شود و یکی از مهمترین اولویتهای بهداشت عمومی است، اما عوامل مهمتری نسبت به قرار گرفتن در معرض PM2.5 برای تشریح نابرابریها اجتماعیاقتصادی در پیش آگاهی و درمان بیماران وجود دارند که باید بررسیها و پژوهشهای بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.
پایش زیستی آلاینده های هوا (ازن و دی اکسید نیتروژن)
با استفاده از گلسنگ Lecanora muralis
محمد رضا خانی
مهناز واعظی
الهام قنادی
اسد عبدی
چکیده :
گلسنگ ها که نوعی پیکره گیاهی جلبک و قارچ هستند، قبل از دهه 1860 در اروپا به عنوان شاخص زیستی جهت تشخیص آلودگی هوا شناسایی شده اند. گلسنگ ها به آلاینده های هوا، به خصوص دی اکسید نیتروژن، ازن، فلوئور و فلزهای سنگین حساسیت نشان داده، بنابراین به عنوان یکی از زیست نشانگرهای آلودگی هوا مورد توجه قرار گرفته اند. در این پژوهش، بررسی تغییرات میزان کلروفیل گلسنگ Lecanora muralis به عنوان یکی از گلسنگ های فلور طبیعی ایران در تماس با غلظت های مختلف گازهای O3 و NO2 در پایش آلاینده های هوا مورد توجه بوده است. در مرحله اول انجام این تحقیق، گلسنگ Lecanora muralis درون کیسه های مخصوص و در تماس با گاز O3 در غلظت های 30، 100 و 200 ppb و گاز NO2 در غلظت های 60، 100 و 200 ppb قرار داده شده و به ترتیب بعد از یک و سه ساعت تماس به آزمایشگاه منتقل و کلروفیل آن ها (کلروفیل a، b، a + b و نسبت OD435/ OD415) از طریق غوطه ور ساختن 20 میلی گرم از وزن خالص گلسنگ در 10ml محلول DMSO استخراج گردید. در نمونه های در معرض تماس باO3 تخریب کلروفیل b همبستگی مثبت (P<0.05) نشان داد و تخریب کلروفیل در تماس با NO2 دارای همبستگی منفی در سطح معنی داری (P>0.05) مشاهده گردید. به عبارت دیگر گلسنگ Lecanora muralis به آلاینده ازن حساس بوده، در حالی که نسبت به آلاینده دی اکسید نیتروژن مقاوم می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که می توان از گلسنگ Lecanora muralis به عنوان یک شاخص زیستی در پایش آلاینده های ازن و دی اکسید نیتروژن در هوای فضاهای شهری استفاده نمود.
کلید واژه: شاخص زیستی، گلسنگ، کلروفیل، دی اکسیدنیتروژن، ازن
منبع : نشریه محیط زیست طبیعی (منابع طبیعی ایران) تابستان 1391; 65(2):153-161.
دانلود متن کامل مقاله (فایل pdf) در ادامه مطلب....
ادامه مطلب ...از دیدگاه بهره برداران و کارشناسان
سید جعفر سید اخلاقی شال
ناصر انصاری
یوسف کلافی سعید
چکیده :
اگرچه عوامل موثر بر تخریب منابع طبیعی کم و بیش شناسایی و معرفی شده اند، اما این عوامل از منظر اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی، کمتر مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. بنابراین به نظر می رسد که قبل از هر اقدامی باید تخریب منابع طبیعی متوقف شود و برنامه ای برای قطع تخریب منابع طبیعی تنظیم در سطح «قطع تخریب منابع طبیعی» شود. در این پژوهش با استفاده از شیوه های اسنادی پیمایشی و کار ستادی با استفاده از ابزارهای مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه در استان اردبیل نتایج بدست آمده مورد بحث و نتیجه گیری قرار گرفته است. در سطح کل استان تعداد 10 منطقه نمونه با مساحتی معادل 122020 هکتار (حدود 10 درصد عرصه های منابع طبیعی استان) متشکل از 68 سکونتگاه روستایی و عشایری و 273 خانوار نمونه تعیین و انتخاب گردید. نتایج نشان داد که در مجموع 19 عامل اصلی در قالب سه گروه عوامل مربوط به دام و دامداری، عوامل مربوط به قطع و برداشت و عوامل مربوط به تغییر کاربری و طرحها در تخریب منابع طبیعی استان موثر بوده اند. از جمع بندی نظرات بهره برداران و کارشناسان مشخص شد که گروه عوامل دام و دامداری 45.9 درصد، گروه قطع و برداشت 20.6 درصد و گروه تغییر کاربریها و طرحها 33.5 درصد در تخریب عرصه های منابع طبیعی موثر بوده اند. در این بررسی تعیین سهم عوامل تخریب به تفکیک نواحی رویشی، نتایج قابل اتکایی را برای برنامه ریزان استانی منابع طبیعی ارائه داده است.
کلید واژه: اجتماعی- اقتصادی، عوامل تخریب منابع طبیعی، نواحی رویشی، شاخص تخریب، استان اردبیل
منبع : نشریه تحقیقات مرتع و بیابان ایران - بهار 1391; 19(1 (پیاپی 46)):133-148
دانلود متن کامل مقاله در ادامه مطلب
دلفین ریسو
نام علمی:( Grampus griseus (G. Cuvier, 1812
نام انگلیسی : Risso's Dolphin, Grey Dolphin
وضعیت در لیست قرمز : حداقل نگرانی (Taylor et al.2008)
این دلفین به طور معمول در دریای عمان مشاهده می شود .محققان ایران نیز به طور معمول این دلفین را به عنوان دلفینی که در ایران نام می برند.هیچ شرحی در مورد ثبت آن ارایه نشده ولی در سالهای پیش دو عدد در نزدیکی چابهار و شرق جاسک به گل نشسته اند.
دلفین بینی بطری اقیانوس هند – آرام
نام علمی : Tursiops aduncus
نام انگلیسی : Indo-pacific Bottlenose Dolphin, Indian Ocean Bottlenose Dolphin
وضعیت در لیست قرمز : کمبود داده ها (2008)
حضور آنها در آبهای ایران 21 بار ثبت شده که اکثر آنها در حوالی آبهای جزیره قشم بوده است. در دریای عمان نیز یک جمجمه در مرکز تحقیقات شیلات چابهار وجود دارد (Braulik et al.,2008)
دلفین بینی بطری معمولی
نام علمی : Tursiops truncates
نام انگلیسی : Common Bottlenose Dolphin, Bottle-nosed Dolphin, Bottlenosed Dolphin, Bottlenose Dolphin
وضعیت در لیست قرمز (IUCN): حداقل نگرانی (2008). (پورتال IUCNREDLIST)
این گونه در معرض خطر نیست اما فعالیت های انسانی به جمعیت آن در برخی مناطق آسیب وارد کرده است.
دلفین چرخنده
نام علمی : Stenella longirostris
نام انگلیسی : Spinner Dolphin, Long-beaked Dolphin, Long-snouted Dolphin
وضعیت در لیست قرمز : کمبود داده ها (2008)
در خلیج فارس و دریای عمان مشاهده شده ولی مشاهدات ثبت شده کم می باشند..به همراه دلفین معمولی و ماهی تن نیز مشاهده می شود.در سال 1386 ، 79 دلفین از این گونه در سواحل دریای عمان دچار مرگ و میر گروهی شدند که لاشه های آن در سواحل شرق جاسک (کراتی) مشاهده ، ثبت و نمونه برداری شد. (نبوی و همکاران ؛1388)
دلفین نواری
نام علمی : Stenella coeruleoalba
نام انگلیسی : Striped Dolphin, Euphrosyne Dolphin
وضعیت در لیست قرمز : حداقل نگرانی (2008)
این دلفین گاهی اوقات در دریای عمان مشاهده می شود اما در خلیج فارس تاکنون دیده نشده است. دارای مرگ و میر گروهی در 4 آبان 86 در 60 کیلومتر غرب جاسک (کوه مبارک) که 73 تن دچار مرگ و میر گروهی شدند و برخی به گل نشستند. (Braulik et al.,2008)
دلفین دندان درشت
نام علمی : Steno bredanensis
نام انگلیسی : Rough-toothed Dolphin
وضعیت در لیست قرمز: حداقل نگرانی (2008)
حضور این گونه در خلیج فارس تاکنون ثابت نشده است.یک جمجمه کامل از این نوع دلفین در مرکز تحقیقات شیلات چابهار وجود دارد و تنها مشاهده ثبت شده این نوع دلفین در ایران است
دلفین خالدار مناطق گرمسیر
نام علمی : Stenella attenuate
نام انگلیسی : Pantropical Spotted Dolphin, Bridled Dolphin, Narrow-snouted Dolphin
وضعیت در لیست قرمز: حداقل نگرانی (2008)
دلفین گوژ پشت اقیانوس هند – آرام
نام علمی : Sousa chinensis
نام انگلیسی : Indo-pacific Hump-backed Dolphin, Indo-Pacific Humpbacked Dolphin, Chinese White Dolphin, Indo-pacific Humpback Dolphin
وضعیت در لیست قرمز : تهدید پذیر (2008) (پورتال IUCNREDLIST)
در آبهای ایران 22 بار مشاهده و ثبت شده اند مه 19 بار مشاهده زنده ،2 مورد اسکلت به گل نشسته و بیشترین مشاهدات در جزیره قشم و هرمزگان بوده است. (18 بار در سال 1371) .7 عدد از این دلفین ها در آبهای ایران مشاهده و عکسبرداری شده اند.(Henningsen and Constantine , 1992 inbraulik et al .,2008) مشاهده و عکسبرداری از این دلفین ها در آبهای دریای عمان تنها یک بار و در شرق جزیره جاسک صورت گرفته است.
دلفین معمولی پوزه بلند
نام علمی : Delphinus capensis
نام انگلیسی : Long-beaked Common Dolphin
وضعیت در لیست قرمز : کمبود داده ها (2008)
این گونه در خلیج فارس وارد آبهای ساحلی می شود و در سواحل ایران اغلب مشاهده می شود و 6 مشاهده اثبات شده در این زمینه وجود دارد که 2 مورد در خلیج فارس و سه مورد در دریایا عمان است ولی اکثر مشاهدات به خوبی تشخیص داده نشده ولی بدون شک این دلفین گونه ای است که در آبهای ایران وجود دارد.
دلفین فریزر
نام علمی : (Lagenodelphis hosei (Fraser, 1956
نام انگلیسی : Fraser's Dolphin, Sarawak Dolphin وضعیت در لیست قرمز: حداقل نگرانی (2008) . (پورتال IUCNREDLIST)
اطلاعات زیادی راجع به پراکنش آن در ایران وجود ندارد ولی احتمال حضور آن در دریای عمان وجود دارد.
مطالعه اکولوژی پراکنشی پستاندارن دریایی مستقیما به منبع غذایی آنها مربوط می شود .پستانداران دریایی نیز مانند سایر جانوران باید جهت زندگی و تولید مثل غذای کافی و معینی پیدا کنند بدین جهت دلفین های بینی بطری مجبورند تحرک زیادی را انجام داده و منابع غذایی پراکنده ای را سر هم کنند مانند دسته ای از ماهیان که جهت زنده ماندن خورده می شوند. جهت اضافه کردن سایر ابعاد به موضوع : طعمه دلفین های بینی بطری معمولا در مناطق عمیق قرار دارد نه در سطح دریا ، در نتیجه برای دانشمندان بسیار مشکل شده که با دقت و درستی تعیین کنند که آنها چه می خورند. البته دلفین های بینی بطری معمولا برای بدس آوردن غذا نیازی به غواصی عمیق ندارند.
امروزه دانشمندان برای اینکه در مورد رفتار غواصی و اکولوژی کاوشگری دلفین های بینی بطری وحشی بدانند از تکنولوژی های صنعتی دولتی نظیر ماهواره ثبت کننده مسافت عمقی(Satellite-Link Time Records) و... استفاده می کنند .در تحقیق اخیر از این ابزار ها جهت یافت دلفین های دور از ساحل که مرتبا در زیر 500 متر (در حدود1,640 فوت) و گاهی اوقات به عمق های 1000 متر و 900 متر (3,280 تا 2,950 فوت ) غواصی می کنند استفاده شده است. هرچند که آنها قادر به شنا در برخی اعماق هستند .ولی تحت شرایط آزمایشی عمیق ترین غواصی یک دلفین به صورت متوالی 547 متر (1/795 Ft) می باشد.(Ridgway , 1990) دلفین های بینی بطری تطابق بسیار خوبی با فشار بالا که در عمق های زیاد با آن مواجه هستند پیدا کرده اند.دانشمندان معتقدند که در عمق های حدود 70 متر (230 فوت) آلوئل های شش ها و برانش های تنفسی دلفین کاملا از کار می افتند و درنتیجه از انتشار نیتروژن به درون خون جلوگیری به عمل می آید ، در این حالت دلفین ها از اثرات آلودگی نیتروژن و شرایط بالقوه مهلکی که The Bends یا Decompression Sickness نامیده می شود رهایی پیدا می کنند .(بیرون آمدن حباب های گاز از بافت های بدن و اختلال در گردش خون).
ضربان قلب دلفین های بینی بطری در حین غواصی کم است (که کند کاری قلب نامیده می شود.)از یک حالت معمولی که در حدود 100 تپش در دقیقه است به حدود 30 و 40 تپش در دقیقه می رسد.تغییرات قلبی عروقی مربوط به ضربان کم قلب و تنگ شدن جانبی رگ های خونی به طور اساسی جریان خون را کم کرده و ضربان کاهش می یابد و اکسیژن در طول غواصی مصرف می شود. به محض بالا آمدن دلفین و پایان غواصی ، قطر رگ های خونی و جریان خون افزایش می یابد و اجازه می دهد به دلفین که به سرعت گرمای ایجاد شده در طول غواصی را در فلاک ها و باله پشتی فروکش کند و هنگامی که به سطح می آید و تنفس می کند ریزش اکسیژن را ذخیره کند. دلفین های بینی بطری با توجه به اندازه بدنشان دارای حجم وسیعی از خون هستند و متعاقبا به آنها تعداد نسبتا زیاد سلول های خونی و در نتیجه هموگلوبن زیاد جهت انتقال و ذخیره اکسیژن را می دهد .
در طول غواصی های طولانی ، ذخیره اکسیژنی برخی از بافت ها ممکن است تهی شود و دلفین تا زمانی که به سطح آب بیاید و اکسیژن را تامین کند به متابولیسم بی هوازی متوسل می شود.(مراکز تحقیقاتی دلفین) 5-4) حاملگی و زایش ماده ها در سن 7 تا 12 سالگی به بلوغ جنسی می رسند و در طی ده سال حجم کل بدن و درازی شان به ترتیب 160کیلوگرم(355 پوند) و 240 سانتیکتر (95 اینچ) می رسد.نر های نیز در سن 10 و 13 سالگی به بلوغ جنسی می رسند درحالی که فقط 70 درصد حداکثر پتانسیل بدنشان، وزن دارند ،حدود 270سانتیمتر طول و 25 در صد سنگین تر و دراز تر از ماده های بالغ هستند.در خلیج ساراسوتا این نرخ 2:1 ماده ها به نر ها به علت مرگ و میر نوجوانانی نر ها می باشد.( یک نوزاد دلفین بعد از سپری کردن دوره حاملگی 12 ماهه متولد می شود. و به مدت 6 سال و گاهی اوقات بیشتر وابستگی نزدیکی به مادر دارد . به طور مثال یک دلفین ماده در طول زندگی اش 3 تا 8 نوزاد می زاید و حتی می تواند در سنین پیری نیز تولید مثل کند.با توجه به جمعیت دلفین ها در خلیج ساراسوتا ماده ها ممکن است 50 سال و نر ها تا 40 سال به خوبی زندگی کنند . اخیرا در خلیج ساراسوتا یک ماده 48 ساله یک نوزاد به دنیا آورد. دلفین های بالغ در خلیج ساراسوتا از لحاظ جنسی دارای 2 شکل هستند.وزن معادل نر های بالغ 25 درصد بیشتر از ماده ها است. یک نر تازه متولد شده و یا ماده وزنی در حدود 20 کیلوگرم و طولی معادل 100 سانتیمتر دارد. نوزاد ها فاقد دندان ، باله پشتی وفلوک های کمی نرم و همچنین بر روی پوزه شان دارای تعدادی مو هستند. باله پشتی و فلوک ها با بلوغ دلفین استحکام می یابند و مو های آنها نیز در مدت 2 هفته ناپدید می شوند. اولین دندان ها در سه ماهگی پدیدار می شوند وتقریبا در 5 ماهگی تمام آنها در جایشان قرار می گیرند. ماده ها در اولین مراحل رشد تمایل به رشد بیشتری نسبت به نر ها دارند به طوری که در سن شش سالگی طویل تر از نر ها می باشند . 5-5) سیستم جفت گیری (Mating System) نر ها و ماده ها به صورت شکم به شکم جفت شده و هر دو جنس در طول زندگی خود دارای چندین همسر هستند.در ساراسوتابای رایج است که یک ماده جوان پی در پی دارای چندین پدر مختلف باشد.
ژنتیک و اطلاعات رفتاری جمع آوری شده از چندین مطالعه اظهار دارد که دلفین های بینی بطری دارای سیستم جفت گیری چند زنهPolygynous Mating System ) (می باشند که نر ها با هر یک ، جهت دسترسی به ماده ها جفت می شوند و نسبت کمی از نر های راه یافته ممکن است بیشتر جوان ها را پدری کنند. رقابت بین نر ها ممکن است توسط تماس فیزیکی مانند ضربات فلوک ، ساقه یک جانور به جانور دیگر باشد. همچنین می تواند به صورت جداگانه مانند اینکه ، هنگامی که یک نر یک گروه از ماده ها را در یک مسیر جمع می کند تا آنها را از دسترسی به سایر نر ها جلوگیری کند. تعبیر میانه از اندازه دو جنس در این گونه ها از این ایده حمایت می کند که رقابت نر ها با سایرین برای پراکنده و جدا کردن ماده ها بیشتر جهت دسترسی انحصاری به ماده ها می باشد.
پرستاری(Nursing): نوزاد دلفین بینی بطری(Calve) جهت تامین نیاز های تغذیه ای اش حداقل برای شش ماه اول زندگی کاملا به شیر مادرش وابسته است. بعد از آن چون شیر مهمترین منبع غذایی است ادامه پیدا می کند ، در این حال بچه دلفین ها کاوش و جستجو کردن را یاد می گیرند و به تدریج تغذیه خود را به ماهی تغییر می دهند .هرچند هنوز سن دقیقی که دلفین های جوان از وابستگی به شیر مادرشان پایان می پذیرند مشخص نیست. هنگامی که یک دلفین برای پرستاری آماده است بچه دلفین از پشت به شکاف پستانی مادرش نزدیک شده و توسط پوزه خود سقلمه ملایمی به ناحیه پستانی می زند. دانشمندان مشاهده کرده اند که دلفین مادر جهت دسترسی آسان بچه دلفین به شکاف پستانی خود را به یک طرف متمایل می کند. به دلیل اینکه هر کشمکش پرستاری ، کوتاه و مشاهده آن در زیر آب مشکل و سخت است ، دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چگونه شیر از شکاف پستانی به دهان بچه دلفین منتقل می شود. یک فرضیه این است که نوزاد شیر را از نوک پستان ( در داخل شکاف پستانی قرار دارد)، بعد از پیچاندن زبانش اطراف آن می مکد . و دیگری این که مادر با انقباض عضلات شکمی شیر را به دهان نوزادان می پراند. اما صحیح تر این است که بگوییم ما واقعا نمی دانیم که دقیقا چطور هرنهنگ سان ( وال و دلفین ها ) پرستاری می کند چون ما فقط چند سر نخ داریم .
صرفنظر از اینکه چطور نهنگ سانان پرستاری می کنند ،لاکتات مادر جهت تولید شیر با کیفیت بالا برای تغذیه و رشد نوزادانش نیاز به مقدار زیادی انرزی اضافی دارد. لاکتات دلفین های بینی بطری نیاز به 2 برابر کالری در هر کیلوگرم وزن بدن و حتی بیشتر دارد بنابراین نر و ماده هایی که حامله نمی شوند فاقد لاکتات هستند. مطالعات آزمایشگاهی دلفین های بینی بطری نشان می دهد که نر های پیر و ماده هایی که حامله نیستند و فاقد لاکتات هستند حدود 2 تا 4 درصد وزن بدنشان در روز ،در حدود 2000 کیلوگرم (4400 پوند ) ماهی در سال مصرف دارند.غذای جذب شده برای ماده ها در تمام دوره حاملگی یکسان است اما با توجه به زود و دیر تبدیل شدن به شیر بین 60 تا 95 درصد افزایش پیدا می کند. دلفین های بینی بطری در ماه های اول زندگی برای تمام نیاز های تغذیه ای خویش کاملا به شیر مادر وابسته هستند.در حالی که نوزادان شکار کردن و درنتیجه تغییر غذای خود را به ماهی یاد می گیرند شیر به عنوان مهمترین منبا غذایی ادامهع پیدا می کند. تقلای پرستاری در ابتدای زندگی زیاد و کوتاه است و در استمرار(مدت آن) آن افزایش و در تناوب سنین نوزادان کاهش پیدا می کند.هنگامی که برای پرستاری آماده است بچه نوزاد با سقلمه زدن به ناحیه پستانی مادر نزدیک می شود . در برخی از جمعیت های دلفین مشاهده می شود که مادرها جهت دسترسی اسان نوزاد به نوک پستان به یک طرف تغییر جهت می دهند . دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چطور شیر از شکاف پستانی به دهان نوزاد منتقل می شود . یک فرضیه این است که نوزاد توسط پیچش زبان خود در اطراف نوک پستان مکش ایجاد می نماید . دیگری این که مادر با انقباض عضلات شکمی شیر را به دهان نوزاد می پراند.اما صحیح تر این است که بگوییم هنوز نمیدانیم که یک نهنگ سان چگونه پرستاری می کند چون ما فقط چند سر نخ داریم با توجه به تصاویر گرفته شده زبان وال Humpback قوی و در لبه ها چین دار(Frill) است . آیا این ساختمان می تواند جهت گرفتن اطراف نوک پستان مورد استفاده قرار گیرد؟ با این فرضیه شیر دهی ماده نیاز به انرژی زیادی دارد علاوه بر انرژی لازم جهت تولید شیر با کیفیت و کافی جهت رشد نوزادان نیاز به انرژی زیادی خواهد داشت. (مراکز تحقیقاتی دلفین sarasota and dolphinquest)
رفتار عمومی: دانشممندان به دقت روز های فعالیت دلفین بینی بطری را در خلیج ساراسوتا ملاک یا سندیت قرار داده اند. دلفین ها به طور متوسط 67 درصد ساعات روز خود را مسافرت می کنند (از ناحیه ای به ناحیه ای دیگر جهت جستجوی طعمه جابجا می شوند) ، 13 درصد از وقتشان صرف تغذیه ، کار های اجتماعی 4 درصد ، خواب 2 درصد و نورد اطراف بدن هدف مشخص 14 درصد می باشد. 5
بررسی خواب در دلفین ها جالب است بدانید که دانشمندان هنگام مطالعه خواب در دلفین های بینی بطری دریافتند که دلفین ها 33 درصد از هر روز را در خواب به سر می برند. هیئت تحقیقات نشان داده است که خواب عمیق در دلفین های بینی بطری فقط در یم نیمکره مغز در یک وقت انجام می گیرد. تحقیقات در حال پیشرفت می باشند. (Ridgway , 1972) با تواجه به این که سختی مطالعات در زیر آب های تاریک مشهود است در باره این که دلفین های بینی بطری اوقات شباه را چگونه میگذرانند خیلی کم می دانیم. 5-8) رفتار دسته جمعی دلفین های بینی بطری جوان و ماده ها با هم شنا می کنند. دلفین های بینی بطری با توجه به زیر گروه ها در داخل گروه وسیعی قرار می گیرند که ممکن است شامل 20 فرد و یا بیشتر باشد . زیر گروه های رایج(معمولا از 3 تا پنج فرد ،بغیر از نوزادان) شامل تمام دسته ماده ها ، گروه های پرستاری از مادر و بچه ها ، جنس های آمیخته از گروه های نابالغ و گروه های نر کوچک ، گروه های مختلف و مخلوط نابالغ می باشند و در خلیج ساراسوتا در زمره فعال ترین ها قرار دارند .جانوران این گروه ها کارهای اجتماعی ، شکار و جهندگی زیادی انجام می دهند. در زمان تاخت و تاز بلوغ جنسی ، نر ها ممکن است با ائتلاف 2 و 3 نفری برای چندین دهه با هم بمانند. گروه های پرستاری در ساراسوتابای شامل مادر و بچه ها می باشند. محققین بر این عقیده هستند که این انجمن ها ممکن است به پیشرفت اجتماعی نوزادان بوسیله ایجاد مناطق ,Play Pen, کمک بکنند (یا جایی که حیوانات جوان فعل و انفعال دارند در حالی که مادرانشان برای حفاظت نزدیکشان هستند ) ماده ها مدت زیادی از وقت و تلاش خود را جهت حفاظت از بچه ها می گذرانند از اینرو ممکن است برای چندین سال دسته های اجتماعی با آنها بمانند. برای ماده هایی که بدون تولید مثل هستند رایج است که بچه داری سایر نوزادان ماده ها را بکنند زیرا ماده دها اغلب از بچه هایی که مال آنها نیست حفاظت می کنند. این رفتار ممکن است برای ماده های جوان تمرین مهارت های مادری(بچه داری) باشد قبل از اینکه خودشان بچه داشته باشند.
منبع: NationalZoo
شاخص آلودگی هوای تهران امروز در شرایط «سالم» قرار گرفت.
شاخص آلودگی هوای تهران امروز ۸۰ است این در حالی است که شاخص آلودگی روز گذشته ۸۷ بوده است.
آلاینده شاخص ذرات معلق کمتر از ۵/۲ میکرون است و شاخص استاندارد آلودگی هوا ۱۰۰ است.
به نقل از فارس
ارایه مدل بهینه توسعه یکپارچه شهری در استان تهران
صبا رضا سلطانی
سید مسعود منوری
عبدالرسول سلمان ماهینی
علی اصغر آل شیخ
چکیده :
توسعه شهری لگام گسیخته اثرات سوئی را بر ساختار طبیعت و منابع طبیعی وارد می سازد و منجر به پیامدهای منفی اقتصادی-اجتماعی و اکولوژیکی می گردد. لذا، مطالعات جامعی جهت پشتیبانی مدیریت توسعه شهری در سطح جهان و بالاخص کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است. در ایران نیز همچون سایر کشورهای در حال توسعه، شهرگرایی و توسعه شهری روند رو به رشدی دارد. در کانون این تغییرات، استان تهران قرار دارد که به دلیل تمرکز امکانات و تسهیلات، شاهد مهاجرت های غیر اصولی و رشد روز افزون جمعیت و نهایتا ساخت و سازهای بدون برنامه و تغییرات زیاد در ساختار فضایی شهر بوده است. لذا، هدف اصلی این مطالعه تحلیل تناسب زمین برای کاربری توسعه شهری در استان تهران با استفاده از رویکرد نظام مند و یکپارچه بوم شناختی-اقتصادی-اجتماعی می باشد. روش مورد استفاده و مدل ارایه شده در این تحقیق، می تواند به عنوان یکی از تلاش های نوین در مطالعات تحلیل تناسب زمین و همچنین به عنوان نمونه ای جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری و ساماندهی توسعه فیزیکی در ایران، محسوب گردد. در این مطالعه، با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار و در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی، تناسب زمین برای توسعه شهری بر پایه 15 معیار مختلف مشتمل بر ویژگی های بوم شناختی- اقتصادی- اجتماعی محاسبه شده است. برای وزن دهی معیارها از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و به منظور دستیابی به توافق جمعی در این فرایند، از نظرات ده کارشناس بهره گرفته شده است. نهایتا، نقشه تناسب زمین که نشان دهنده نواحی اولویت دار و مناسب برای توسعه شهری است، ارایه شده است. این نواحی شامل شش پهنه با وسعت و تناسب مناسب در قسمت های جنوبی استان می باشد که می تواند مورد استفاده برنامه ریزان شهری و تصمیم گیرندگان فضایی قرار گیرد. نتایج این تحقیق به دلیل نظام مندی و ویژگی تکرارپذیر خود می تواند زمینه ای برای تعامل سازنده میان بازیگران اصلی صحنه توسعه شهری و دستیابی به توافق جمعی فراهم آورد.
کلید واژه: استان تهران، توسعه شهری، توان محیط زیست، ارزیابی چند معیاره، ترکیب خطی وزن دار، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ،سامانه اطلاعات جغرافیایی
منبع : مجله محیط زیست طبیعی (منابع طبیعی ایران) پاییز 1391; 65(3):379-392.
دانلود فایل pdf متن کامل مقاله در ادامه مطلب
برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .
مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا