..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیست

بحران ریزگرد در سیستان بحران نیست... ؟

مردم سیستان شهروند درجه چندم هستند؟؟؟


«طوفان ریزگرد بحران زیست محیطی سیستان را وخیم‌تر کرده است»



وقوع طوفان ریزگرد در سیستان و بلوچستان میزان آلاینده‌ها و ذرات معلق در هوا را به بیش از ۵ برابر حد مجاز افزایش داده و شرایط محیط زیستی در این استان را بحرانی‌تر کرده است.


حلیمه عالی، نماینده مردم زابل در مجلس، طی تذکری به حسن روحانی از او خواست حق بدی آب و هوا و حق ریزگردها به مردم این استان داده شود.



به گفته این نماینده مجلس در روزهای گذشته سرعت طوفان در این منطقه به بیش از ۱۰۰ کیلومتر در ساعت رسیده که در نتیجه آن میزان آلاینده‌ها و ذرات معلق در هوا به ۱۵۰۰ میکروگرم افزایش یافته و شعاع دید عادی کمتر از ۵۰ متر شده است.

او منشاء این طوفان‌ها را خشک شدن دریاچه هامون در این استان ذکر کرد و گفت هامون به حال خود رها شده است.


به گزارش خبرگزاری ایرنا، حلیمه عالی همچنین با انتقاد ازعدم انتشار هشدارهای به موقع توسط سازمان هواشناسی گفت:«چرا طبق استانداردهای زیست محیطی قبل از شروع ساعات بحرانی ادارات تعطیل نمی شود و چرا در محاسبه هزینه برق، وجود ریزگردها را درنظر نمی گیرید؟»


او ادامه بی‌‌توجهی‌ها به وضعیت وخیم زیست محیطی در استان سیستان و بلوچستان را باعث خالی از سکنه شدن این منطقه عنوان کرد.


با این حال باید پرسید جناب آقای روحانی رئیس جمهور محبوب مردم سیستان :


آیا تا به حال پای درد دل یک زن روستایی سیستانی نشسته اید؟


آیا درد و رنج مردم سیستان را درک کرده اید؟


آیا خدای ناکرده مشکلات تنفسی ناشی از گرد و غبار پیدا کرده اید؟


و


آیا مردم سیستان شهروند درجه چندم هستند... ؟


اگر پایتخت این وضعیت را داشت خیلی زود این مصیبت کنترل می شد و دغدغه هر روزه مردم نبود. ریزگردهای غرب کشور که هراز گاهی به پایتخت می رسد صدای همه را در می آورد ولی کوچکترین توجهی به این منطقه از ایران نمی شود. دریاچه و تالاب هامون که روزی شاید تنها راه درآمد مردم روستایی این منطقه بود چرا باید خشکیده باشد؟ مردم این منطقه اندوهی تمام ناشدنی از وضعیت خشکسالی و ریزگرد ها در دلشان مانده که....


جناب آقای روحانی شما بیشترین رای را از استان سیستان و بلوچستان داشته اید پس حداقل اگر برای قدردانی هم که شده برای این اندوه تمام ناشدنی مردم این منطقه فکری کنید.

مقاله:"بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن"

مقالات زیست محیطی

متن کامل مقاله

بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن

شهریار کریمدوست ، لیلا اردبیلی




چکیده:

گرد و غبار یک فرایند طبیعی در مناطق بیابانی و صحراهاست که در اثر عملکرد بادهای قوی بر سطح خاک رخ داده و سبب معلق شدن ذرات ریز خاک در فضای نزدیک سطح زمین می شود. در سال های اخیر، تاثیر عوامل طبیعی همانند خشکسالی های مداوم، کاهش بارندگی و رطوبت نسبی محیط به همراه تشدید فاکتورهای محیطی نظیر استفاده بی رویه از منابع آبی مناطق بیابانی، از بین رفتن نیزارها و وقوع جنگ موجب خش کشدن تالاب ها و دریاچه های بیابان های شرق عراق و عرص ههای جنوبی کشورمان و تنک شدن یا از بین رفتن کامل پوشش گیاهی در این مناطق گردیده است. نتیجه چنین وقایعی گسترش شدید گرد و غبار که به نام ریزگرد معروف هستند، در بخش های غربی، جنوب غربی و مرکزی ایران بوده و توانسته در کوتاه مدت اثرات نامطلوبی بر محیط زیست، اقتصاد و سلامت ساکنین 17 استان کشور به ویژه شهرهای مرزی همانند اهواز و کرمانشاه بر جای گذارد.


کلید واژه : گرد و غبار ؛ بیابان؛ خشکسالی؛ شهرهای مرزی؛ عراق


منبع: چهاردهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران و بیست و هشتمین گردهمائی علوم زمین، 25 الی 27 شهریور ماه 1389؛ دانشگاه ارومیه


برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .


مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

 
ادامه مطلب ...

هوا هم به عنوان یک آلابنده محسوب می شود ؟ (Air Pollution)

..


هوا به عنوان یک آلابنده محسوب می شود ؟

? Air is considered as a Labndh



هوا یکی از پنج عنصر اصلی برای ادامه حیات انسان است.


هرفرد روزانه نزدیک به 22000 بارتنفس می کند و تقریباً به 15 کیلوگرم هوا در روز نیاز دارد . معمولاً انسان می تواند به مدت 5 هفته بدون غذا و مدت 5 روز بدون آب زنده بماند ، اما نمی تواند بدون هوا حتی 5 دقیقه زنده بماند . باتوجه به گسترش شهرها و افزایش منابع آلاین ده هوا ، هوای اکثر شهرهای بزرگ و صنعتی آلوده می باشد و با توجه به خطراتی که این آلودگی برای سلامت افراد ساکن درمنا طق آلوده دارد شناخت و آگاهی نسبت به جوانب مختلف این مسئله از اهمیت بسزایی برخوردار است و تنها با آگاهی و شناخت از این مسئله امکان جلوگیری یا کاهش خطرات آن وجود دارد . بطورکلی در بررسی های آلودگی هوا، سه مرحله مدنظر قرارمی گیرد:

  • - نوع آلاینده و منبع انتشار آن
  • حوه پراکندگی آلودگی هوا

با توجه به اهمیت وجود هوای پاک و سالم جهت ادامه حیات موجودات زنده این مبحث را مورد بررسی قرار می دهیم. هوای پیرامون محیط ما مخلوطی از گازهای مختلف است که قسمت اعظم آن را گازهای اکسیژن و نیتروژن تشکیل می دهند هوای سالم و طبیعی به طور تقریبی شامل 78 درصد نیتروژن، 21 درصد اکسیژن ، 0,93 درصد آرگو ن، 0,3 درصد گاز کربنیک و مقادیر بسیار جزئی از گازهای نئون، هلیوم، کریپتون، گزنون، رادون، اوزن، هیدروژن و غیره است.


تعریف آلودگی هوا


آلودگی هواعبارت است از حضور مواد نامطلوب در هوا به مقداری که بتواند اثرات مضر ایجاد کند.


به عبارتی هرگاه هر ن وع ماده گازی، بخار ، مایع ، جامد ، تشعشع پرتوز ا و غیر پرتوزا و یا مجموعه ترکیبی از آنها که در هوای آزاد پخش و باعث آلودگی هوا و یا ایجاد بوهای نامطبوع نماید از قبیل دود ، دوده، ذرات معلق ، اکسیدهای گوگرد ، اکسیدهای ازت، مونواکسیدکربن، اکسید کننده ها، ه یدروکربنها، اسیدها، آمونیاک و غیره گفته شود که هوا آلوده است [ و این آلودگی هوا می توا ند مضر به حال انسان، حیوان، گیاه و یا آثار و ابنیه باشد در چنینی شرایطی باید کوشید که این وضعیت ناخواسته را در راستای استا نداردهای زیست محیطی در را بطه با آن تغییر داده و به حد مجاز رسانید.

 بفیه متن در ادامه مطلب... 

ادامه مطلب ...

آلودگی هوا، عوارض و مشکلات بر سلامت انسان

اثرات آلودگی هوا بر انسان عمدتاً بر چشمها و دستگاه تنفسی است. هنگامی که گازهای ناشی از هوا، بخارات، دودهای غلیظ (فیومها)، غبار و غیره منتشر می‌شوند و با اعضای بدن تماس می‌یابند، سوزش چشم و تحریک چشم‌ها، بینی، گلو و شش می‌گردند.

الف) دستگاه تنفسی
دستگاه تنفسی شامل شش‌ها و مجاری تنفسی (مجرای عبور هوا از حفره بینی به شش‌ها) می‌باشد. وظیفه دستگاه تنفسی عبارت است از استنشاق هوا به داخل ریه‌ها، جداکردن ناخالصی‌ها از هوا استنشاق شده به دستگاه گردش خون و خارج کردن گاز دی‌اکسید کربن در خون از طریق حفره بینی است. اگر ذرات معلق توسط انسان استنشاق شود، ممکن است بسته به اندازه آن‌ها در قسمت‌های مختلف دستگاه تنفسی رسوب نمایند. ذرات بزرگتر از 10 میکرون توسط مژه‌های بینی نگهداری می‌شوند و ذرات کمتر از 10 میکرون، ممکن است به مجاری تنفسی فوقانی وارد گردند. مجاری تنفسی فوقانی شامل: حفره، بینی، حلق بینی (فاز و فارنکس)، حنجره و نای می‌باشد. ذرات دارای اندازه‌ی 2 تا 10 میکرون ممکن است به نای وارد گردند. امّا حرکت موجی شکل مژه مخاط از پایین به بالا ذرات را از نای به دهان برمی‌گرداند که در دهان، آن‌ها می‌توانند بلعیده شوند. مجاری تنفسی تحتانی شامل نایژه‌ها، نایژکها، راه‌های هوایی، کیسه‌های هوایی، **** های ریوی می‌باشد. ذرات با اندازه کمتر از 25% تا یک میکرون وارد آلوئل‌های دیده شده و رسوب می‌نمایند که در نتیجه حجم آلوئل را کاهش می‌دهند و بنابراین در اثر به حداقل رساندن تبادل اکسیژن از هوا به خون سبب آسیب به ریه‌ها می‌گردند.

بقیه در ادامه مطلب... 
ادامه مطلب ...

آلودگی هوای تهران از فراز توچال+مشاهده و دانلود ویدئو+عکس


دانلود این ویدئو در ادامه مطلب...


در این پست ویدیویی رو که از فراز کوه توچال گرفته شده رو گذاشتم. توی این ویدیو شما خیلی واضح وضعیت آلودگی شهر تهران رو مشاهده می کنید که به شکل یه هاله سیاه رنگ آسمون شهر رو فرا گرفته و همه با دیدنش متاثر می شیم...

روزی نیست که خبر وضعیت ناسالم و هشدار رو از رسانه ها نبینیم و نشنویم.

همه و همه در موردش خرف میزنیم و گاهی مسئولین رو مقصر و مسبب این قضیه می دونیم.

در واقع اگه صرفا مسئولین و کم کاری اونها رو فقط ببینیم صورت مسئله رو پاک کردیم. همه ما به نوعی در این قضیه مقصریم. هر یک از ما به شکلی...

سهم من برای حل و یا بهبود این مشکل و یا بهتره بگم معظل چیه ؟

سهم تو چی ؟

همه ما باید سهم خودمون رو ایفا کنیم...

سهم من استفاده از وسیله حمل و نقل عمومی و فرهنگ سازی برای این موضوع...


سهم تو چیه ؟


ویدیو از سایت خبری محیط زیست ایران EINA


آپلود و اشتراک ویدیو در آپارات از وبلاگ محیط سبز

 

دانلود ویدئو و مشاهده عکس ها در ادامه مطلب...

ادامه مطلب ...

چهار نظریه جهت کنترل آلودگی حاصل از اتومبیل ها

همانطور که می دانیم بخش قابل توجه ای از آلودگی هوا مربوط به خودروها می باشد در نوشته ذیل چهار نظریه جهت کاهش و کنترل آلودگی اتومبیل ها آورده شده است.

1- اصلاح موتورهای احتراقی داخلی در جهت تقلیل مقدار تولید آلودگی ها در حین احتراق سوخت.

2- پیشرفت راکتورهای سیستم اگزوزی که فرآیند سوخت را کامل نموده و آلودگی ها را به موادی قابل قبول تر تبدیدل نماید.

3- ابداع و توسعه سوخت های مناسب تر که آلودگی های کمتری را هنگام سوختن تولید نمایند.

4- اختراع امکانات و منابع تولید نیرویی که جهت جایگزینی موتورهای احتراق داخلی آلودگی کمتری ایجاد نماید. (نظیر موتورهای گاز سوز)

اصلاح کاربراتور، مانع می شود تا مخلوط هوا و سوخت که میزان سوخت آن بالا باشد به وجود آید. مخلوطی که مقدار سوخت آن زیاد باشد به هنگام سوختن مقدار فراوانی CO و HC تولید می کند.

منبع :
کتاب آلودگی محیط زیست، دکتر مینو دبیری، انتشارات اتحاد

عوامل اصلی آلودگی هوا+اثرات بر سلامت+راهکار

آلودگی هوا یا آلودگی جوی اصطلاحی است که تمام عوامل فیزیکی، شیمیایی و زیستی را در بر می گیرد که ویژگی های طبیعی جو (اتمسفر) را تغییر می دهند.

مهمترین آلاینده های جوی

 

منوکسید کربن (CO)
اکسید نیتروژن (Nox)
اکسید گوگرد (SOx)
هیدروکربورها (CxHy)
ذرات معلق (PTS)
ازون (PTS)

 

برای تمام این مواد به استثنای هیدروکربورها یکسری مقرراتی وجود دارند که این مقررات محدودیتهایی را برای استانداردسازی "کیفیت هوا" ارائه می کنند. این محدودیتها با شرایط سلامت انطباق دارند و در صورتی که شاخصهای این مواد از سطح این استانداردها فراتر رود این آلاینده ها می توانند به شدت سلامت عمومی را در معرض خطر قرار دهند.

منابع انتشار آلاینده ها

 

خدمات حمل و نقل عمومی
نیروگاههای ترموالکتریک
صنایع
مصارف خانگی


کشاورزی و شیلات

 

کشاورزی و شیلات مهمترین منابع انتشار منوکسیدکربن، هیدروکربورها، اکسید نیتروژن و ذرات معلق هستند درحالی که صنایع و نیروگاههای ترموالکتریک مسئولان اصلی انتشار دی اکسید گوگرد به شمار می روند. زمانی که این مواد در اتمسفر منتشر می شوند مواد سمی با جریان هوا به مناطق دورتر حداکثر تا فاصله هزار کیلومتر منتقل می شوند.

 

 

فلزات سنگین

 

فلزات سنگین نیز از دیگر مواد سمی هستند که می توانند به شدت منجر به آلوده شدن هوا شوند. این فلزات عبارتند از: کادمیم (Cd)، سرب (Pb) و جیوه (Hg)

 

 

آلودگی هوا در مراکز شهری

 

بی شک ترافیک وسایل نقلیه موتوری و سیستمهای گرمایشی خانگی بزرگترین عوامل آلودگی هوا در شهرها به شمار می روند. به خصوص، وسایل نقلیه به سبب سطح بالای انتشار مواد آلاینده آنها در محیطهای با ترافیک سنگین نقش مرکزی در وضعیت نامناسب هوای شهرهای بزرگ ایفا می کنند.

 

به ویژه در دوره زمستان اغلب به دلیل پدیده های وارونگی گرمایی که موجب می شود هوای سرد در سطوح پایین انباشته شده و مانع رقیق شدن گازهای سمی شود ترافیک سنگین می تواند کیفیت هوا را به شدت در معرض خطر قرار دهد.

 

سطح آلودگی هوا در مراکز شهری می تواند هم با نوسانات فصلی و هم با نوسانات روزانه مورد بررسی قرار گیرد. برای مثال SO2 با گرمای ساختمانها ارتباط دارد. از آنجا که حداکثر پیک سیستمهای گرمایشی در دوره زمستان است بنابراین سطح این گاز در اتمسفر در دوره فصلی زمستان افزایش می یابد. درحالی که اوزن با "مه دود فتوشیمیایی" ارتباط دارد و بنابراین تمرکز این گاز در فصل تابستان و در ساعات میانی روز به حداکثر میزان خود می رسد.

 

این درحالی است که گازهای منوکسید کربن و منوکسید نیتروژن با پیک فصلی ارتباطی ندارند بلکه به تغییرات روزانه وابسته اند که یکی از مهمترین دلایل این تغییرات روزانه، سطح ترافیک وسایل نقلیه در ساعات مختلف روز است.

 

 

اثرات آلودگی هوا بر روی سلامت شهروندان

 

نتایج نامطلوب آلودگی هوا بر روی سلامت شهروندان پس از چند موردی که در نیمه اول قرن گذشته به ثبت رسیدند به شدت مورد ملاحظه قرار گرفتند. از این موارد می تواند به آلودگی بسیار وخیم سال 1952 لندن اشاره کرد که در ادامه آن بیش از چهار هزار مورد مرگ و بیش از دو هزار مورد بستری در بیمارستان به دلیل بیماریهای دستگاه تنفسی به ثبت رسید.

 

در این آلودگی بزرگ، ذرات گرد و غبار و اکسید گوگرد مهمترین مواد آلاینده بودند اما امروز تمرکز این مواد در جو بسیار پایین آماده است. اما این مواد همچنان می توانند برای سلامت جمعیت نگران کننده باشند.

 

در دو فصل تابستان و زمستان گازهایی که از اگزوز خودروها منتشر می شوند (منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، سرب، بنزن، ذرات گرد و غباری که از خودروها روی آسفالت را می پوشانند) همراه با آلاینده هایی که از رسوبات صنعتی تولید می شوند به شدت سلامت عمومی را به خطر می اندازند.

 

کودکان، سالمندان، بیماران قلبی، بیماران تنفسی و زنان باردار در مقولات با فاکتورهای خطر می گیرند و بنابراین در روزهایی که سطح مواد آلاینده جوی از استاندارد بالاتر می رود باید از تردد در مراکز شهری خودداری کنند.

 

در شهرها مشکل آلودگی باید و می تواند از طریق سیاستهای درست حمل و نقل حل شود. برای مثال، با سرمایه گذاریهای صحیح در بخش حمل و نقل عمومی می توان به طور کامل از تردد خودروهای شخصی در طول روز برای رفتن به محل کار جلوگیری کرد.


از دیگر راهکارهایی که می توانند از آلودگی هوا در روزهای بحرانی بکاهد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

1- اجتناب از سفرهای غیرضروری در طول روزها و ساعات پر ترافیک

 

2- انتخاب مسیرهای با حداقل سطح ترافیک به طوری که حرکت در مسیر مورد نظر روان باشد

 

3- انتخاب مسیرهایی که از میان پارکها و باغهای عمومی عبور می کند و رسیدن به مقصد به صورت پیاده و یا سوار بر دوچرخه

 

4- اجتناب از فعالیتهای ورزشی (برای مثال دویدن) در مناطق با ترافیک سنگین


5- اجتناب از بردن کودکان کم سن، به ویژه پیاده یا با کالسکه در خیابانهایی که ترافیک سنگین است

 

6- خاموش کردن موتور خودرو و بالاکشیدن شیشه پنجره ها در زمانی که خیابان در اثر ترافیک سنگین مسدود شده است


7- اجتناب از خروج از منزل در ساعات بحرانی (12 تا 17) به ویژه برای افراد دارای فاکتورهای خطر

علائمی که نشان دهنده مشکلات سلامتی ناشی از آلودگی هوا هستند

 

آلودگی جوی می تواند موجب سوزش چشمها، گلو و ریه ها شود. قرمز شدن چشمها، سرفه و احساس تنگی قفسه سینه از علائم شایع در زمان افزایش سطح آلودگی هوا به شمار می روند.

 

 

روش پکن در مقابله با آلودگی هوای شهری

 

پکن از ابتدای سال 2006 با هدف کاهش آلودگی هوا در این شهر تصمیم گرفت 13 هزار تاکسی فرسوده را از رده خارج کند و به جای آنها خودروهایی را وارد سیستم تاکسیرانی کند که به استانداردهای انتشار "یورو- 3" احترام می گذارند. همچنین دو هزار اتوبوس را بازنشسته کرد. درحقیقت گازهایی که از اگزوز وسایل حمل و نقل عمومی  خارج می شوند اولین دلیل آلودگی شدید شهری است. در نیمه اول سال 2006 انتشار دی اکسید کربن در چین 2/4 درصد نسبت به دوره مشابه در رشد داشت. این استانداردهای جدید توانستند 30 درصد از مواد آلاینده ناشی از وسایط نقلیه موتوری را کاهش دهند.

 

 

آلودگی جوی به توسعه خود ادامه می دهد


آلودگی جوی از دیدگاه رسانه ها و افکار عمومی همچنان یکی از خطرناکترین موضوعات هم برای محیط زیست و هم برای سلامت انسان بشمار می رود.

 

در این راستا، آژانس فضایی اروپا (اسا) بر روی ماهواره Envisat یک حسگر کنترل شاخص گازهای آلاینده به نام Sciamachy را نصب کرد. اطلاعات جمع آوری شده توسط این حسگر نشان می دهد که بین سالهای 2003 تا 2009 سطح دی اکسید کربن در اتمسفر حدود دو قسمت در میلیون (ppm) افزایش داشته است.

 

محققان دانشگاه برمن آلمان با استفاده از این اطلاعات موفق شدند نقشه ای از جزئیات آلودگی جوی زمین و توزیع گازهای گلخانه ای در سطح جهانی را ارائه کنند.

 

همچنین نتایج یک تحقیق جدید در دانمارک نشان می دهد که آلودگی جوی حاصل از اگزوز خودروها می تواند منجر به بروز سکته مغزی و بیماریهای ریوی چون برونشیت و آسم شود.

 

 

5 راهکار ضروری

 

انجمن ریه آمریکا در گزارشی نشان داد که با ایجاد 5 تغییر اساسی در سیاستگذاریهای دولتها می توان هوایی را که در آن تنفس می کنیم پاک تر و سالم تر کرد. این 5 راهکار عبارتند از:

 

1- تمیز کردن نیروگاههای ترموالکتریک از کربن

 

2- تقویت مقررات کنترل اوزن هوا


3- تمیز کردن کشتیها. کشتیها و ناوهای باری و تمام وسایط موتوری که در آبهای دریاهای دنیا در ترددند میزان بسیار زیادی مه دود منتشر می کنند. این مه دودها از اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، دی اکسید کربن و فلزات سنگین و ذرات معلق تشکیل شده اند.

 

4- بهبود شبکه کنترل آلودگی هوا

 

5- به کارگیری مقرارت مناسب موجود که اغلب مورد استفاده قرار نمی گیرند. در حقیقت در اجرای بسیاری از این مقررات، تصمیم گیریهای سیاسی و اقتصادی جای تصمیم گیریهای علمی را گرفته اند و بنابراین به مقرراتی که برپایه دستاوردهای علمی برای مقابله با آلودگی هوا تنظیم شده اند احترام گذاشته نمی شود.

 

بسته ی آب و هوایی ٢٠-٢٠-٢٠


اروپا به منظور مقابله با گرمای جهانی اصطلاح "بسته آب و هوایی 20-20-20" را ارائه کرد. این بسته برای تمام کشورهای اروپایی افزایش 20 درصدی میزان اثربخشی انرژی، کاهش 20 درصدی انتشار گازهای گلخانه ای و افزایش 20 درصدی میزان انرژیهای تجدیدپذیر زیستی را تا سال 2020 پیش بینی می کند. در راستای اجرایی شدن این پروژه، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر زیستی و توسعه خودروهای الکترونیکی نه تنها منجر به کاهش گرمای جهانی می شوند بلکه می توانند شهرهایی با هوای پاک را به ارمغان آورند.


آلودگی هوای تهران یک معمای حل نشده یا راه حل ساده ؟

آلودگی هوا که تغییر در ویژگی‌های طبیعی جو بر اثر مواد شیمیایی است،اگر از حادترین مسایل ناشی از تمدن صنعتی نباشد،بدون شک یکی از بغرنج ترین آن است.

موادی همچون مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، هیدروکربن‌های سوخته نشده و ترکیبات سربی از جمله موادی هستند که آلودگی هوا را در پی دارند.

آمارها نشان می‌دهد که در روزهای تشدید آلودگی هوای تهران، شمار بیماران تنفسی تا ٦٠ درصد افزایش می‌یابد و بیشترین عامل مرتبط با تشدید بیماری‌های سیستم قلبی،عروقی و ریوی، افزایش آلاینده‌های دی اکسید گوگرد،ذرات معلق و منواکسید کربن است.

این پدیده خطرناک با توجه به پیامدهای زیانبارش به یکی از ملموس‌ترین معضلات زیست محیطی تهران و چند کلانشهر دیگر ایران تبدیل شده‌ به گونه ای که بنابر اعلام معاون وزیر بهداشت سالانه بیش از ٢٧٠٠ مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا، در شهر تهران ثبت می شود و این مهم عمدتا ناشی از ریزگردهای زیر ٢,٥ میکرون و اوزون است.

چند روزی است که آسمان کلانشهر تهران را چتری از آلاینده فرا گرفته است طوری در پی تداوم آلودگی هوای پایتخت، مسئولان اجرایی کشور در کمیته ملی کاهش آلودگی شهر تهران بر آن شدند تا مهدهای کودک و مدارس ابتدایی سه روز متوالی تعطیل کنند و ساعت کار دوایر دولتی را نیز را کاهش دهند.


ادامه این مطلب در ادامه...

  ادامه مطلب ...

بیش از ٩٠ درصد آلودگی هوای تهران را می توان از بین برد

بررسی پیچیده یک راه حل ساده

بیش از ٩٠ درصد آلودگی هوای تهران را می توان از بین برد


این روزها بحث های زیادی برای پیدا کردن مقصر آلودگی هوا در کلان شهرهای ایران و به ویژه تهران مطرح شده. اما حدود ٤٤ سال پیش از این آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا برای این مسئله بسیار پیچیده یک راه حل ساده داده است.

شهر تهران چند سالی است با پدیده وارونگی هوا در زمستان و به تبع آن آلودگی هایی در سطح هشدار و اضطرار مواجه است. آلودگی هوا این روزها به حدی است که در برخی از روزها کمیته اضطرار آلودگی هوا، مهد کودک ها و مدارس را تعطیل اعلام می کند و البته در هفته های گذشته تعطیلی مدارس به ارومیه، اراک، اصفهان و تبریز و برخی دیگر از شهرهای کشور هم رسید.



ادامه این مطلب در ادامه...
 

ادامه مطلب ...

نشست محیط زیستی سازمان ملل بدون توافق( ورشو)

کنفرانس محیط زیستی ورشو آغاز به کار کرد


هزاران نفر از نمایندگان کشورها و سازمان های محیط زیستی از سراسر  جهان در ورشو گردهم آمده اند، تا زمینه را برای تدوین  یک پیمان جدید برای مبارزه با گرمایش زمین  آغاز کنند. 

کنفرانس ۱۲ روزه سازمان ملل روز دوشنبه آغاز به کار کرد، در حالی که هشدارهای فزاینده ای نسبت به خرابیهای بالقوه فاجعه بار گرمایش  زمین وجود دارد، که می خواهد انسان آلاینده های ناشی از سوختهای فسیلی در جوّ زمین را کاهش دهد. 

مارسین کورولک وزیر محیط زیست لهستان در آغاز کنفرانس گفت توفانی عظیمی که اواخر هفته گذشته فیلیپین را در هم نوردید، باید هشیاردهنده باشد.

مارسین کورولک گفت: فقط دو روز پیش توفانی قدرتمند فیلیپین را درنوردید، هزاران نفر را کشت، و صدها هزار نفر را بی خانمان کرد، که تراژدی بزرگی است، فراموش ناشدنی، دردناک، و هشیارکننده. من گفتم هشیار کننده، زیرا این واقعه تاییدی دیگر است که ما در حال باختن مبارزه نابرابر میان انسان و طبیعت هستیم، که از هر سو به ما حمله آورده، و در آینده هم ادامه خواهد یافت، مگر ان که ما به اتفاق عمل کنیم و به آن پاسخ دهیم.

کریستینا فیگورس مدیر ادارۀ اقلیمی سازمان ملل متحد نیز  در سخنانش به تاثیر مخرب این توفان اشاره کرد و از هیاتهای نمایندگی خواست امنیت بیشتری در تغییرات آب و هوایی برای نسل های پیش رو تضمین شود. وی گفت: شکی نیست که تغییرات جوی محیط نامساعدی برای نسلهای آینده فراهم کرده است. نسلهای گذشته، بی آن که بدانند، از مزیت هایی دراین زمینه برخوردار بودند. و اکنون می دانیم که نسلهای آینده با مبارزه ای بزرگ رو به رو خواهند بود. ما باید سریعاً محیط عمل را برای آنان مساعد کنیم.

انتظار زیادی از نتیجه مذاکرات ورشو نمی رود، اگر چه این  مذاکراتمی تواند نشانه ای از احتمال دستیابی به یک پیمان جدید مبارزه با گرمایش جهانی در سال ۲۰۱۵ میلادی باشد.

***********************************************************************************

نمایندگان ۱۹۰ کشور جهان که در مذاکرات سازمان ملل درباره تغییرات جوی در ورشو شرکت کردند، در رسیدن به پیمانی برای کنترل گرمایش جهانی، پیشرفت اندکی داشتند. جامعه بین الملل در این نشست برای رسیدگی به مسائل کلیدی دیگر زیست محیطی نیز پیشرفت چندانی نداشت. 

آنی پتسونک، مشاور بین المللی و از کارشناسان صندوق حمایت از محیط زیست می گوید بر خلاف انتظارات و با وجود مذاکرات دو هفته‌ای، نشست ورشو دستاوردهای چشمگیری نداشت و هیات ها نتوانستند اهدافی چون کاهش تولید گازهای سوخت فسیلی را مورد رسیدگی قرار دهند.

به گفته این کارشناس، مسئله بعدی کمک مالی کشورهای ثروتمند به فقیر برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و همچنین کمک به آنها برای وفق یافتن با تغییرات جوی بود. خانم پتسونک گفت این دو مسئله نیز پیشرفتی نداشت. 

کشورهای ثروتمند و صنعتی بالاترین تولید گازهای گلخانه‌ای را دارند. چین از نظر تولید گازهای گلخانه‌ای از آمریکا پیش گرفته و در صدر آلاینده‌های عمده است. 

سازمان ملل متحد امیدوار است چین، که پیمان کیوتو را امضا نکرده، نقش بهتری در هرگونه توافق در آینده برای حفظ محیط زیست ایفا کند.

خشم بر سر نبود پیشرفت معنادار در مذاکرات محیط زیست ورشو، موجب شد تا حدود ۸۰۰ فعال توسعه و محیط زیست، از جمله گروه‌های عمده‌ای چون صلح سبز و صندوق حیات وحش، مذاکرات را ترک کنند. خانم پتسونک می‌گوید علی رغم ترک بسیاری از شرکت کنندگان، بخش عمده شرکت کنندگان باقی ماندند از جمله صندوق دفاع از محیط زیست که یک گروه تحقیقاتی و مدافع محیط زیست است. 

این کارشناس شاغل در حوزه محیط زیست می گوید نشست سازمان ملل متحد تنها محل رسیدگی به مشکلات زیست محیطی نیست و چارچوب‌های دیگر بین‌المللی نیز هستند که برای از بین بردن مشکلات زیست محیطی تلاش می‌کنند. 

یکی از دستاوردهای نشست ورشو توافق بر سر کاهش گازهای گلخانه‌ای از طریق مهار روند نابودی جنگل‌ها بود و مجموعه تدابیری برای پرداخت پول به کشورهایی که صورت گرفت که با جلوگیری از قطع درختان به کاهش گازهای گلخانه‌ای کمک می کنند.

منبع : صدای آمریکا

نگاهی به قوانین زیست محیطی در ایران

یکی از گامهای اولیه و در عین حال اساسی و موثر در جهت مقابله با آلودگی و انهدام محیط زیست و نیز تعقیب و مجازات مرتکبین جرائم علیه محیط زیست، تدوین و تنظیم قوانین و مقررات در حوزه های مختلف محیط زیست میباشد

این مقررات، گاهی جنبه فنی و تخصصی مربوط به رعایت استانداردها و دستورات زیست محیطی سازمانها و دستگاه¬های ذیربط را دارد و گاهی نیز مربوط به خسارت ناشی از فعالیت های ممنوعه علیه محیط زیست و نحوه جبران آن می باشد . برخی دیگر از مقررات نیز جنبه کیفری دارند و به نحوه تعقیب و مجازات مرتکبین جرائم و تخلفات زیست محیطی می پردازد.


تمامی این مقررات یک هدف مشترک دارند و آن پیشگیری و یا مقابله با آلودگی محیط زیست می¬باشد. کشورهای مختلف به منظور موفقیت هرچه بیشتر در جهت حمایت از محیط زیست و جلوگیری از انواع آلودگی ها و انهدام مظاهر محیط زیست، تلاش دارند با توجه به توسعه و پیشرفت صنعت و فناوری و اشکال جدید آلودگی و نیز تجربیاتی که در مراجع قانونی بدست می آورند، قوانین و مقررات مترقی و در عین حال موثر و مفید را تصویب و به مورد اجرا بگذارند . تحول و دگرگونی در قوانین زیست محیطی کشورها و اصلاح و تکمیل آن ها، به عنوان یکی از شاخص¬های پیشرفت کشورها در زمینه حمایت از محیط زیست تلقی می گردد.


کشور ما نیز به نوبه خود، علی رغم کاستی ها و اشکالات موجود در زمینه قوانین و مقررات زیست محیطی، در این مورد تلاش¬های قابل توجهی نموده و گامهای موثری برداشته است. به طور کلی قوانین و مقرراتی که در زمینه حفاظت محیط زیست وجود دارد به دو گروه شاخص محیط زیست طبیعی که شامل موضوعات مربوط به شکار و صید، مناطق چهارگانه، زیستگاه ها و گونه های گیاهی و جانوری ... می باشد و محیط زیست انسانی که بیشتر در خصوص مباحث مربوط به آلودگی ها و تخریب محیط زیست و لایه ازن خلاصه می گردد.


با یک نگاه اجمالی به قوانین و مقررات ایران به نظر می رسد مهمترین اشکالی که در این میان وجود دارد قدیمی بودن این قوانین می باشد چرا که جهان امروزی به سوی تغییر و تحول و صنعتی شدن پیش می رود و در این میان تحولات بسیار عظیمی در بخش صنعت و تکنولوژی اتفاق افتاده است که نیازمند روش ها و شیوه های نوینی جهت کاهش اثرات سوء آنها بر محیط زیست می باشد از طرفی دیگر افزایش روز به روز جمعیت باعث گردیده تا زمین قدرت خودپالایی خود را در برابر آلودگی های وارده از دست دهد در نتیجه نیازمند وضع قوانینی جدیدتر و متناسب با نوآوری و تحولات ایجاد شده باشد. در این میان نیاز به قوانین جدید زیست محیطی در بخشهای مربوط به آلودگی¬های اشعه، رادیو اکتیو، بو و...  بیش از بیش احساس می گردد.


از سویی دیگر بسیاری از مجازات هایی که در قوانین در نظر گرفته شده اند قدیمی می¬باشند که با شرایط زمان وضع قانون، مناسب بوده است ولکین با توجه به رشد تورم و شرایط اقتصادی حاضر بسیارکم و ناچیز می باشد و از جنبه تادیبی کافی برای مجرمین بالاخص صاحبان واحدهای تولیدی آلاینده و یا افرادی که جهت تجارت گونه های نادر مبادرت به شکار می کنند با توجه به منفعت و سود حاصله از این کار قابل توجه نمی باشد، مانند مجازات نقدی که در مواد 11، 12 و 13  قانون شکار و صید در نظر گرفته شده است و یا  مجازاتی که در ماده 29 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا برای کارخانجات و یا کارگاههای متخلف در نظر گرفته شده است.


با توجه به بررسی های صورت گرفته در قوانین زیست محیطی ایران از بدو ایجاد تا چند سال قبل این نتیجه حاصل گردیده است که جهت گیری خاصی در بخش محیط زیست طبیعی (بخش شکار و صید ) وجود داشته است، در حالیکه امروزه معضلات و مسائل محیط زیست در دیگر حوزه های آن بسیار حادتر و اساسی تر به نظر می رسد . امروزه آلودگی هوا، آب و آلودگیهای هسته¬ای و شیمیایی به صورت جدی محیط زیست را به خطر انداخته است . برای این گرایش خاص و جهت گیری زیست محیطی یک بعدی حداقل دو توجیه و علت را می توان ذکر نمود . اول اینکه نخستین سازمانی که در کشور ما به عنوان متولی امر محیط زیست بوده و فعالیت می کرد، کانون شکار و صید بود در این صورت طبیعی است که جهت گیری¬های زیست محیطی نیز در این راستا باشد. دوم اینکه مسائل و معضلات نوین مربوط به محیط زیست و چاره جویی در این زمینه در کشور ما با تاخیر زیاد مطرح و شروع شده است. به مضاف اینکه وظایف و حوزه قلمرو و دامنه موضوعات مربوط به محیط زیست به تدریج گسترش یافته است و حتی هنوز نیز در زمینه هایی از قبیل انهدام جنگل¬ها و مراتع، آلودگی¬ها هسته ای و رادیواکتیو و ... سازمان حفاظت محیط زیست، نقش محوری و اساسی ندارد.
برخی از آلودگی های مهم محیط زیست از سوی اشخاص حقوقی یعنی کارخانجات و کارگاهها صورت می پذیرد. نظری بر قوانین کیفری زیست محیطی نشان می¬دهد در این زمینه، چاره اندیشی کافی صورت نگرفته است . رشد روزافزون صنعت و تکنولوژی و گسترش انواع آلودگی¬های زیست محیطی از سوی واحدهای صنعتی و تجاری، ایجاب می¬نماید که در این زمینه برنامه ریزی و سیاست مناسبی اتخاذ گردد در مورد مجازات حبس مدیر یا مسئول یک واحد آلوده کننده، شاید مجازات موثر و مناسبی نباشد . چرا که اولاً هدف اینگونه واحدها کسب درآمد و سود بیشتر می باشد و با حبس نمودن مدیر یا مسئول آن، واحد مربوطه از هدف خود دور نمی¬افتند و ثانیاً با ادامه کار واحد آلوده کننده، همچنان آلودگی محیط زیست ادامه یافته و ما را به مقصود خویش نمی رساند. لذا به نظر می رسد در مورد اشخاص حقوقی آلوده کننده محیط زیست، حتی المقدور باید از مجازاهای نقدی و تعطیلی موقت و یا دائم واحد آلوده کننده، استفاده کرد و این در صورتی موثر خواهد بود که میزان جزای نقدی زیاد باشد و یا مدت تعطیلی واحد، خسارت مالی زیادی به آن وارد نماید در غیر اینصورت واحد آلوده کننده ممکن است پرداخت جزای نقدی را ترجیح داده وهمچان به آلوده سازی محیط زیست ادامه دهد.
خوشبختانه با نگاهی اجمالی بر وضعیت قوانین زیست محیط در ایران از ابتدا تا کنون گویای این مسئله است که هم مسئولین و مراجع تصمیم¬گیر مملکتی و هم مردم توجه بیشتری نسبت به این امر نشان داده بطوریکه قوانین مربوط به محیط زیست از چند تبصره در قانون برنامه اول  توسعه به چند ماده قانونی در برنامه سوم و نهایتاً به یک فصل در برنامه چهارم و پنجم توسعه یافته است و امید است که این وضعیت همچنان روند رو به رشدی را در پیش داشته باشد.

امیررضا سوری، عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی


تولید ګاز دی اکسید کربن توسط رودخانه ها

متخصصان علوم جوی در امریکا تاکید کردند که رودخانه‌ها و نهرها منابع تولید گاز گلخانه‌ای دی اکسید کربن هستند. این متخصصان در آزمایشات جدیدی دریافته‌اند که جویبارها و رودخانه‌ها، حجم قابل ملاحظه‌ای از گاز دی‌اکسیدکربن را وارد اتمسفر زمین می‌کنند. آنها تاکید کردند که این یافته باید در مطالعات مدل‌سازی جوی مورد توجه قرار بگیرد.

این مطالعه که با تلاش کارشناسان دانشگاه ییل در آمریکا صورت گرفته می‌تواند روی نحوه بررسی‌ها و ارزیابی‌های متخصصان از حرکت کربن در چرخه زمین، آب و اتمسفر تاثیر بگذارد.

به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، دیوید بوتمن از متخصصان برجسته دانشکده «مطالعات جنگلداری و محیط زیست» در این دانشگاه تشریح کرد: رودخانه‌ها و نهرها درست همانطور که ما در بازدم خود دی اکسید کربن تولید می‌کنیم، منبع تولید این گاز هستند اما این واقعیت تاکنون در محاسبات دانشمندان روی منابع تولید گازهای گلخانه ای در نظر گرفته نشده است. این در حالیست که با توجه به یافته جدید، مناطق وسیعی مثل آمریکا می‌توانند نقش بسزایی در تولید حجم بالایی از این گاز داشته باشند.

به نقل از ایسنا

نظر شما در مورد این مطلب چیست ؟ 
(از اینجا نظر و دیدګاه خود را بیان بفرمایید)

نقشه جهانی آلودگی هوا

کارشناسان مطالعات جوی در اداره «نظارت بر زمین ناسا» نقشه جامعی از خطرناک‌ترین مناطق زمین به لحاظ آلودگی هوا تهیه و منتشر کردند.




در این نقشه یک مدل رایانه‌ای اتمسفریک است متوسط نرخ سالانه مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوا در هر 621 کیلومتر مربع در خلال سال‌های 1850 و 2000 میلادی نیز ارائه شده است.


تصویربرداری برای تهیه این نقشه بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده توسط «جیسون وست»، استاد مهندسی و علوم زیست‌محیطی دانشگاه کارولینای شمالی انجام شده است.

در این نقشه نقاطی که با رنگ قهوه‌ای پررنگ مشخص شده نشان‌دهنده افزایش مرگ و میرهای زودرس بر اثر آلودگی شدید هوا است.

توضیحات این نقشه همچنین حاکی از آن است که آلودگی هوا به خصوص در شرق چین، شمال هند و اروپا و تمام مناطقی که شهرسازی مشکلات بسیاری پدید آورده با رشدی نگران‌کننده‌، پیامدهای مرگبارتری نیز داشته است.

به گزارش ایسنا به نقل از دیسکاوری نیوز، در این نقشه برخی نقاط نیز به رنگ آب مشخص شده که نشان دهنده کاهش نرخ مرگ و میر زودرس به دلیل کاهش آلودگی هوا است که جنوب شرق آمریکا یکی از آن نقاط است و احتمالا این تغییرات ناشی از کاهش سوزاندن «زیست‌توده‌ها» در این منطقه در 160 سال گذشته بوده است. «زیست‌توده» یا «بیومس» یک منبع تجدیدپذیر انرژی است که از مواد زیستی و بقایای موجودات زنده به دست می‌آید.


ایسنا


نظر شما در مورد این مطلب چیست ؟ 
(از اینجا نظر و دیدګاه خود را بیان بفرمایید)

شاخص استاندارد آلودگی هوا PSI و AQI

شاخص استاندارد آلودگی هوا

 

شاخص (Pollutant Standard Index) PSI استانداردی است که برای گزارش روزانه کیفیت هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولاً از پنج آلاینده منواکسیدکربن، ازن، دی‌‌اکسیدنیتروژن، دی‌اکسید گوگرد و ذرات معلق استفاده می‌گردد. با توجه به غلظت آلاینده‌‌ها و استانداردهای بهداشتی سازمان حفاظت محیط زیست امریکا EPA، غلظت آلاینده‌ها به یک مقیاس عددی بین صفر تا پانصد PSI تبدیل می‌گردد.


از سال 1999 به بعد سازمان EPA بجای شاخص PSI  براى سنجش کیفیت هوا از معیارى به نام "ضریب کیفیت هوا"  (Air Quality Index=AQI) که حساستر و دقیق تر است استفاده  می‌شود که بر حسب شدت آلودگى از صفر تا ۵٠٠  درجه‌بندی می شود.این شاخص عمدتا میزان ازن در سطح زمین و ذرات معلق ( یه جز شمار گرده‌‌های گیاهی) را می‌سنجد، اما ممکن است اندازه دی‌اکسید گوگرد و دی‌اکسید نیتروژن هم در آن لحاظ شود.


این شاخص به علت حساسیت بیشتر امروزه جایگزین یک شاخص قدیمی‌تر یعنی "ضریب استاندارد آلودگی"(PSI) شده است.


AQI بالاتر از ١٠٠ نشان دهنده هواى ناسالم است. در صورتى که در منطقه زندگیتان AQI از ١٠٠ بالاتر رفت  به خصوص اگر هوا آفتابى باشد یا به علائمى مثل سنگینى قفسه سینه، سوزش چشم یا سرفه دچار شدید خودتان را از هواى آلوده دور نگه دارید .

در جدول ذیل مقایسه این دو شاخص نشان داده می شود


PM-IO(µg/m3)

 24hr

SO2(ppb)

24hr

NO2(ppb)

1hr

O3(ppb)

1hr

CO(ppm)

8hr

PSI

0،00

0،00

0،00

0،00

0،00

0

75،00

30،00

150،00

60،00

4،50

50

150،00

140،00

300،00

120،00

9،00

100

375،00

300،00

600،00

200،00

15،00

200

625،00

600،00

1200،00

400،00

30،00

300

875،00

800،00

160،00

500،00

40،00

400

1000،00

1000،00

2000،00

600،00

50،00

500



وضعیت هوا

PSI

پاک

50-0

سالم

100-50

ناسالم

200-100

بسیار ناسالم

300-200

خطرناک

300 <


 

Air Quality index (AQI)

Hazardous

Very Unhealthy

Unhealthy

Unhealthy for sensitive Groups

Moderate

Good

Category

401-500

301-400

201 – 300

151 - 200

101 - 150

51 - 100

50- 0

Index Value

pollutant concentrations ranges (CO, NO2,SO2&O3 ppm)- PM 2.5&10 microgram per M3

pollutant

40.5-50.4

30.5-40.4

15.5 – 30.4

12.5 – 15.4

9.5 – 12.4

4.5 – 9.4

0 - 4.4

CO

1.65-2.04

1.24-1.64

0.65-1.24

--

--

--

--

NO2

0.505-0.604

0.405-0.504

0.205-0.404

0.165-0.204

0.125-0.164

--

--

O3-1hour

--

--

0.116-0.374

0.96- 0.115

0.76 – 0.95

0.60 – 0.75

0 – 0.59

O3-8hour

350.5-500.4

250.5-350.4

150.5-250.4

65.5 – 150.4

40.5 – 65.4

15.5 – 40.4

0 – 15.4

PM 2.5

505 - 604

425 - 504

355 - 424

255 - 354

155 - 254

55 - 154

0 - 54

PM 10

0.805-1.004

0.605-0.804

0.305-0.604

0.225– 0.304

0.145 – 0.224

0.305 – 0.144

0 – 0.304

SO2

طراحی توقفگاه های اتوبوس براساس استاندارد های زیست محیطی

7- طراحی توقفگاه های اتوبوس براساس استاندارد های زیست محیطی

بیان مساله:

یکی از معضلات جهان امروز مسایل زیست محیطی می­باشد. به علاوه توجه به مسائل زیست­محیطی در زیباسازی شهر نیز تاثیرگذار است. یکی از فضاهای شهر توقف­گاه­های اتوبوس است که به خصوص با توجه به سطح بالای آلودگی در این فضاها طراحی بر اساس اصول زیست محیطی دارای اهمیت بیشتری است. تهیه استاندارد طراحی بر اساس موضوعات زیست محیطی و

تطبیق اصول طراحی توقف گاه های اتوبوس با این استانداردها پایه اصلی این تحقیق می­باشند.

هدف:

اهداف این طرح طراحی توقفگاه های اتوبوس با رویکرد زیباسازی شهری و بهبود معیار های زیست محیطی است.

خروجی:

1-      تهیه استاندارد های زیست محیطی مربوط به طراحی توقف گاه های اتوبوس

2-     تدوین اصول طراحی توقف گاه با توجه به استانداردهای زیست محیطی

منبع : سایت اینترنتی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شههر تهران