..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..
..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

..:: محــــــــــیـــط ســـــبـــــــز (بیابان زدایی) ::..

منابع طبیعی-بیابان زدایی-محیط زیست

مقاله : بررسی تاثیر پذیری محصولات زراعی استان خوزستان از ریزگردها

بررسی تاثیر پذیری محصولات زراعی استان خوزستان از ریزگردها


مریم ملاشاهی

محمدرضا یزدانی

اسحاق فرجی



فرمت دانلود : pdf


چکیده :


خسارت و یا کاهش درآمد در بخش کشاورزی از عمده زیان های اقتصادی پدیده گرد و غبار در استان خوزستان به شمار می رود. با توجه به این که تولید محصولات کشاورزی یکی از عوامل بسیار وابسته به شرایط آب و هوایی است که احتیاجات انسان را از جهات مختلف تامین می نماید. لذا تغییر در کیفیت پارامترهای اقلیمی می تواند در عملکرد محصولات کشاورزی نقش بسزایی داشته باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی اثرات زیانبار ریزگردها بر محصولات کشاورزی و نیز ارائه راهکارهایی جهت جلوگیری و به حداقل رساندن خسارات و شدت این پدیده زیانبار جوی برفراز آسمان کشور و آثار سوء آن بعد از ترسیب، بر بخش های مختلف می باشد. برای انجام این کار به کمک داده های دریافتی از اداره کل محیط زیست و اداره کل هواشناسی استان خوزستان، آمار روزانه ریزگردها و میزان دید افقی مربوط به آن در 10 ایستگاه سینوپتیک استان خوزستان به صورت روزانه، ماهانه و سالیانه محاسبه گردید؛ همچنین ارتباط این داده ها با اطلاعات دریافت شده مربوط به میزان تولید وخسارات محصولات کشاورزی از اداره کل جهاد کشاورزی استان خوزستان بررسی شد. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که افزایش درتعداد روزهای همراه با ریزگردها، موجب افزایش در میزان خسارات و نیز کاهش تولید محصولات کشاورزی در سطح استان خوزستان همراه است. هم    در تمامی محصولات مورد مطالعه بیشترین میزان خسارت را داشته است. - چنین در بین سال های مختلف، سال 88   شاهد - با مقایسه تعداد روزهای همراه با گردوغبار در سال های مد نظر مشاهده شد که درست در همین سال  88 بیشترین تعداد روز همراه با گردوغبار بوده ایم. این مطلب نمایانگر تاثیر پذیری میزان خسارات وارده از پدیده گردوغبار  می باشد.


منبع :  اولین کنفرانس بین المللی گرد و غبار

ارزیابی روند بیابانزایی با استفاده از RS و GIS در منطقه سیستان با تأکید بر پوشش گیاهی

"ارزیابی روند بیابانزایی با استفاده از RS و GIS در منطقه سیستان با تأکید بر پوشش گیاهی"

دانشگاه زابل

پایان نامه کارشناسی ارشد

پژوهش حامد شفیعی


به ادامه مطلب بروید !

 

ادامه مطلب ...

مقاله : بررسی نقش تثبیت بیولوژیک و اثرات مقاومت گونه های گز و گز شاهی

بررسی نقش تثبیت بیولوژیک و  اثرات مقاومت گونه های گز و گز شاهی
عظیم شیردلی
محمود شفاعی بجستان
هادی سیاسر


چکیده :
یکی از راههای تثبیت سواحل رودخان ۀ سیستا ن استفاده از روش پوشش گیاهی می باشد نفوذ ریشه های گیاهان در درون خاک بر روی شیبهای خاکی همانند آرماتور در بتن باعث مسلح سازی خاک می گردد واین پدیده باعث افـزایش مقاومـت برشی وافزایش پا یداری شیبهای خاکی میشود با شناخت این فرایند و استفاده از گونه های مناسب ب ا شـرایط محیطـی و دارای ریشه های مقاوم ،تثبیت پایداری سواحل رودخانه ها را فراهم می کند . در این مطالعه ابتدا بازدیدهای صحرایی جهت شناسایی گونه های گیاهی بومی مناسب ،در تثبیت بیولوژیکی انجام گردید از آنجائیکه گونه های گـز وگـز شـاهی دشـت سیستان ،گونۀ غالب و بنام سر و سیستانی معروف است.
و همچنین مقاوم در شرایط خشک و مرطوب منطقه می باشد مـورد توجـه واقع شد . مطالعات انجام شده بر روی این دو گونه گیاهی بدو صورت انجام شـد اول در شـرایط آزمایـشگاهی مقاومـت ریشه های تهیه شده از این گونه ها در سواحل رودخانه مورد بررسی و مطالعه واقع گردید و سپس با اسـتفاده از دسـتگاه برش صحرایی با انجام برش افقی توده خاک در ابعاد 1×1×0/5 بررسی اثر افزایش مقاومت برشی خاک در شرایط وجود ریشه و عدم وجود ریشه انجام شد. نتایج اخذ شده از آزمایش مقاومت کششی نـشان داد کـه متوسـط حـدااکثرمقاومت کششی بترتیب، برای گز شاهی و گـز 34/2 و76 61/ مگاپاسـکال ومـدول الاستیـسیته ریـشه گـز شـاهی و گـز بترتیـب 935/4 و 900/58 مگاپاسکال می باشد. همچنین نتایج آزمایش برش در محل نشان داد که ریشۀ این درخـت قـادر اسـت میزان مقاومت برشی خاک را به اندازه 798/88 به ازاء یک واحد تغییر نسبت قابل توجهی افزایش دهد . از آنجائیکه درخت گز پا کوتاه و بصورت خودرو در منطقه قابل گسترش است و عمق ریشه آن گاهاً تا 20 متر مشاهده شد و در شرایط ترسالی و خشکسالی حفظ بقاء نموده است ، می توان از آن به عنوان یک گونۀ ماندگار بیولوژیکی در تثبیت سواحل رودخانه هیرمنـد استفاده نمود.

کلمات کلیدی:
تثبیت بیولوژیکی، وگز شاهی، سیستان، مقاومت کششی،مدول الاستیسیته، تثبیت سواحل

منبع : هفتمین سمینار بین المللی مهندسی رودخانه در سال ۱۳۸۵


در همین زمینه :

در ادامه مطلب :     معرفی گونه درختی گز     (Tamarix hispida گز)
 
ادامه مطلب ...

راهکار مبارزه با پدیده بیابانزدایی با آبخیزداری


 راهکار مبارزه با پدیده بیابانزدایی با آبخیزداری


چکیده مقاله :


بیابان‌زایی بزرگترین بحران بشر در دوره کنونی است و این پدیده در سده  پیش رو با توجه به پیش‌بینی فرارسیدن یک دوران طولانی خشکسالی بیشتر از گذشته گسترش خواهد یافت.

کلیه فعالیت‌هایی که در جهت حفظ و تعادل پایداری طبیعت واکوسیستم‌ها انجام می‌شود به عنوان اقدام بیابان‌زدایی تلقی می‌گردد.


موفقیت در بیابانزدایی مستلزم داشتن برنامه های جامع،‌ جلب مشارکت مردم و اجرای هماهنگ و دقیق کارها درچارچوب پروژه های اجرایی مناسب است.مقابله با بیابان زدایی مستلزم استفادده بهینه از منابع مالی و امکانات است.

مردم مناطق بیابانی از دیرباز علاوه بر حفظ آب در رابطه با حفظ خاک نیز چاره‌اندیشی کرده‌اند چرا که زمین‌های مناسب کشاورزی در این مناطق معدود است.


در این راستا رابطه نزدیک و هماهنگ آبخیزداری و بیابان زدایی ست که متاسفانه در بخش های اجرایی و بعضاً تحقیقاتی اگر چه هر یک از بخش های مربوطه از سالها پیش عملیات آبخیزداری و مهار بیابان زایی را در گستره کاری خود بدون توجه به آثار مشترک این دو بخش کاری انجام می دهند ولی کماکان هر بخشی و بویژه بخش بیابانزدایی بدون توجه به مناطق بالادست حوزه های آبخیز عملیات خود را در مناطق پایین دست متمرکز کرده است.

با انجام عملیات آبخیزداری و احیاء پوشش گیاهی شرایط مجدداً جهت بهره برداری با مدیریت صحیح فراهم می گردد. برهمین اساس می توان برخی از فعالیتهای آبخیزداری را نوعی بیابانزدایی معرفی نمود.از جمله اقدامات وفعالیتهایی که در راستای کنترل ومهاروبهره برداری ازسیل ، تغذیه منابع آبی وسفره های زیرزمینی وشیوه های جلوگیری از شورشدن آبها وغیره که دربخش آبخیزداری انجام می شود.

در حال حاضر عمده عملیات آبخیزداری در دو قسمت از حوزه های آبخیز صورت می گیرد.

الف- پخش و گسترش سیلاب در خروجی حوزه آبخیز
ب- اعمال مدیریت در بالادست  حوزه های آبخیز (برای کاهش سیلاب)


کلید واژه ها : بیابان ، بیابان‌زایی، بیابان زدایی، عملیات آبخیزداری ، حوزه آبخیز،سیل.

ادامه مطلب ...

متن کامل مقاله : پتانسیل ترسیب کربن خاک در اراضی بیابانی تحت اثر دو گونه تاغ و سوف_مجله اکوسیستم بیابان


پتانسیل ترسیب کربن خاک در اراضی بیابانی تحت اثر دو گونه تاغ و سوف
(مطالعه موردی: آران و بیدگل)

چکیده :

تغییر اقلیم یکی از مهم ترین چالش ها در توسعه پایدار بوده که تاثیر منفی بر اکوسیستم های خشکی و آبی می گذارد. عامل اصلی این پدیده، افزایش غلظت گاز دی اکسیدکربن در اتمسفر است. یک روش پیشنهاد شده برای کاهش گازکربنیک هوا، افزایش ذخیره جهانی کربن در خاک هاست؛ زیرا خاک تقریبا 75 درصد ذخایر کربن در خشکی را داراست. بنابراین، خاک ها در حفظ توازن چرخه جهانی کربن، نقش عمده ای را ایفا می کنند. این تحقیق با هدف تاثیر نوع گونه، عمق های مختلف و فاصله از تاج پوشش گیاه در میزان ترسیب کربن خاک در منطقه کویر مرنجاب انجام گرفت. پس از حفر پروفیل در منطقه زیر تاج پوشش گیاه و بیرون تاج پوشش در دو عمق تعریف شده اول و دوم و برداشت نمونه های لازم و انتقال به آزمایشگاه، اندازه گیری کربن در افق های تعیین شده خاک، با روش والکی و بلک انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل آماری به دست آمده نشان داد که میزان ترسیب کربن خاک بین دو گونه تاغ و سوف، عمق های اول و دوم و همچنین زیر تاج پوشش گیاه و بیرون تاج پوشش اختلاف معنی داری وجود دارد. با توجه به مقایسه میانگین ها زیر تاج پوشش گونه تاغ در عمق اول (صفر تا 30 سانتی متر) بیشترین میزان ترسیب کربن در منطقه مورد مطالعه را دارا بود و در یک گروه جداگانه قرار گرفت و بقیه فاکتورهای در نظر گرفته شده، همگی در یک گروه قرار گرفتند.کلید واژه: توسعه پایدار، ترسیب کربن، تاغ و سوف، مرنجاب

منبع : مجله علمی پژوهشی مهندسی اکوسیستم بیابان


متن کامل مقاله  در ادامه مطلب


ادامه مطلب ...

مقاله : ارزیابی نیروگاه های خورشیدی و مزیت های استفاده از آن با توجه به پتانسیل موجود در مناطق کویری

 ارزیابی نیروگاه های خورشیدی و مزیت های استفاده از آن با توجه به پتانسیل موجود در مناطق  کویری


نوید مدندوست


چکیده


حدود سه چهارم مساحت کشور ما در مناطق گرم و خشک قرار دارد، لذا این مسئله ضرورت مطالعه و توجه به پتانسیل های اقلیمی نواحی بیابانی را در جهت بهره گیری از انرژی های پایدار این مناطق، ایجاب می نماید. از طرفی نیز گرم شدن کره زمین،نازک شدن لایه ازن بعلت استفاده از انواع آلاینده ها، افزایش آلودگی محیط زیست و انقراض گونه های زیستی همه و همه با هم می آمیزند تا ضرورت استفاده از انرژی های نوین را اجتناب ناپذیر نمایند. با توجه به محدودیت های موجود، تنها استفاده از روشهای درست مصرف، بهینه سازی مصرف انرژی و به کارگیری انرژی های نو می تواند بحران انرژی را مهار کند. استفاده ازانرژی خورشید که منبع انرژی قابل توجهی است و خود نیز در ایجاد انرژی های دیگری همچون انرژی زمین گرمایی، باد، جزر و مد و آبشارها سهیم است، یکی از راهکارهای توسعه پایدار می باشد. در همین راستا جهت ذخیره سازی و استفاده بهینه از این انرژی، انواع نیروگاه های خورشیدی بر حسب موقعیت مکانی و امکانات موجود مورد استفاده قرار می گیرند که در تحقیق حاضربه معرفی و چگونگی استفاده و مزیت های این نیروگاه ها با توجه به ظرفیت های موجود در زمینه انرژی خورشیدی در نواحی کویری کشورمان به عنوان یکی از منابع انرژی تجدید پذیر پرداخته ایم .


  ادامه مطلب ...

بررسی وضعیت زباله در مناطق حفاظت شده گیلان (لوندویل آستارا، سیاه کشیم انزلی، صومعه سرا)

طرح پژوهشی


پژوهشکده محیط زیست


بررسی وضعیت زباله در مناطق حفاظت شده گیلان

(لوندویل آستارا، سیاه کشیم انزلی، صومعه سرا)


ارایه روش های پیشنهادی جهت سامان دهی زباله در این مناطق


آریامن قویدل


آبان 1388


چکیده:


از مهمترین عوامل آلودگی شهری و روستایی مواد زائد جامد می باشد که از اماکن مسکونی و خدماتی نظیر بیمارستان ها، رستوران ها، کشتارگاه ها، گرمابه ها و غیره دفع می شود. بی توجهی به امر جمع آوری و دفع مواد زائد جامد به علت کمیت و کیفیت گوناگون مواد، توسعه بی رویه شهرها، محدودیت و نبود فناوری مناسب می باشد. همچنین با رشد روز افزون جمعیت و در راستای آن افزایش تولید پسماند و در کنار آن عدم مدیریت صحیح و اصولی ساماندهی مواد زائد جامد، انواع مشکلات مانند افزایش بی رویه هزینه های بهداشتی، اقتصادی و ایجاد مخاطرات زیست محیطی افزایش می یابد. در این راستا بررسی وضعیت موجود مواد زائد جامد و ارایه راه کارهای مدیریت پسماندها می تواند موجب کاهش اثرات نامطلوب و ساماندهی وضعیت پسماند شود. در مطالعه حاضر به بررسی وضعیت مواد زائد جامد در مناطق حفاظت شده استان گیلان پرداخته شده است. بدین منظور منطقه حفاظت شده لوندویل در شهرستان آستارا و منطقه حفاظت شده سیاه کشیم در شهرستان انزلی به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. اساس این تحقیق بر مبنای تکمیل پرسشنامه در 24 روستای اطراف این مناطق به منظور شناسایی وضعیت مواد زائد جامد آن ها می باشد. همچنین به منظور آگاهی از تولید پسماند در مناطق مورد مطالعه، پسماندهای تولیدی مورد آنالیز فیزیکی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که هفتاد تا هشتاد درصد حجم مواد زائد جامد را مواد آلی موجود در مواد زائد جامد تشکیل می دهد. بنابراین با در نظر گرفتن وضعیت حاکم بر محیط زیست استان گیلان در خصوص محدودیت دفن بهداشتی پسماند، می توان به اهمیت وجود و احداث کارخانه های تولید کود آلی (کمپوست) پی برد.


منبع: پژوهشکده محیط زیست

به نقل از پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی


کلید واژه: مواد زاید جامد، مدیریت پسماند، مناطق حفاظت شده، آنالیز فیزیکی، لوندویل، سیاه کشیم


متن لاتین در ادامه مطلب...  ادامه مطلب ...

فکر سبز: بستر ظهور محیط سبز

چکیده پایان نامه
چکیده مقاله

فکر سبز: بستر ظهور محیط سبز

محمد نقی زاده


چکیده:


شناخت ویژگی های هر پدیده یا موضوع برای بهره گیری مناسب از امکانات مثبت و بالقوه آن، و مقابله با تبعات منفی اش ضرورت اولیه است. کویر یکی از پدیده هایی است که عمدتا نامطلوب و منفی معرفی می شود که طرح آن غالبا مفاهیم نامساعدی را به ذهن متبادر می نماید. این پیشداوری تا حدی صحیح است اما باید توجه کرد که کویر در عین حالی که ارزش فضاهای آباد و سبز را معلوم می نماید خود نیز امکاناتی را در اختیار انسان قرار می دهد، از همه مهم تر آن که چه بخواهیم و چه نخواهیم بخش وسیعی از ایران را کویر و بیابان فرا گرفته است که باید از آنها استفاده کرد و به این ترتیب بهتر است در کنار برنامه هایی که برای پیشگیری از توسعه کویر و کویرزدایی تهیه و اجرا می شوند راههای استفاده حداکثراز این پهنه وسیع که مطالعات حاکی از وجود امکانات فراوانی در آن است نیز مد نظر قرار گیرند. و جیزه حاضر در جهت وضوح بحث پس از مقمه ای کوتاه به برخی موضوعات مربوط به کویر از جمله عامل رشد انسان و همینطور عوامل آبادانی که کویر زمینه ساز آنهاست توجه داده و نهایتا پیشنهاداتی را به عنوان نتیجه گیری ارایه خواهد نمود.

جنبه‌های مهندسی سیستم‌های مدیریت زیست‌محیطی ایزو 14001

چکیده پایان نامه زیست محیطی

پژوهش در جنبه‌های مهندسی سیستم‌های مدیریت زیست‌محیطی ایزو 14001
دانشجو :
آتوسا وحدتی نیک زاد

استاد راهنما:
دکتر احمد بادکوبی

استاد مشاور:
دکتر حسین گنجی دوست

بهار 1379

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

وقایع زیست‌محیطی مهمی که امروزه در جهان بوقوع می‌پیوندد، توجه تمامی مردم را به محیط زیست معطوف نموده است . پدیده‌های مخاطره‌انگیزی همچون افزایش گازهای گلخانه‌ای، گرم شدن جهانی، شکاف لایه ازن، پدیده وارونگی هوا، همگی ضرورت کنترل صنایع و آلاینده‌هایی که بی‌وقفه به طبیعت وارد می‌شود، را اثبات می‌کند.

سیستم مدیریت زیست‌محیطی ISO 14001، یک سیستم مدیریتی است که به نحو فعالی جنبه‌ها و اثرات زیست محیطی یک سازمان را کنترل می‌کند، برنامه‌های کنترل ضایعات، استفاده از بهینه از مواد خام و انرژی، استفاده مجدد از زایدات، بازیابی پسمانده‌ها و شناسایی المانهای خطر، را در خود دارد و پیاده‌سازی صحیح آن بهبود مستمر در کنترل آلاینده‌های صنعت و استفاده بهینه و صحیح از مواد ره به دنبال خواهد داشت و بدین طریق سبب کاهش هزینه‌های تولید و حفظ محیط زیست خواهد شد. با توجه به اهمیتی که امروزه این سیستم در معامله با مشتریان و پیمانکاران خارجی دارد و امکان اخذ وام و پرداخت حق بیمه کمتر در تجارت خارجی را فراهم می‌سازد و نیز به دلیل عدم وجود آگاهی و اطلاعات کافی در این زمینه، ضرورت تهیه رساله‌ای که رد آن نحوه پیاده‌سازی گام به گام این سیستم و تشریح ابهامات موجود در بندهای استاندارد اصلی همراه با اجرای یک نمونه عملی، بیان شده باشد احساس شد.

اهداف اصلی این پروژه
عبارتست از:

-نحوه شناسایی وضعیت فعلی سازمان

-انتقال آگاهی و احساس مسئولیت نسبت به محیط زیست به مسئولان و پرسنل

-پیاده‌سازی روشی برای شناسایی جنبه‌ها و اثرات زیست‌محیطی و انتقال روش به افراد

-برقراری راهکارهای کنترل و کاهش جنبه‌ها

-تهیه و پیاده‌سازی برنامه‌های آمادگی و پاسخ در وضعیت اضطراری برقراری یک سیستم کنترل جنبه‌های مهم در سازمان و پیگیری نحوه پیشرفت در بهبود زیست‌محیطی از طریق پیاده‌سازی سیستم ممیزی و رسیدگی به عدم انطباق‌ها در مقایسه با برنامه‌ها و الزامات زیست‌محیطی و اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه

-برقراری یک حلقه بین سیستم و مدیریت ارشد و استفاده از حمایت مدیریت در پیاده‌سازی صحیح این سیستم و انتقال پیشرفت سیستم طی مراحل بازنگری مدیریت به مدیریت ارشد

-مشخص ساختن مسیر ارتباطات درون و برون سازمان این پروژه بصورت عملی در یک کارخانه سیمان انجام شد و مسیر دستیابی به اهداف بالا به تفصیل در پایان‌نامه ارائه شده است .


دانلود فایل pdf
شامل چکیده، فهرست مطالب و فصل اول (مقدمه) در ادامه مطلب
...
 
 
ادامه مطلب ...

ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سدهای مخزنی-مطالعه موردی: سد درودزن

چکیده پایان نامه زیست محیطی


ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سدهای مخزنی

مطالعه موردی: سد درودزن


بهنام هوشیاری

1378

دانشگاه شیراز


چکیده


ملاحظات زیست محیطی تا سالهای زیادی در توسعه کشورها نادیده انگاشته می‌شد. در سه دهه آخر قرن بیستم فاکتورهای زیست‌محیطی نقش مهمی را در جهت و سرعت توسعه ملت‌ها بازی کردند. توسعه انسانی در توازن کلی نگاهدارنده کره زمین بعنوان یک مکان قابل سکونت در جهان ایجاد اختلال می‌کند. ما این واقعیت را در مورد محیط زیست درک می‌کنیم، ولی بیشتر ما به انصراف از مصرف بی‌رویه منابعی که شاخصه زندگی جدید می‌باشند، از خود تمایلی نشان نمی‌دهیم. بنابراین کاربرد آنالیز یا ارزیابی زیست محیطی (EIA) در انجام این فرایند، نخستین گام می‌باشد. ارزیابی زیست محیطی در تعیین نتایج یا اثرات پروژه‌ها یا فعالیتهای پیشنهادی مؤثر است .


در این پایان‌نامه، از یک دیدگاه مناسب اثر به معنای تغییر (هر نوع تغییری، مثبت یا منفی) می‌باشد. بنابراین یک ارزیابی زیست محیطی عبارت از مطالعه تغییرات احتمالی در خواص زیست‌فیزیکی و اجتماعی اقتصادی مختلف محیط زیست می‌باشد که ممکن است تحت تاثیر فعالیت پیشنهادی ایجاد شده باشند.


امروزه شرایط زیست محیطی بطور جدی در حال تخریب می‌باشند. آلودگی هوا، آلودگی منابع آب ، مواد زاید خطرناک ، و تخریب زمین‌های کشاورزی و جنگلها درحد بسیار گسترده‌ای مطرح می‌باشند. از جملع مهمترین آلاینده‌ها، می‌توانیم به آلودگی منابع آب (رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و غیره) اشاره کنیم. سدهای مخزنی چیزی جز دریاچه‌ها دست ساخت بشر نمی‌باشند که جهت برآورد اهداف خاصی نظیر تامین اب ، آبیاری، کنترل سیلاب ، تولید انرژی برقانی و غیره مرود توجه قرار می‌گیرند. از آنجایی که سدهای مخزنی دارای اثرات بسیار مهمی بر ویژگیهای زیست محیطی می‌باشند، انجام یک انالیز زیست محیطی جهت پیش‌بینی اثرات احتمالی و اتخاذ یک تصمیم مناسب پیشنهاد می‌گردد.


برای فهم بهتر ارزیابی اثرات زیست محیطی و تعیین اهمیت اثرات سدهای مخزنی، سد درودزن بعنوان یک مطالعه موردی انتخاب گردید و ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بصورت گام به گام در مورد پروژه سد درودزن مورد بررسی قرار گرفت . در این پایان‌نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی درودزن در مراحل ساخت و بهره‌برداری انجام گرفته است و در نتیجه، مشخص گردید که سد درودزن دارای اثرات بسیار مهمی بر روی محیط زیست منطقه می‌باشد. درجه اهمیت اثرات زیست محیطی در مرحله ساخت و بهره‌برداری به ترتیب زیاد و متوسط می‌باشد. جهت تعدیل آهنگ تخریب محیط زیست و بهبود شرایط، برنامه‌هایی برای پایش و نظارت پروژه پیشنهاد گردیده است .

روش محیط زیست در برنامه‌ریزی منطقه‌ای


طرح پژوهشی
1373
واحد شهرسازی و معماری


جهت انجام تحقیقات مراحل زیر پیشنهاد می‌شود:

-1 مبانی نظری توسعه زیست محیطی
-2 روشهای محیط زیست در بهسازی سرزمین
-3 برنامه‌ریزی زیست محیطی در مقیاس ملی
-4 محیط زیست در مطالعات و برنامه‌ریزی منطقه‌ای
-5 محیط زیست در مطالعات منطقه‌ای
-6 محیط زیست در برنامه‌ریزی منطقه‌ای
منبع: پژوهشکده علوم و فناوری ایران 

ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست استان همدان با کاربرد مدل تخریب


چکیده پایان نامه زیست محیطی

ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست استان همدان با کاربرد مدل تخریب


دانشجو:
عاطفه چمنی


استاد راهنما:
مجید مخدوم

محمد جعفری

 استاد مشاور:
مهرداد چراغی
نعمت الله خراسانی


مدل تصمیم گیری (Decision making model ) یکی از انواع روشهای ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست (EIA) می باشد. مدل تصمیم گیری تجلی ارتباط بین کمیت ها و کیفیت های بخشی از جهان هستی به صورت فیزیکی و ریاضی است ، به صورتیکه نشان دهنده یک هستی و یا یک پدیده موجود در دنیای واقعی باشد. از این قرار، مدلها روابط بین داده ها را برای پیش بینی چگونگی رویدادها درجهان واقعی تشریح می کنند. مدل تخریب (Makhdoum,2002) یکی از انواع مدلهای ریاضی است که در این بررسی برای مطالعه آثار توسعه بر محیط زیست استان همدان از آن استفاده شده است . در این روش برای نمایاندن تخریب در واحدهای نشانزد – که بسته به مورد می تواند آبخیز، زیر حوزه ، شهر و شهرستان ، واحد زیست محیطی ، زیستگاهها و یا شبکه باشد – از مدلهای خطی استفاده می گردد.


رابطة تخریب عبارت است از :


H= ( ΣI + Dp)/ V0


H = ضریب تخریب هر واحد نشانزد
ΣI = مجموع شدت عوامل تخریب هر واحد نشانزد
Dp = تراکم فیزیولوژیک ( نسبت جمعیت بر وسعت زمین های قابل کشت ) V0 = آسیب پذیری بوم شناختی


برای دستیابی به این مهم ابتدا محدوده استان همدان ( مرزسیاسی) به 849 شبکه 2500 هکتاری ( 2×2 سانتی متر روی نقشه توپوگرافی 250000 :1 ) تقسیم شد.آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش، خطر زمین لرزه، طبقات آسیب پذیری خاک، حساسیت هیدرولوژیک، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه شده و طبقه بندی گردید. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسان و افراد محلی تعداد 19 عامل تخریب در کل استان شناسائی و شدت آنها تعیین گردید. تراکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود در هر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت در هر شبکه به دست آمد. در نهایت با استفاده از جدول نهائی تخریب و وارد کردن پارامترهای مدل در نرم افزارExcell، ضریب تخریب در هر یک از شبکه های کاری استان مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفت. ضرائب تخریب به دست آمده برای کلیه شبکه ها بر اساس تئوری فازی در6 طبقه و3 دسته طبقه بندی شدند .


بدین ترتیب کلیه شبکه ها از نظرشدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند و کل استان به سه پهنه با قابلیت توسعه بیشتر، نیازمند بازسازی و نیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. در مجموع 59/87 درصد از مساحت کل استان مستعد توسعه بیشتر، 083/12 درصد نیازمند بازسازی و 513/0 نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.

ادامه مطلب ...

چارچوبی یکپارچه برای انتخاب مناطق حساس ساحلی-دریایی در مدیریت محیط زیستی خلیج فارس و دریای عمان

چارچوبی یکپارچه برای انتخاب مناطق حساس ساحلی-دریایی
در
مدیریت محیط زیستی خلیج فارس و دریای عمان

دکتر عبدالرسول سلمان ماهینی


چکیده:

خلیج فارس و دریای عمان از پراهمیت ترین بدنه های آبی جهان هستند. منابع طبیعی تجدید ناشوندهنظیر نفت و گاز و کانی ها و منابع تجدید شونده و وابستگی کشورهای جهان به این گذرگاه اهمیت این منطقه را صد چندان نموده است. در کنار این ویژگی ها و استفاده ناموزون و خارج از توان از این بدنه های آبی و توسعه سریع کشورهای حاشیه آن ها، جای تعجب نیست که این محیط های آبی بسیار ارزشمند دستخوش تغییرات منفی و آلودگی عمده قرار گرفته اند. برای مقابله با این تهدید ها، معمولا انتخاب مناطق حساس ساحلی-آبی توصیه می شود و برای مدیریت و انتخاب لکه های حفاظتی آب ها و سواحل نیز می توان به روش هایی نظیر شناسایی مناطق به ویژه حساس دریایی متعلق به سازمان IMO و روش نمایه حساسیت محیط زیستی متعلق به سازمان NOAA و روش نوین CEMECS اشاره نمود. به هر حال، این روش های پلی گون-محور مبتنی بر ارزیابی خاص زیستگاه و یا شناسایی اکوسیستم های آبی نیستند و از این رو، از یکپارچگی یا انعطاف لازم در مقایسه با روش های پیکسل-محور برخوردار نمی باشند. همچنین، تغییرات سواحل و کاربری های آن ها به شکل صریح در این روش ها دیده نشده است.
برای انتخاب و مدیریت یکپارچه مناطق حساس ساحلی و دریایی پیشنهاد می شود از ترکیب سه دسته داده، شامل داده های نواحی حساس ساحلی، داده های طبقه بندی اکوسیستم های آبی و داده های ارزیابی زیستگاه آبزیان مهم دریایی استفاده گردد. همچنین، لازم است این سه دسته در بستر تغییرات طبیعی و انسان ساخت در خشکی ها و آب های خلیج فارس و دریای عمان مورد بررسی و ادغام قرار گیرند. تصاویر ماهواره ای مختلف امروزه اطلاعات لازم جهت ارزیابی و شناسایی نواحی حساس ساحلی و نیز تغییرات کاربری و پوشش سواحل را فراهم می آورند. بررسی و شناسایی اکوسیستم های آبی، اگرچه در مقیاس کوچک برای آب های جهان انجام شده است، اما برای مناطقی نظیر خلیج فارس و دریای عمان کفایت نمی کند و لازم است مفاهیمی نظیر بوم نواحی و بیوم های آبی در این خصوص مطرح و مورد پژوهش قرارگیرند. برای دستیابی به این نین طبقه بندی، خوشبختانه امروزه تصاویر نسبتا دراز مدت ماهواره ای موجود است که به کمک آن ها می توان دمای آب ها، کدورت، جهت جریان آب، سرعت جریان آب، گرداب ها، باد و مسیر آن، ارتفاع غیر طبیعی امواج و سایر ویژگی های آب ها همراه با تراکم کلروفیل آ را بدست آورد و در طبقه بندی اکوسیستمی استفاده نمود. از آن جا که هر گونه طبقه بندی از این دست می تواند با نقائصی همراه باشد، پیشنهاد می شود از ارزیابی زیستگاه آبزیان دریایی مهم به یکی از روش های مدل سازی معمول بهره گرفته شود. خوشبختانه اطلاعات حضور بسیاری از این آبزیان توسط موسسه های شیلاتی ثبت شده و موجود است که می تواند مبنایی برای ارزیابی زیستگاه آنان محسوب شود. سرانجام، به کمک روش های هوشمند رایانه ای می توان از ترکیب سه دسته اطلاعات یاد شده و به صورت ابزار پشتبیان تصمیم گیری با حضور همه گروه ها و کشورهای ذینفع لکه های حساس خلیج فارس و دریای عمان را انتخاب نمود و با اشتراک مساعی کشورهای حاشیه به مدیریت فعال آن ها پرداخت. در این مقاله امکان پذیری اتخاذ یک چنین رهیافت یکپارچه ای مورد بررسی قرار می گیرد.

کلید واژه: مدیریت یکپارچه، مناطق حساس ساحلی، طبقه بندی اکوسیستم های دریایی، ارزیابی زیستگاه ماهیان، هوش مصنوعی، خلیج فارس و دریای عمان

منبع: اولین همایش بین المللی محیط زیست و ژئوپلیتیک خلیج فارس

تحلیل وضعیت ارزیابی اثرات زیست محیطی در ایران برای کاربرد منطقه ای آن در منطقه خلیج فارس

تحلیل وضعیت ارزیابی اثرات زیست محیطی در ایران
برای کاربرد منطقه ای آن در منطقه خلیج فارس

مسعود منوری
راضیه رحیمی
ساناز تجزیه چی
مسعود سالاری

چکیده:

ارزیابی اثرات زیست محیطی به منظور اجرای یک فرآیند علمی و اجرایی با هدف شناسایی اثرات پروژه های توسعه از دو دهه قبل در کشور ایران تصویب گردیده است. این ابزار مدیریت محیط زیست در کشور ایران روند شناخته شده و در حال توسعه ای را نشان می دهد. لیکن بدلیل عدم نگرش منطقه ای دارای ظرفیت های مناسب و همسو با دیگر کشورهای خلیج فارس نبوده و نیاز به بازنگری در قوانین و اصول کارکردی آن و نیز هماهنگی با کشورهای این منطقه دارد. این اقدام می تواند در کاهش مشکلات زیس تمحیطی و رفع آلودگی ها و تخریب منابع طبیعی منطقه خلیج فارس موثر باشد.

در این مقاله ضمن بررسی و جم عبندی مشکلات و تنگناهای روند تکاملی ارزیابی زیس تمحیطی در ایران عوامل ضعف، قوت، فرص تها و تهدیدهای ) SWOT ( فرآیند کارکردی آن برای منطقه خلیج فارس جهت هماهنگی و همکار یهای بیشتر بین کشورهای این منطقه مورد تحلیل قرار گرفته است.

کلید واژه: ارزیابی اثرات زیست محیطی، EIA، SWOT ، خلیج فارس.

منبع: اولین همایش بین المللی محیط زیست و ژئوپلیتیک خلیج فارس

منحنی محیط زیستی کوزنتس و محیط زیست خلیج فارس

منحنی محیط زیستی کوزنتس و محیط زیست خلیج فارس
دکتر مجید مخدوم


چکیده:


بنا بر بررسی های شفاتیک وباندیو پادیا (1992) وسلدون وسانگ (1994) وگروسمان وگروگر (1995-1993) بهبودی محیط زیست در یک کشور رابطه مستقیم با درآمد سرانه مردم آن پهنه دارد. این باور ناشی از تحلیل بررسی های به عمل آمده در اقتصاد کلان کشورها در قالب منحنی محیط زیستی کوزنتس است. از اینقرار بهبودی محیط زیست زمانی آغاز میشود که مردم آن پهنه یا کشور به درآمد سرانه ای بین $5000 تا 48000$ رسیده باشند.

مروری بر درآمد سرانه کشورهای حوزه خلیج فارس نشان می دهد که همگی 8 کشور به استثنای ایران و عراق درآمد سرانه ای در دامنه یاد شده ویا فراتر از آن دارند. حال پرسش این است: در حالی که دوکشور ایران وعراق نیز درآمد سرانه شان چندان دور از رقم حداقلی 5000 $ نیست ؟(مدنی 1391) چرا محیط زیست خلیج فارس دچار اینهمه آشفتگی محیط زیستی است؟ آیا تحلیل به عمل آمده از منحنی کوزنتس اشتباه است؟ یا موارد متعدد توسعه های به عمل آمده در خلیج فارس چنان نا موزون و غیر منطقی اند که چنین وضعیت بحرانی را برای خلیج فارس سبب شده اند ؟

در این گفتار کوشش میشود نخست رابطه منحنی محیط زیستی کوزنتس ومحیط زیست خلیج فارس تحلیل و جمع بندی شود. سپس از تحلیل به عمل آمده نتیجه گیری و پاسخ به پرسش های توسعه ای در قالب ظرفیت برد محیط زیستی خلیج فارس وآستانه های تغییر داده میشود.


 کلید واژه: منحنی محیط زیستی کوزنتس، توسعه ناموزون، خلیج فارس، سرانه تولید ناخالص ملی


منبع: اولین همایش بین المللی محیط زیست و ژئوپلیتیک خلیج فارس