ضرورت‌ها و الزامات بازنگری راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی ایران+دانلودpdf

دانلود مقالات زیست محیطی

ضرورت‌ها و الزامات بازنگری راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی ایران

اصغر محمدی فاضل

نعمت اله خراسانی

مجید عباسپور

سید محمد باقر حجتی

چکیده

راهبرد‌‌های کنونی حفاظت از تنوع زیستی ایران با ساختارهای چندبخشی اجتماعی، سازمانی، سیاست‏گذاری و مدیریتی ارتباط تنگاتنگی دارد. از‌این‌رو، ضرورت دارد که راهبردی منسجم‌‌‌تر برای حفاظت از تنوع زیستی کشور در چارچوب رویکردی نوآورانه و سازگاری‌پذیر تدوین شود تا از این طریق، هماهنگی بسیاری از فرایندها و همکاری دامنۀ وسیعی از ذی‌نفعان تضمین شود.

در این مقاله، ضمن تشریح «روش‏ شناسی تدوین راهبرد لاکنر و همکاران» و توضیح دربارة موارد سازگارسازی آن با «راهبردها و برنامة اقدام ملی حفاظت از تنوع زیستی جمهوری اسلامی ایران»، اصول حاکم بر تدوین چنین راهبردهایی در سطوح زیر ملی و به‌ویژه استانی را معرفی می‌کند. چنین فرایندی، در‌بردارندۀ روشی دو‌سویه برای انعکاس نیازهای ذی‌نفعان در سطوح ملی، منطقه ‏ای و جهانی بوده است و در همین راستا، به گستره ‏ای از ابزارهای حمایتی توجه می‌کند. علاوه بر آن و برای تضمین مشارکت دست‌اندرکاران و مجریان بالقوۀ راهبردها در فرایند و ایجاد و تقویت حس مالکیت آن‌ها نسبت به خروجی‏ ها، تجمیع راهبرد با برنامه‏ های موجود، اولویت‏ سنجی اقدامات اجرایی و اجرای پروژه‏ های مرتبط انجام یافته است.

از‌جمله مهم‌ترین مزایای تدوین راهبرد با چنین رویکردی، ایجاد توافق دربارة اولویت‌‌های حفاظتی در میان ذی‌نفعان بوده است. همچنین یکی دیگر از دستاوردهای این بررسی, فراهم‌سازی بسترهای لازم برای اصلاح جهت‏ گیری سازمان‌های دولتی و یا نهادهای مختلف مسئول ابعاد و گروه‌‌های مختلف اثرگذار و اثرپذیر از اجرای برنامه‌‌های حفاظت از تنوع زیستی بود.

در همین رابطه، ضمن ارائه نسخه‌ای اصلاح‌شده از چشم ‏انداز و راهبردهای حفاظت از تنوع زیستی کشور، چهارچوبی برای ارزیابی عملکرد این سازوکار در اختیار قرار گرفته است. بنابراین، ذی‌نفعانی که در فرایند تدوین راهبرد مشارکت داشته‌اند قادر خواهند بود تا با دقت و بینش کافی مستقیماً در فرایند اجرای آن نقش‌آفرینی کنند.‌

کلید واژه: ارزیابی زیست محیطی، تدوین راهبرد، تنوع زیستی

منبع: نشریه محیط زیست طبیعی، دوره 67، شماره 2، تابستان 1393، صفحه 195 تا 206 .

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا .

لینک دانلود متن کامل مقاله (فایل PDF ) را در ادامه مطلب مشاهده خواهید کرد.

حفاظت از تنوع زیستی در سیمای سرزمین های تولیدی

ده راهبرد کلیدی برای

حفاظت از تنوع زیستی در سیمای سرزمین های تولیدی

(کشاورزی و جنگلداری)

علی جعفری

چکیده
در سیماهای سرزمینی که بیشترین درصد آنها به کشاورزی یا جنگلداری تغییر یافته، مهمترین چالش فرا روی مدیران، برنامه ریزان، پژوهشگران و بهره برداران از اراضی، حفاظت از تنوع زیستی است. در این مقاله، مجموعه ای از راهبردها که دو جنبه مهم از سیمای سرزمین یعنی الگوها یا ساختار و فرایندها یا عملکرد را مدنظر قرار می دهند ارایه شده و براساس آنها، راهکارها و اقدامات مدیریتی به منظور پیشگیری یا رفع مشکلات احتمالی در یک سیمای تولیدی (کشاورزی) پیشنهاد شده است. به منظور درک بهتر اصول و راهکارها، به ویژه برای مدیران و بهره برداران از اراضی که ممکن است آشنایی کمتری با مبانی اکولوژی داشته باشند، و لذا در به کارگیری آنها دارای تردید باشند، مبانی نظری هر یک از راهبردها نیز ارایه شده است. همچنین، بر این نکته تاکید شده است که این راهبردها و راهکارهای مدیریتی جنبه کلی و عمومی دارند و براساس شرایط طبیعی و انسانی حاکم بر هر سیمای سرزمین باید جزئیات آنها مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد و سپس اقدامات مدیریتی پیشنهاد و به مرحله اجرا گذاشته شوند.

کلید واژه : تنوع زیستی، سیمای سرزمینی کشاورزی، الگو، فرایند، راهبردهای حفاظتی

منبع: نشریه محیط زیست و توسعه، سال 4، شماره 8، پاییز و زمستان 1392 ، از صفحه 5 تا 12

دانلود فایل pdf  متن کامل مقاله در ادامه مطلب

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

علل نابودی تنوع زیستی+راه حل

از بیابان های خشک و سوزان صحرا در آفریقا تا جنگل های بارانی سرسبز آمازون، از اعماق اقیانوس ها تا تپه های مرجانی درخشان، طبیعت جهان ما آمیزه ای است شگفت از چشم اندازها، مواد، رنگ ها و بافت های مختلف.

زمین، هوا و دریاهای سیاره ما خانه ریزترین حشرات و بزرگترین حیوانات است و این یعنی مجموعه غنی از نیروهای وابسته به هم و مرتبط. این یعنی زندگی، یعنی تنوع زیستی. تنوع زیستی که امروز برروی کره زمین داریم از میلیون ها گونه زیستی مشخص تشکیل شده است و این نتیجه چهار میلیارد سال تکامل برروی این کره است.

با این وجود واژه تنوع زیستی نسبتا جدید است و گویا اولین بار در سال 1985 ابداع شده است.

تنوع زیستی یعنی گوناگونی حیات بروی زمین، یعنی تمام جانداران، گونه ها، جمعیت ها، تفاوت های ژنی بین آن ها و زیست بوم ها و اجتماعات پیچیده آن ها.تنوع زیستی به این مطلب نیز اشاره دارد که ژن ها، گونه ها و زیست بوم ها از یک طرف وابسته به هم و از طرف دیگر در تعامل با محیط زیست هستند.

معمولا سه سطح از تنوع زیستی مورد بحث قرار می گیرد:

تنوع زیستی ژن ها، گونه ها و زیست بوم ها.

1. تنوع ژنی یعنی تمام ژن های مختلفی که در تمام گونه های زنده وجود دارند ازجمله گیاهان، حیوانات، قارچ ها و موجودات ذره بینی.
2. تنوع گونه ها، یعنی تمام گونه های مختلف و تفاوت های بین آن ها.
3. تنوع زیست بوم ها شامل تمام زیستگاه ها، جوامع زیستی و فرآیندهای بوم شناختی به علاوه تفاوت بین هریک از زیست بوم ها می شود.

بقیه در ادامه مطلب...

بررسی تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی و تاثیر آن

بررسی تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی و تاثیر آن

 بهاره چکشی

چکیده:

گرمایش جهانی و بحث تغییر اقلیم  ناشی از فعالیت های بشر یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیستی است که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را بخود جلب کرده است.

در حال حاضر این حقیقت که بشر وضعیت جو کره زمین را تغییر میدهد، به وضوح روشن شده است. هرچند با توجه به ابعاد گسترده کره زمین امکان وقوع چنین تغییراتی بعید به نظر میرسد اما متاسفانه در عمل شاهد بروز این تحولات مخرب زیست محیطی هستیم.

در این مجموعه پس از معرفی اجمالی پدیده گرمایش جهانی و اثرات گازهای گلخانه ای، به عواقب و پیامدهای تغییرات اقلیمی بر تنوع زیستی اکوسیستم های مختلف کره زمین، مباحث کشاورزی و منابع طبیعی، شبکه های هیدرولوژیکی، مسائل اقتصادی و اجتماعی، گسترش شیوع آفات و بیماری ها و ایجاد اختلال در شبکه های حیات و سایر موارد مرتبط با این مساله اشاره شده است. در پایان پس از جمع بندی مطالب، نسبت به ارایه راه حل های جدید و تاکید بیشتر بر لزوم اجرای روشهای موثر موجود، اقدام شده است.

منبع : سایت اداره کل منابع طبیعی خراسان جنوبی

دانلود pdf و همچنین متن کامل مقاله در ادامه مطلب ....

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

بررسی تغییرات بوم شناسی منظر در پناهگاه حیات وحش موته با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS)

بررسی تغییرات بوم شناسی منظر

در پناهگاه حیات وحش موته

با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS)

وحیده ملکی نجف آبادی ( گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، ایران)

علیرضا سفیانیان

وحید راهداری

(البته ایشون هم قبلا عضو هییت علمی ګروه محیط زیست دانشګاه زایل بودند ولی چند سال بنده بی اطلاع هستم)

چکیده :

بوم شناسی منظر به عنوان یک علم بین رشته ای جدید، مفاهیم، تئوری و روش هایی را برای ارزیابی و مدیریت سرزمین ارایه می دهد. توصیف الگوهای منظر و تفسیر اثرات بوم شناختی آنها بر گیاهان، جانوران، سیر انرژی و مواد، بخش اعظم مطالعات منظر را به خود اختصاص می دهد. کمی کردن ویژگی های منظر با استفاده از ابزارموجود، روشی نوین برای بررسی تغییرات سرزمین است. فن آوری های سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی توان بالایی برای مطالعات منظر، بویژه شناسایی، نقشه سازی و تجزیه و تحلیل الگوهای منظر دارد و نمایه های مختلفی به همین وسیله کمی شده است. با بررسی این نمایه ها در گذر زمان می توان روند تغییرات را بهتر مشاهده کرد و در تصمیم گیری های مدیریتی مد نظر قرار داد. بر این اساس در این مطالعه با استفاده از نمایه های میزان طبیعی بودن، تنوع ویژگی های منظر در پناهگاه حیات وحش موته کمی شد و تغییرات این نمایه ها در طی 34 سال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده رشد فعالیت های انسانی و تخریب منطقه در بخش های غیر از مناطق امن و بهبود شرایط طبیعی پناهگاه در منطقه امن بود.

کلید واژه: بوم شناسی منظر، تنوع، پناهگاه حیات وحش، موته، استان فارس

منبع :
محیط زیست طبیعی (منابع طبیعی ایران)  زمستان 1389; 63(4):373-387

دانلود متن کامل مقاله در ادامه مطلب