استفاده از سنجش از دور و GIS در بررسی رابطة کاربری اراضی-آبهای زیر زمینی در خوزستان

استفاده از تکنیکهای سنجش از دور و GIS

در بررسی رابطةکاربری اراضی

آبهای زیر زمینی

در منطقه شمال خوزستان(دزفول – اندیمشک)

علی شجاعیان

مقدمه:

کاربری اراضی و تغییرات آن در طول زمان متأثر از عوامل بیوفیزیکی مانند خاک، اقلیم، پستی و بلندی، پوشش گیاهی و در نهایت فعالیتهای انسانی است(مخدوم 1380). از طرفی کاربری زمین درجریانات هیدرولوژیکی سطحی و زیر سطحی، اثر قابل توجهی دارد.

  
ابزار سنجش از دور و GIS می توانند به مثابه ابزاری قوی و کار آمد در کشف این رابطه بما کمک کنند(Biswajit, 2001).

داده های دور سنجی و آنالیز این داده ها در GIS ما را در شناسایی پدیده ها و جریاناتی که مستقیماً به آنها دسترسی نداریم یاری می دهند. بنحوی که مثلاً شواهد حاصله از تصاویر ماهواره ای (ونقشه کاربری بدست آمده از آن) در ترکیب با تحلیل سایر پارامترها مانند شیب، زمین شناسی و غیره در GIS‏، ما را به پتانسیل آبهای زیر زمینی و مناطق بهینه برای تغذیه ی مصنوعی رهنمون می سازند. با در نظر داشتن این نکته که در تغذیه ی مصنوعی علاوه بر پارامترهای مؤثر درتغذیه ی طبیعی بسیاری از عوامل دیگر مثل عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و غیره دخالت دارند(Choudhury,1999).
  
منطقه ی مورد مطالعه برای این تحقیق قسمت شمالی استان خوزستان (شهرستان دزفول و حومه) میباشد(شکل 1).

 بقیه در ادامه مطلب...

بررسی تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر اصفهان+تکنیک آشکارسازی برداری تغییرات

مقاله زیست محیطی

بررسی تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر اصفهان

با استفاده از تکنیک آشکارسازی برداری تغییرات

طی سال های 1366 تا 1377

علیرضا سفیانیان 

پایش تغییرات کاربری و پوشش اراضی نقش اساسی در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست دارد. داده های ماهواره ای کارایی بالایی در آشکارسازی و تجزیه و تحلیل تغییرات زیست محیطی دارند. روش های متعددی برای آشکارسازی تغییرات یک منطقه با استفاده از تصاویر ماهواره ای وجود دارد که هر کدام دارای مزایا و محدودیت هایی هستند. آشکارسازی برداری تغییرات (Change Vector Analysis) یکی از این روش ها است. این روش برپایه آشکارسازی تغییرات رادیومتریک بین دو سری زمانی داده ماهواره ای استوار است. مشخص شدن محدوده تغییرات در کنار ماهیت تغییرات از مزایای بسیار مهم این روش نسبت به سایر روش ها است. هدف اصلی از این مقاله توصیف روش آشکارسازی برداری تغییرات (CVA) و به کارگیری آن برای آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی در محدوده فعلی شهر اصفهان طی یک دوره 11 ساله است. بدین منظور دو سری داده از سنجنده TM ماهواره لندست به تاریخ 15 خرداد 1366 و تاریخ 13 خرداد 1377 انتخاب گردیدند. داده های ماهواره ای از لحاظ نوع سنجنده و زمان برداشت به گونه ای انتخاب شدند که نیازی به تصحیح رادیومتریک نباشد. پس از زمین مرجع کردن تصاویر و انتقال محدوده مطالعه روی آنها با استفاده از روشCVA  تغییرات منطقه از لحاظ بزرگی و جهت بررسی گردید. نقشه تغییرات به دست آمده دارای ضریب کاپای 63.19 و صحت کلی 74.4 است. نتایج نشان می دهد طی این دوره 3360 هکتار از اراضی محدوده شهر اصفهان تغییر کاربری داشته است. از این میان در 1340 هکتار از اراضی که عمدتاً جزء اراضی کشاورزی بوده اند، توسعه فعالیت های شهرسازی را داشته ایم. 1585 هکتار به سطح اراضی کشاورزی اضافه و 430 هکتار از اراضی کشاورزی اولیه کاسته شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که CVAیک روش مناسب برای آشکارسازی و توصیف تغییرات رادیومتریک سری زمانی داده های چند طیفی است.

کلید واژه: آشکارسازی برداری تغییرات، کاربری و پوشش اراضی، سنجش از دور، لندست، اصفهان

منبع : نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی) پاییز 1388; 13(49):153-164

---

مقالات مرتبط :

بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهان با استفاده از سنجش از دور 

آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی اصفهان با استفاده از سنجش از دور و   GIS (فقط چکیده)

کشف و بازیابی تغییرات کاربری و پوشش اراضی شهر اصفهان  به کمک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

---

دانلود فایل pdf  متن کامل مقاله در ادامه مطلب

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

تغییرات کاربری و پوشش اراضی شهر اصفهان+سنجش از دور

کشف و بازیابی تغییرات کاربری و پوشش اراضی شهر اصفهان

 به کمک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

حمیدرضا ربیعی

پرویز ضیاییان

عباس غلی محمدی

چکیده :

آشکار ساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در مدیریت و ارزیابی منابع طبیعی است. بنابراین نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرایند آشکارسازی تغییرات می باشد، می توان بر اساس تصاویر چند زمانه سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روش های متفاوت و گوناگونی برای آشکارسازی تغییرات و تحولات کاربری ها ارایه شده است. در این تحقیق تغییرات، تحولات کاربری و پوشش اراضی منطقه اصفهان با استفاده از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست اخذ شد؛ سپس در سال های 1988 و 1990 پردازش رقومی تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی با بهره گیری از روش های پیشرفته ارزیابی شد. در مرحله اول تصاویر یاد شده با استفاده از الگوریتم های مناسب از لحاظ هندسی و رادیومتریک تصحیح شدند؛ آنگاه نمونه های آموزشی به صورت فازی در ده کلاس کاربری و پوشش به وسیله نرم افزار Idrisiایجاد شدند. سپس هر تصویر به طور جداگانه با استفاده از الگوریتم حداکثر مشابهت طبقه بندی شد. در مرحله بعدی تصاویر طبقه بندی شده به کمک روش مقایسه پس از طبقه بندی مقایسه شدند. نتایج به دست آمده نشان دهنده تغییر وسیع کاربری اراضی کشاورزی مجاور شهر اصفهان به منطقه مسکونی در طول هشت سال می باشد. در این صورت توصیه می شود مدیران و برنامه ریزان به نظارت هر چه بیشتر بر روند تخریب اراضی کشاورزی در این منطقه توجه کنند.

کلیدواژه : سنجش از دور ، آشکارسازی تغییرات ، کاربری و پوشش اراضی ، لندست ، اصفهان

منبع : نشریه مدرس علوم انسانی زمستان 1384; 9- صفحات 19 تا 32.

---

مقالات مرتبط :

بررسی روند تغییرات پوشش اراضی اصفهانبا استفاده از سنجش از دور

بررسی تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر اصفهان با استفاده از تکنیک آشکارسازی برداری تغییرات

---

دانلود فایل pdf  متن کامل مقاله در ادامه مطلب

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا