تبیین آثار مهاجرت درون شهری بر پایداری محیط‌های مسکونی

تبیین آثار مهاجرت درون شهری بر پایداری محیط‌های مسکونی

مطالعه موردی : محله کن- منطقة پنج تهران

منوچهر طبیبیان

ناصر رضایی

همایون نورایی

چکیده :

در این پژوهش نتایج پژوهش برای تبیین نقش مهاجرت - که اغلب بخشی از آنها از سیاست‌های بخش مسکن تأثیر می‌پذیرند- در ناپایداری محلات مسکونی معاصر? ارائه شده است. اغلب محلات کلانشهرهایی چون تهران با مفهوم محله و شاخص‌هایی که معرف این نوع زیستگاه انسانی است به دلایلی از جمله مهمترین، آنها یعنی عدم یکدستی ساختار اجتماعی محلات فاصله زیادی دارند. به تبع مسائل مترتب بر این موضوع? هدف این پژوهش تبیین تأثیر عوامل تأثیرگذار بر ناپایداری محلات شهری معاصر است با نگاهی ویژه به مسائل متأثر از مهاجرت? با بررسی مسائلی همچون پراکندگی کالبدی? ناامنی در شهرها? کیفیت نازل محیط? نزول ساختار اجتماعی محلی? فقدان هویت? فقدان الگوهای اقناع کننده مسکن? حضور اتومبیل و ... که گریبانگیر محلات شهری معاصر شده است. با توجه به محدودیت‌های پژوهش? ارتباط مهاجرت با این مسائل منعکس کنندة پاسخ پرسش اصلی این پژوهش خواهد بود که: آیا مهاجرت بر پایداری محیط مسکونی محلة "کن" منطقه 5 تهران تأثیر گذاشته است؟ طی این پژوهش از مطالعات نظری و تجربیات جهانی برای تبیین چارچوب نظری مطالعه استفاده شد و با مطالعات اسنادی و به کارگیری ابزار پرسشنامه و بهره‌گیری از نرم افزار SPSS به پاسخگویی به سئوال مذکور پرداخته شد نتایج پژوهش حاکی از این واقعیت است که مهاجرت‌های صورت گرفته به محلة کن تهران در نزول کیفیت محیط مسکونی از جمله هویت، پویایی و سازگاری، ظرفیت قابل تحمل مکان و ... تآثیر گذار بوده است.

کلید واژگان :

قیمت مسکن، محله پایدار، محله کن، محله، مهاجرت

منبع : نشریه محیط شناسی، دوره 38، شماره 1 (61)، پاییز 1391، صفحه 141 تا 154

دانلود فایل pdf  متن کامل مقاله در ادامه مطلب

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

بررسی تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی و تاثیر آن

بررسی تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی و تاثیر آن

 بهاره چکشی

چکیده:

گرمایش جهانی و بحث تغییر اقلیم  ناشی از فعالیت های بشر یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیستی است که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را بخود جلب کرده است.

در حال حاضر این حقیقت که بشر وضعیت جو کره زمین را تغییر میدهد، به وضوح روشن شده است. هرچند با توجه به ابعاد گسترده کره زمین امکان وقوع چنین تغییراتی بعید به نظر میرسد اما متاسفانه در عمل شاهد بروز این تحولات مخرب زیست محیطی هستیم.

در این مجموعه پس از معرفی اجمالی پدیده گرمایش جهانی و اثرات گازهای گلخانه ای، به عواقب و پیامدهای تغییرات اقلیمی بر تنوع زیستی اکوسیستم های مختلف کره زمین، مباحث کشاورزی و منابع طبیعی، شبکه های هیدرولوژیکی، مسائل اقتصادی و اجتماعی، گسترش شیوع آفات و بیماری ها و ایجاد اختلال در شبکه های حیات و سایر موارد مرتبط با این مساله اشاره شده است. در پایان پس از جمع بندی مطالب، نسبت به ارایه راه حل های جدید و تاکید بیشتر بر لزوم اجرای روشهای موثر موجود، اقدام شده است.

منبع : سایت اداره کل منابع طبیعی خراسان جنوبی

دانلود pdf و همچنین متن کامل مقاله در ادامه مطلب ....

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

پرندگان ایران-انقراض-مهاجرت-گونه های اندمیک-گونه جدید-قاچاق

در حال حاضر مهمترین علت انقراض و در خطر بودن پرندگان ، تخریب زیستگاه های این گونه ها در ایران و جهان است ؛ تالاب ها و جنگل هایی که در حال نابودی اند و درختانی که بی رویه قطع می شوند و با نابودی هر یک آشیانه و آشیانه هایی نیز نابود شده و به فراموشی سپرده می شوند. علاوه بر آن متاسفانه اسلحه و تفنگ های بادی در دست مردم زیاد است.

‌چند گونه پرنده در ایران داریم؟

براساس آخرین فهرستی که در مجلات علمی چاپ شده ۵۱۷ گونه پرنده داریم. از این تعداد که متعلق به ۸۰خانواده و ۱۰راسته اند ، حدود ۳۲۰گونه شان در ایران زادآوری می کنند، ۹۰گونه مهاجر زمستانه اند و ۲۴گونه مهاجر عبوری اند. بقیه هم جزو پرندگان کمیاب ، اتفاقی و رها شده از قفس محسوب می شوند. اگر بخواهیم آماری بگوییم حدود ۷۰درصد پرندگان ایران مهاجرند که یا در زمستان وارد ایران می شوند یا در فصل تابستان برای زادآوری به ایران می آیند.

چه تعداد از این پرندگان گونه خاص ایران هستند؟

گونه اندمیک یا بومی انحصاری ، گونه ای است که در هیچ کشور دیگری مشاهده نشود. از این لحاظ ایران تنها یک گونه اندمیک دارد و آن هم گونه زاغ بور است. پرندگان زیادی هستند که خاستگاهشان فلات ایران است ، اما پرنده ایران نیستند؛ مثلا سینه سرخ ایرانی گونه ای است خاص فلات ایران اما جزو گونه های اندمیک ایران محسوب نمی شود.

پرندگان چگونه خود را آماده مهاجرت می کنند؟

پرندگان به خاطر بعد مسافتی که در پیش دارند باید خود را از لحاظ فیزیک بدنی و تغذیه آماده کنند. افزایش تغذیه پیش از مهاجرت منجر به افزایش چربی در بدن آنها می شود که این چربی در طول سفر به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می گیرد. غیر از آن ، پرنده قبل از مهاجرت حالت بیقراری دارد. در مورد این رفتار پرنده ، روی گروههایی مثل سار یا سهره کار شده است که طبق مطالعات پرنده در قفس در فصل مهاجرت بیقراری از خود نشان می دهد و سریع تر بال بال می زند و تغذیه اش هم بیشتر می شود. اینها نشان می دهند پرنده به طور غریزی تمایل به مهاجرت دارد.

در حال حاضر کدام گونه های پرندگان در ایران در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند؟

تا الان حدود ۲۰مورد پرنده هستند که در خطرند. در ایران ۲ مبحث وجود دارد: یکی گونه هایی که از نظر اتحادیه جهانی حفاظت IUCN جزو گونه های در خطر محسوب می شوند و دیگری گونه هایی که از جانب قوانین سازمان محیط زیست ایران در معرض خطرند؛ مثلا ممکن است گونه پرنده ای در دنیا خیلی وضعش وخیم نباشد، اما در ایران در معرض خطر انقراض باشد. از میان گونه هایی که در معرض خطرند گونه درنای سیبری است.

پرندگان شکاری عمدتا در فهرست IUCN قرار دارند که یا در خطرند یا آسیب پذیر مثل بالابان. پرندگانی مثل خروس کولی شکم سیاه بشدت در معرض خطر و در بعد جهانی نیز در خطر انقراض قرار دارد. پلیکان خاکستری ، کورکور حنایی ، اردک سرسفید و… هم در خطرند.

چه عواملی پرندگان را در ایران در معرض خطر قرار داده است؟

مهمترین مساله ، تخریب زیستگاه است ؛ تخریب زیستگاه از چرای دام مفرط گرفته تا ورود فاضلاب یک مجتمع مسکونی یا کارخانه به داخل یک تالاب. از طرفی بریدن درختان ، بوته کنی و نابود کردن جنگلها همگی باعث می شوند زیستگاهی که مناسب گونه هاست از میان برود. بعلاوه آنقدر تعداد اسلحه و تفنگ های بادی زیاد است که باعث شکار پرندگان و پستانداران می شود.

علت قاچاق کردن پرندگان شکاری چیست؟

کشور ما به دلیل وسعتش فون بسیار خوبی برای پرندگان است. تنوع پرندگان بخصوص پرندگان شکاری خیلی خوب است. به همین دلیل بیشتر این پرندگان شکاری به وسیله شکارچیان بومی گرفته می شوند. معمولا یکی دو ماه که از سن جوجه ها می گذرد آنها را از آشیانه شان برمی دارند یا به دلال هایی در تهران یا شهرهای جنوبی کشور می فروشند. آنها هم این پرندگان را به کشورهای عربی منتقل می کنند. عرب ها از پرندگانی مثل بالابان ، بحری و شاهین برای قوش بازی استفاده می کنند ؛ مثلا با بالابان ، هوبره شکار می کنند. گاهی حتی دیده می شود عرب ها با همین پرندگان دست آموز ایرانی در زیستگاه های ایران مشغول قوش بازی هستند، در حالی که شکار هوبره و دیگر پرندگان ممنوع است ، شکار کردن با پرنده شکاری هم ممنوع است و مهمتر گرفتن یک پرنده شکاری هم ممنوع است. اینها همه ممنوع است ، ولی انجام می شود!

آیا در چند سال اخیر گونه جدیدی از پرندگان در ایران مشاهده شده است؟

بله. برای اضافه کردن گونه ها ۲ قسمت وجود دارد. یکی این که گونه ای برای کشور ایران جدید باشد و دیگری این که به خاطر اطلاعات تاکسونومی و ژنتیکی اسم گونه ای تغییر کند؛ مثلا گونه کاکایی نقره ای به خاطر اطلاعات جدید ژنتیکی که به دست آمد به ۲ گونه کاکایی تقسیم شد. گونه های جدیدی که وارد ایران می شوند هم کم نیستند مثلا سسک چشم سفید هندی که به تازگی کشف شده و نوعی مگس گیر قهوه ای که برای اولین بار در خاورمیانه در ایران رکورد شده است.

متاسفانه ما در ایران خیلی اوقات این مشکل را داریم که شناخت گونه فقط در حد متخصصان است ، یعنی این فقط متخصصان هستند که مثلا یک سسک را از یک سهره تمییز می دهند؛ اما در کشورهای دیگر ما ۲ مبحث در پرنده شناسی داریم ؛ یکی پرنده نگری BIRDWATCHING است ، دیگری اومیتولوژی یا علم پرنده شناسی است.

پرنده نگری در واقع نوعی سرگرمی است که هر کس را می تواند جذب کند. هر کسی که به پرنده ها و دیدن آنها علاقه دارد. وقتی دانش عامه مردم نسبت به موضوعی بالا می رود پیگیری هایشان هم نسبت به آن مساله بیشتر می شود؛ مثلا کشور انگلستان چهار پنج میلیون پرنده نگر دارد. اینها مردم عادی این کشورند اما آنقدر تخصص پیدا کرده اند که براحتی می توانند حتی با شنیدن صدای پرنده ای آن را بشناسند؛ اما در ایران فقط ۲۰ تا ۳۰ نفر هستند که اینها هم در این زمینه متخصص اند.

عجایب پرندگان

هر ساله ۵۰میلیارد پرنده در دنیا مهاجرت می کنند. این رقم شگفت آور، اهمیت و عظمت مهاجرت پرندگان را نشان می دهد. در مهاجرت پرندگان شگفتی ها و عجایب بی شماری وجود دارد که در این مقاله نمی توان به تمامی آنها اشاره کرد، اما شاید بد نباشد بدانید رکورد طولانی ترین مسافت پرواز در مهاجرت را در دنیا معمولا متعلق به پرستوهای دریایی قطبی می دانند. این گونه که از نزدیکی قطب شمال تا نزدیک قطب جنوب پرواز می کند مسافتی حدود ۳۰هزار کیلومتر را طی می کند. برخی گونه ها در اقیانوس آرام ، مثل تلیله و سلیم حدود ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر را بدون توقف پرواز می کنند. برای چنین فاصله ای این پرندگان باید ۱۰۰ ساعت بی وقفه پرواز کنند.

وقت شناسی دقیق پرندگان را حتی در پرندگان داخل قفس هم می توان دید. پرندگانی که در قفس می مانند هنگام مهاجرت بیقراری می کنند و بال بال می زنند و جالب این که مطالعات دانشمندان روی این پرندگان در قفس نشان داده که حاصلضرب مدت بال زدن پرنده در معدل سرعت پرواز پرنده ، برابر با فاصله مهاجرت پرنده به محلی است که برای زمستان گذرانی می رود. پرندگان جهت مهاجرت خود را بخوبی می دانند. آنها می دانند کی باید مهاجرت خود را شروع کنند، به کجا باید بروند و کی باید بازگردند. بعضی از آنها مجبورند چند شبانه روز بی وقفه پرواز کنند و از جنگل و کوهستان ها و رودها عبور کنند؛ اما همیشه با وجود تمامی این سختی ها و خطرها راه و مسیر خود را می یابند و به مقصد نهایی و درست خود می رسند.می بینیم که شگفتی ها و زیبایی های این موجودات بسیار زیاد و باورنکردنی است.

پس نگذاریم پرنده ها در قفس بمانند یا شکار شوند. آنها باید آزاد باشند و به سفرهای دور و دراز بروند و مردم با مشاهده دسته های آزاد آنها حس آزاد بودن و زنده بودن را دریابند