اکولوژی سیمای سرزمین در برابر مطالعات محیطی یا اکولوژی سرزمین

اکولوژی سیمای سرزمین در برابر مطالعات محیطی یا اکولوژی سرزمین

مجید مخدوم

ترجمه: حلیمه توحیدی

چکیده:

مطالعات محیطی که در کشورهای انگلیسی زبان در سال‌های میانی 1980-1960 پایه‌ریزی شده‌اند، مکتب فکری را از آن زمان به‌وجود آوردند که این مکتب با نهضت فکری دیگری مصادف شد. نهضت اخیر در اروپای مرکزی، زمان جنگ جهانی دوم شکل گرفت و از سوی ساکنان امریکای شمالی دنبال شد. نام این مکتب فکری، اکولوژی سیمای سرزمین بود. این مکاتب، مورد بررسی، تحلیل و مقایسه قرار گرفتند و بر‌اساس مفاهیم و اصولی چون، سرزمین - سیمای سرزمین و از طرف دیگر اکولوژی سیمای سرزمین و مطالعات محیطی مورد بحث قرار گرفته و از جوانب زیر نیز با یکدیگر مقایسه شدند:

الف) نحوه جمع‌آوری داده                     
ب) روش‌های مورد استفاده در تحقیق
ج) آنالیز و جمع‌بندی داده
د) واحدها و مقیاس‌های جغرافیایی           
ه) ارزیابی سیمای سرزمین                        
ی) برنامه‌ریزی

با این که تفاوت‌های عمده‌ای در ترکیب داده‌ها و فنون ارزیابی زمین وجود دارد، نتایج حاصل از مقایسه نشان داد که هر دو مکتب به‌عنوان علوم مرتبط با حل بحران عمل می‌کنند. شباهت‌ها و تفاوت‌های جزیی دیگری نیز در برخی زمینه‌ها، بویژه در جایی‌که مدل‌سازی مورد توجه است، وجود دارد.

کلید واژه: اکولوژی سیمای سرزمین، مطالعات محیطی، ترکیب داده، نقشه جغرافیایی، اروپاییان، آنگلوساکسی ها، ارزیابی قدرت و توان سرزمین.

منبع: نشریه محیط زیست و توسعه، سال1 ، شماره1، بهار و تابستان 1389، صفحه 91 تا 108.

برای دریافت متن کامل این مقاله

تاثیر انرژی های تجدید پذیر بر کاهش آلودگی هوا

فقط چکیده مقاله

تاثیر انرژی های تجدید پذیر بر کاهش آلودگی هوا



زهره خراسانیان نغمه مبرقعی

چکیده :

هدف از تدوین این مقاله بررسی تاثیر انرژی های تجدید پذیر بر کاهش آلودگی هوا است، در واقع در این مقاله پس از مقایسه بین انرژی های تجدید پذیر با انرژی های تجدید ناپذیر، مزایا و مشکلات و همچنین لزوم استفاده از آنها مورد بررسی قرار گرفت . نتایج حاصل از بررسی انرژی های تجدید پذیر در مقایسه با انرژی های تجدید ناپذیر نشان داد که استفاده از انرژیهای تجدید شونده کمک شایانی به حل مشکلات ناشی از آلودگی های منتشر شده از سوخت های فسیلی می کند، بطوریکه استفاده از انرژی های تجدید پذیر باعث کاهش 35-17% از انتشار (SO(2 در چین، استفاده از انرژی باد باعث کاهش 32% از انتشار( CO(2 در تایوان و در ایران استفاده از انرژی خورشیدی باعث کاهش پدیده وارونگی هوا و به تبع کاهش آلودگی هوا شد، اما بالا بودن هزینه های سرمایه گذاری، محدودیت های زمانی و مکانی و همچنین اثرگذاری تغییرات آب و هوا، استفاده از انرژی های تجدید پذیر را دچار مشکل می کند، از طرف دیگر به دلیل مزایا و اثرات مثبت زیست محیطی، به خصوص کاهش آلاینده های هوا و نقش موثر آن در حفظ ذخایر طبیعی و پایان ناپذیر بودن آنها، جایگزین کردن منابع انرژی تجدید پذیر با سوخت های فسیلی توصیه می شود، در پایان پیشنهاداتی جهت راه اندازی نیروگاه های انرژی های تجدید شونده ارائه شده است.

کلمات کلیدی:
انرژی های تجدید پذیر، انرژی بادی، انرژی خورشیدی، انرژی زمین گرمایی، آلودگی هوا

منبع : اولین همایش ملی انرژی های نو و پاک

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

تحقق مدیریت یکپارچه محیط زیست شهری و توسعه پایدار شهری

فقط چکیده مقاله

لزوم تحقق مدیریت یکپارچه محیط زیست شهری


نغمه مبرقعی

خلاصه مقاله:

در سالهای اخیر رشد روز افزون شهر نشینی، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه ، تغییرات سریعی در روند توسعه و میزان جمعیت شهرها رقم زده است. تغییراتی که بیش از هر چیز نیازمند مدیریت و کنترلی آگاهانه است. امروزه نیمی از جمعیت جهان در شهر ها ساکنند و این میزان تا سال 2030 به 60 درصد خواهد رسید. میزان رشد شهر نشینی در کشورهای در حال توسعه بیش از سایر نقاط جهان است به طوری که ماهانه پنج میلیون نفر به جمعیت شهر نشین در این کشورها افزوده می شود. این دگرگونی سریع حکم می کند تا تغییراتی در نحوه برنامه ریزی و مدیریت شهری صورت گیرد و برنامه ها از جامع نگری و هماهنگی بیشتری نسبت به روشهای پیشین برخوردار گردند. هنگامی که شهر ها از نظر اندازه و تعداد جمعیت رشد می کنند، توجه به هماهنگی میان جنبه های کالبدی، اجتماعی و محیط زیستی آنها بسیار حائز اهمیت است و پایداری شهر در گروهمخوانی میان این عوامل خواهد بود. در این میان محیط زیست به عنوان بستر توسعه نقش بسزایی در روند شکل گیری شهرها داشته و بهره مندی از محیط زیست سالم و اکوسیستم های پایدار نه تنها تامین کننده نهاده های لازم در فرایند توسعه است، بلکه فراهم کننده محیطی مناسب برای زیستن بشر و شرکت مناسب او در این فرایند خواهد بود. هدف کلان سیستم مدیریت شهری تقویت فرایند توسعه پایدار شهر است به نحوی که زمینه و محیط مناسب را برای زندگی راحت، امن و کارآمد شهروندان فراهم سازد. مسلماً با چنین دیدگاهی نقش محیط زیست در مدیریت شهری بسیار شایان توجه و کلیدی اس ت. مدیریت محیط زیست شهری از ابعاد وسیع و جنبه های گوناگونی برخوردار است که از آن جمله می توان به مدیریت کمی و کیفی منابع آب، مدیریت پسماند، افزایش کارایی انرژی، توسعه حمل و نقل شهری، کنترل آلودگی صوتی، کنترل آلودگی های آب و هوا، تخصیص بهینه کاربریها با توجه به قابلیتهای محیطی، توزیع بهینه فضای سبزشهری و کاهش مخاطرات زیست محیطی اشاره نمو د. این طیف وسیع و متنوع از وظایف، نیازمند مداخله نهاد ها و سازمانهای متعددی است و لازمه دستیابی به یک مدیریت موفق وجود هماهنگی موثر میان نهاد های درگیر و برخورداری از مدیریت یکپارچه و هماهنگ محیط زیست شهری است. در مقاله ی حاضر الگویی به منظور تحقق مدیریت یکپارچه محیط زیست شهری ارائه گردیده است که در آن شورای شهر به عنوان نهاد هماهنگ کننده، از نقش کلیدی در آگاهی رسانی، ممانعت از دوباره کاریها و عدم بروز مدیریتهای موازی برخوردار است. با اعمال این الگو انتظار می رود انجام وظایف در حوزه مدیریت محیط زیست شهری به گونه ای کارامد تر و با کارایی بیشتری صورت پذیرد.

کلمات کلیدی:
مدیریت محیط زیست، مدیریت یکپارچه شهری، محیط زیست، توسعه پایدار شهری

منبع : نخستین همایش توسعه شهری پایدار

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی اصفهان با استفاده از سنجش از دور

آشکارسازی تغییرات پوشش اراضی اصفهان با استفاده از سنجش از دور و   GIS

سامره فلاحتکار

چکیده:

 در سال های اخیر، داده های سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در شناسایی و آنالیز تغییرات کاربری و پوشش اراضی به طور وسیع به کار گرفته می شوند. آشکار سازی صحیح تغییرات اشکال سطح زمین، درک بهتری از ارتباط و واکنشش بین انسان و پدیده های طبیعی جهت مدیریت بهتر منابع را فراهم می کند. 

روش های مختلفی برای آشکار سازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی وجو دارد. برخی از این روش ها عبارت اند از مقایسات بعد از طبقه بندی، طبقه بندی سری داده های چند زمانه، آنالیز مؤلفه اصلی، تفاضل و نسبت تصویر زمانی، آنالیز برداری تغییر، آنالیز مخلوط طیفی و آنالیز رگرسیون. 

مقایسه پس از طبقه بندی یکی از مؤثرترین روش های آشکار سازی تغییرات است.

 هدف این بررسی، آشکار سازی تغییرات پوشش اراضی اصفهان است. عکس های هوایی با مقیاس 1:50000 مربوط به سال 1334 و تصاویر ماهواره ای MSS، TM، ETM⁺ ماهواره لندست به ترتیب مربوط به سال های 1351، 1369، 1380، برای تهیه نقشه های پوشش اراضی و بررسی روند تغییرات به کار گرفته شد. جهت کامل کردن دوره بررسی تغییرات، نقشه پوشش اراضی توس مدل CA مارکوف برای سال 1385 پیش بینی شد. 

برای انجام تحقیق، ابتدا تمام عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای با معادله چند جمله ای درجه یک به روش نزدیک ترین همسایه تصحیح هندسی شدند.RMSe عکس های هوایی بین 1/0 تا 45 /0  پیکسل RMSeتصاویر MSS، TM، ETM⁺ به ترتیب 73/0، 68/0، 6/0 پیکسل به دست آمد. عکس های هوایی با استفاده از رنگ، تن، الگو، شکل، موقعیت و پدیده های مختلف تفسیر چشمی شدند. هر یک از تصاویر ماهواره ای با استفاده از تباین خطی و تعدیل هیستوگرام اصلاح شدند. از فاکتور شاخص بهینه برای ساخت بهترین تصویر رنگی کاذب استفاده شد، این شاخص بهترین باندها را بر اساس حداکثر واریانس و حداقل همبستگی شناسایی می کند. به منظور طبقه بندی تصاویر از روش طبقه بندی هیبرید که ترکیبی از دو روش طبقه بندی نظارت شده و نظارت نشده است استفاده شد. از شاخص NDVI و آنالیز مؤلفه اصلی برای جدا کردن برخی ار لایه های پوشش اراضی با تعریف حد آستانه مناسب استفاده شد. 

در نهایت نقشه پوشش اراضی در5 طبقه تهیه شد که عبارت بودند از کوه، اراضی بایر، شهر، پوشش سبز و دشت سیلابی. برای برآورد صحت تمامی نقشه ها از ماتریس خا استفاده شد. ضریب کاپای نقشه های پوشش اراضی تولید شده از عکس های هوایی و تصاویر MSS، TM، ETM⁺ به ترتیب عبارتند از 98/0، 90/0، 93/0 و 92/0 سپس، ماتریس تغییرات از طریق مقایسه نقشه پوشش اراضی هر سال و با نقشه های سال بعد تولید شد. برای آشکارسازی تغییرات از روش مقایسه  بعد از طبقه بندی استفاده شد. زنجیره مارکوف برای مدل سازی تغییرات پوشش و کاربری اراضی به طور وسیع استفاده می شود. مدلCA مارکوف قادر است که تغییرات پوشش و کاربری اراضی از یک زمان به زمان دیگر را توصیف کند و این به عنوان پایه ای برای تغییرات آینده استفاده می شود. 

در این مطالعه از مدل CA مارکوف برای پیش بینی نقشه های سال 1369 و 1380 استفاده شد و سپس این نقشه ها با نقشه های پوشش اراضی سال 1369 و 1380 به دست آمده از روش هیبرید مقایسه شدند تا توانایی مدلCA مارکوف در پیش بینی تغییرات پوشش اراضی مطالعه شود. در نهایت نیز نقشه پوشش اراضی سال 1404 با استفاده از مدل CA مارکوف پیش بینی شد. نتایج آشکار سازی تغییرات نشان میدهد بیشترین توسعه مناطق شهری بین سال های 1351 تا 1369 با گسترش متوسط 571 هکتار در سال و کمترین رشد آن بین سالهای 1334 تا1351 با مساحتی حدود324 هکتار در سال، رخ داده است. اما طی سال های 1334 تا 1351، پوشش گیاهی با کاهش متوسط سالانه 1263 هکتار، بیشترین تخریب نرخ تبدیل و تغییر را داشته است. نتایج مدل مارکوف ماتریسی است. که احتمال تغییرات را از هر طبقه پوشش یا کاربری اراضی به سایر طبقات را در آینده نشان می دهد. به منظور پی بردن به صحت نقشه های پیش بینی شده و به دست آوردن اعتبار پیش بینی مدل CA مارکوف از 3 روش جدول توافق و عدم توافق، آزمون نکوئی بر ارزش و محاسبه ماتریس خطا استفاده شد. 

نتایج مؤلفه های توافق نشان می دهد که توافق نقشه های سال 1369 (نقشه پوشش اراضی به دست آمده از روش هیبرید و نقشه پیش بینی شده توسط مدل CA مارکوف) 60/0 و عدم توافق آنها 39/0 است. این نتایج برای توافق کلی نقشه های 1380 برابر 69/0 و عدم توافق برای این دو نقشه 31/0 است. در آزمون نکوئی بر ارزش فرض صفر اینگونه تعریف میشود که اختلاف معنی داری بین مساحت های مشاهده شده (مساحت های به دست آمده از روش هیبرید ) و مساحت های پیش بینی شده (مساحت های پیش بینی شده از مدل CA مارکوف) وجود ندارد. فرض صفر بیان میدارد اختلاف مذکور در سطح 05/0 معنی دار است . با انجام آزمون نکوئی بر ارزش و محاسبه² χ و مقاسیه آن با ² χ جدول در سطح 05/0 با درجه آزادی 4، فرض صفر رد شد و فرض یک ( یعنی اختلاف در نتایج دو روش مذکور) پذیرفته می شود. ² χ محاسبه شده برای نقشه های پیش بینی شده سال 1369 و 1380 به ترتیب 25642 و 36915است که در سطح 05/0 و در جه آزادی 4، ² χ جدول 711/0 است بنابراین فرض صفر رد میشود. برای محاسبه ضریب کاپا و دقت کلی تمامی نقشه های پوشش اراضی، نقاط کنترل زمینی استفاده شد، سپس ماتریس خطا نقشه های پوشش اراضی تولید شده با روش هیبرید مدل CA مارکوف محاسبه شد. ضریب کاپای محاسبه شده برای نقشه های  پیش بینی شده سالهای 1369 و 1380 به ترتیب 64/0 و 84/0 است، که آن کمتر از نقشه های تولیدی به روش هیبرید با ضریب کاپای 93/0 برای سال 1369 و 92/0 برای سال 1380 است. در نهایت ما میتوانیم نتیجه بگیریم که اگر فرآیند تغییر پوشش اراضی ثابت باقی بماند، مدل CA مارکوف تغییرات پوشش اراضی رابا اعتباری برای 17 سال بعد پیش بینی می کند که توافق نقشه پیش بینی شده با نقشه واقعی کمتر از 70 در صد است.

کلمات کلیدی: آشکارسازی تغییرات، مقایسه پس از طبقه بندی، پوشش اراضی، مدل CA مارکوف.

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

نقش پارکهای شهری در یک کلان شهر (چکیده مقاله)

فقط چکیده مقاله

دانلود متن کامل انگلیسی مقاله

 نقش پارکهای شهری در یک کلان شهر

محسن فیضی

چکیده :

توسعه پایدار استراتژی است که به دنبال حصول اقتصادی قوی محیطی پاک و عدالت اجتماعی است به طوریکه جامعه نیز در فرایند توسعه دخیل باشد. این رویکرد نه تنها برای نسل حاضر بلکه برای آیندگان نیز توانایی خلق جامعهای سالم و پایدار را دارد. در حوزه محیط پاک پارکهای شهری عنصر مهمی در ایجاد یکشهر پایدار میباشند. آنها فرصتهایی در زمینه های مختلف همچون ارتقاء کیفی محیط امکان تفریحات فعال و غیرفعال و محیطی زیبا را فراهم مینماید. شهر تهران یکی از بزرگترین شهرهای دنیا با تمرکز انسانها و منابع در درون خود از مشکلات محیطی و اجتماعی فراوانی رنج میبرد. ذر حال حاضر بزرگترین مشکل محیطی آن آلودگی هواست. تهران یکی از آلودهترین شهرهای دنیا است. شهرداری تهران برای حل این معضل تلاشهای بیوقفهای انجام داده است همچون ایجاد فضاهای سبز شهری گرچه هنوز استراتژی و برنامهریزی دقیقی در مورد توسعه قضاهای سبز شهری در تهران وجود ندارد. برای یافتن مهمترین نقشپارکهای شهری در تهران این تحقیق انجام پذیرفته است. دادهها با تکنیکپرسشنامه از بین افراد 12 سال به بالا در درون و بیرون پارک به دست آمده است. این تحقیق کلیه انواع پارکهای شهری را شامل میشود. مقاله حاضر به یافتن مهمترین نقش پارکهای شهری می پردازند عناصری که در ایجاد یک محیط پایدار بسیار موثرند

منبع : فصلنامه علوم محیطی ، شماره 12 ، تابستان 1385 

دانلود فایل pdf  انگلیسی متن کامل مقاله در ادامه مطلب

در حال حاضر به متن pdf فارسی این مقاله دسترسی ندارم

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

پارکهای شهری کلان شهر

چکیده مقاله: مدیریت محیط زیست و نقش آن در مدیریت شهری

چکیده مقاله زیست محیطی

مدیریت محیط زیست و نقش آن در مدیریت شهری

سعید مطهری

هاشم خوشنام

امیرحسن جعفری ورامینی

محمدهادی حیدرزاده

چکیده:

در فرآیند سیر تکامل مدیریت، مدیریت محیط زیست به عنوان یک نظام گسترده و پویا برای مواجهه با آلودگی و تخریب محیط زیست، رویکرد های پیشگیرانه ای را مد نظر قرار داده است . مدیریت محیط زیست دارای ابزار گوناگونی در سطوح مختلف می باشد . از طرفی م دیریت شهری نیز دارای سطوح مختلفی بوده که ابزار مدیریت محیط زیست می تواند در آنها قرار گیرد . ارزیابی زیست محیطی استراتژیک ) ) SEA می تواند در سطح برنامه ریزی کلان شامل طرح های جامع و تفصیلی شهری و ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه ها ) ) EIA در سطح پروژهای عمرانی جدید شهری مانند احداث اتوبان، مجموعه های رفاهی - خدماتی - مسکونی، احداث تصفیه خانه فاضلاب ، شبکه جمع آوری آبهای سطحی و زیرزمینی و غیره و سیستم مدیریت زیست محیطی ) ) EMS در سطح موضوعات جاری مطرح زیست محیطی شهری که ناشی از عملکرد جاری متولیان مدیریت امور شهری می باشد قرارگیرد . در این مقاله سعی شده است جایگاه مدیریت محیط زیست و نقش آن در مدیریت شهری کلان شهر تهران را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای اجرایی آن بررسی گردد .

کلمه های کلیدی:

مدیریت شهری، ارزیابی اثرات زیست محیطی، مدیریت محیط زیست، سیستم مدیریت محیط زیست

منبع: دومین همایش تخصصی مهندسی محیط زیست