خدنگ وگونه های آن

معرفی خدنگ (Mangoose) و گونه های آن

فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: گوشت‌خواران
خانواده: Herpestidae
زیرخانواده: Herpestinae

خدنگ یا نَمس نام نوعی حیوان گوشت‌خوار گربه‌مانند است.در ایران دو گونه خدنگ وجود دارد :خدنگ کوچک و خدنگ بزرگ.
خدنگ کوچک با ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر طول و موهای به رنگ قهوه ای مایل به زیتونی و دم نسبت به تنه کوتاه‌تر در نواحی کوچکی در شرق سیستان، جنوب بلوچستان، و جنوب غربی ایران، (استان های کردستان تا خوزستان و نواحی جنوبی فارس) دیده شده و احتمالا در تمام سواحل شمال دریای عمان و خلیج فارس پراکنده شده است.

خدنگ بزرگ جثه ای به اندازه سمور ولی به شکل موش دارد. پوزه کشیده و نوک تیز و چشم ها کوچک اند. دم بلند و پرمو، دست و پا کوتاه با ناخن های بلند، قوی و جمع نشدنی و غده های مقعدی بسیار پیشرفته می باشد. رنگ بدن خدنگ، گندمی متمایل به حنایی است. طول بدنش به ۳۸-۴۶ سانتی مترو طول دمش ۳۵ سانتی متر و وزن اش از ۶-۵/۷کیلوگرم است و دارای۴۰ دندان است.پاهای خدنگ برهنه و فاقد مو هستند اما دستهایش پوشیده از مو با ناخنهای منحنی می باشد.پوشش بدن انها ترکیبی از موهای زبر و خشن و کلفت است….

.

.

برای دیدن بقیه مطلب به ادامه ی مطلب بروید

خدنگها خیلی زیاد و سریع تولید مثل می کنند.خدنگ ماده معمولا ۲ تا۳ بار در سال زایمان می کند و هر بار ۳ تا ۴ بچه به دنیا می آورد. جفت گیری در ماههای می،جون و اکتبر صورت می گیرد. دوره بارداری ۶۰ تا ۶۵ روز می باشد.خدنگها ۷ سال عمر می کنند اما ۵/۱۲ سال نیز برایشان گزارش شده است. مهمترین خطر و دشمن خدنگها سموم شیمیایی کشاورزی است که باعث از بین رفتن این حیوان زیبا می شود.
خدنگها شکارچیانی منزوی،تکزی و روزفعال هستند .این گونه در اوایل صبح و اوایل عصر به شکار می رود و به جز ساعات شکار بقیه ساعات را در میان شکاف سنگها و درختان یا نزدیک رودخانه ها برای فرار از گرما و شکارچیان بزرگ پنهان می شوند. آنها حتی در هنگام دویدن هم پیوسته زمین را در پی غذا جستجو می کنند اما به ندرت دیده می شود که در جستجوی غذا از درختان بالا روند و تقریبا تمام وقت خود را روی زمین می گذرانند.

این جانوران به سبب توانایی در کشتن مارها ، حتی مارهای سمی ، معروف اند . البته آن ها در برابر سم مار ایمن نیستند. در نبرد بین مار و خدنگ،خدنگ تکنیکهای خاصی را برای از پا در آوردن مار بکار می برد.اول خدنگ دندانهای خود را نشان می دهد و مار تن راست می کند و با سر و کله پهن و تهدیدآمیز رو به خدنگ می ایستد، مار بارها و بارها حمله می کند . خدنگ پشت خود را قوز می کند و حالت تهدیدآمیزی به خود می گیرد و چون قدرت پرش دارد می پرد و با حرکتهای مارپیچ مار را گیج می کند. بعد از مدتی مار خسته می شود و خدنگ با پرشی اولین گاز را از مار می گیرد و آنقدر این کار را انجام می دهد تا بتواند او را متوقف کند و جمجمه او را بشکند یا گردن مار را بگیرد .خدنگ با تکنیکهای خاصی که بلد است براحتی می تواند به شکار عقرب رود یا تخم های پرندگان را در سایزهای مختلف بشکند.
غده های مقعدی خدنگها برای برقراری ارتباط و نشانه گذاریست. نرها از این غده ها در فصلهای جفت گیری استفاده می کنند.خدنگ بوسیله بلند کردن یکی از پاها و ترشح مایعات مقعدی در محدوده خود علامتگذاری می کند و گاهی روی دودست خود می ایستد و مقدار زیادی از مایعات مقعدی را در هوا ترشح می کند که این رایحه بسیار قویست و تا فاصله های خیلی دور استشمام می شود.موش،موش
صحرایی،مارمولک،مار،سوسک،ملخ،عقرب،هزاپا،قورباغه،خرچنگ،ماهیها،پرندگان زمینی،تخمهای پرندگان،بعضی گیاهان،ریشه های بعضی گیاهان و میوه ها جز لیست غذایی خدنگها می باشد.
بیشتر در بوته زارها، باغ ها و نخلستان ها دیده می شود و اغلب در مجاورت انسان زندگی می کند در ایران هم از بلوچستان تا بوشهر دیده شده است.

خدنگ ها در ایران:

خانواده ی خدنگ ها ( موش خرما ) در ایران شامل دو گونه ، خدنگ بزرگ و خدنگ کوچک است . جثه ی هر دو حیوان قدری مشابه سمور و شنگ است . در مناطق گرم جنوب ایران پراکنش دارند. به استثنای سیستان که تنها مکان مطلوب برای رویت خدنگ کوچک است با این توضیح که خدنگ بزرگ در این منطقه زندگی نمی کند. طول کلی ( بدن و دم) خدنگ بزرگ به ۸۰ سانتی متر و خدنگ کوچک به حدود ۵۵ سانتی متر می رسد . تغذیه ی هر دو نوع ، از جوندگان ، مار ، مارمولک ، قورباغه و حشرات است . خدنگ بزرگ ، به واسطه ی مهارت و چالاکیش در جنگ با مار کبرا شهرت و محبوبیت خاص پیدا کرده است .نسبت به سم مار مصون است و به طور معمول ،آن را کشته و می خورد از جمله سر مار به انضمام غدد زهری آن را….

………………………………………………………………………………………………………………….

خدنگ بزرگ:

فرمانرو: جانوران

شاخه: طناب‌داران

رده: پستانداران

راسته: گوشت‌خواران

خانواده: خدنگ‌ها

زیرخانواده: Herpestinae

سرده: Herpestes

گونه: H. edwardsii

نام علمی :

Herpestes edwardsii

خدنگ بزرگ نام پستانداری گوشتخوار و گربه‌مانند از خانواده خدنگ‌ها است‌. بدن این جانور دراز و باریک است و دم بلند آن تقریبا به اندازه طول تنه آن است‌. موهای آن بلند و زبر و گوش‌ها و دست و پای خدنگ بزرگ‌، کوچک است‌. این جانور با ۳۶ تا ۴۵ سانتیمتر طول و رنگ گندمی مایل به حنایی در بیشتر مناطق هند و سریلانکا و در ایران تنها در نواحی جنوبی کشور (استان‌های بلوچستان تا بوشهر) زندگی می‌کند.یکی از زیستگاه‌های این جانور منطقه حفاظت‌شده حله در استان بوشهر است‌.

جمعیت : نامعلوم
پراکنش: در کشورهای ساحلی عربی، پاکستانو نپال دیده می شود. در ایران از سیستان و بلوچستان تا جنوب کرمان ، فارس و بوشهر پراکنده است.
زیست گاه: خدنگ در بوته زار ها ، باغ ها و نخلستان زندگی می کند.
اندازه: طول بدن این پستانداران ۳۹ تا۴۵ سانتی متر است.
ریخت شناسی: خدنگ بدنی دراز و باریک ، دمی بلند و پرمو ، گوش هایی گرد و کوچک و دست و پایی کوتاه با ناخن های بلند ، قوی و جمع نشدنی دارد. پوزهاش کشیده و نوک تیز ، رنگ پشت بدنش قهوه ای مایل به حنایی و زیر شکمش سفید است.
رژیم غذایی : خدنگ از موش ، مار، مارمولک، قورباغه، پرندگان و تخم آن ها، بی مهرگانی مانندحشره ها و مواد گیاهی مانند ریشه ی درختان تغذیه می کند.
زادآوری: در تمام فصل های سال بچه می زاید.
وضعیت حفاظتی: از وضعیت این گونه در ایران اطلاع دقیقی در دست نیست؛ ولی به نظر می رسد خطری جدی نسل آن ها را تهدید نمی کند.

…………………………………………………………………………………………………………………


خدنگ کوچک:

فرمانرو: جانوران

شاخه: طناب‌داران

رده: پستانداران

راسته: گوشت‌خواران

خانواده: خدنگ‌ها

زیرخانواده: Herpestinae

سرده: Herpestes

گونه: H. javanicus

نام علمی:Herpestes javanicus

خدنگ کوچک با ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر طول و موهای به رنگ قهوه‌ای مایل به زیتونی و دمنسبت به تنه کوتاه‌تر در نواحی کوچکی در شرق سیستان، جنوب بلوچستان، و جنوب غربی ایران، (استان های کردستان تا خوزستان و نواحی جنوبی فارس) دیده شده و احتمالا در تمام سواحل شمال دریای عمان و خلیج فارس پراکنده شده است.