ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث آزادراه قمیشلو

ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث آزادراه قمیشلو
با استفاده از روش ماتریس ICOLD و چک لیست
سامره فلاحتکار ، آسیه صادقی ، علیرضا سفیانیان

چکیده:

ارزیابی یکی از راه‌های قابل قبول برای دست‌یابی به اهداف توسعه پایدار است و می‌تواند به عنوان یک ابزار برنامه‌ریزی، اثرات بالقوه زیست محیطی که در نتیجه اجرای پروژه‌های عمرانی و توسعه، پدیدار می‌شوند را شناسایی و گزینه‌های منطقی جهت حل آن‌ها را انتخاب کند. هدف از این مطالعه ارزیابی آثار زیست محیطی آزادراه قمیش‌لو بر وضعیت پناهگاه حیات وحش قمیش‌لو که در استان اصفهان قرار دارد، می‌باشد. ابتدا با مطالعات کتابخانه‌ای، شناختی واقعی از محیط زیست منطقه به دست آمد و با مرور منابع فنی پروژه، در جهت شناسایی کلیه فعالیت‌های دو فاز ساختمانی و بهره‌برداری، اقدام گردید و دو روش ماتریس ICOLD و روش چک لیست جهت ارزیابی اثرات زیست محیطی انتخاب گردید.

نتایج مطالعات نشان داد که با توجه به عبور این آزادراه از پناهگاه حیات وحش قمیش‌لو و بروز خسارت به محیط زیست منطقه، انجام این طرح مردود است. مجموع ارزش‌های طرح، 182 امتیاز مثبت و 682 امتیاز منفی می‌باشد. با توجه به بیش‌تر بودن تعداد اثرات منفی(353)، محیط بیولوژیکی بیش‌ترین تأثیر منفی را از اجرای طرح مذکور متحمل می‌شود. در حالی که محیط اجتماعی با امتیاز 95 کم‌ترین اثرات منفی را دریافت می‌کند.

منبع : مجله آمایش سرزمین ، دوره 2 سال 1390، شماره 2

برای مشاهده و دانلود متن کامل مقاله ( فایل PDF ) به ادامه مطلب بروید .

بررسی آلاینده های محیط زیستی پساب واحدهای کشتارگاهی

بررسی آلاینده های محیط زیستی پساب واحدهای کشتارگاهی
دریجانی علی, هاروی دیوید

چکیده

نظر به اهمیت مطالعات کاربردی در حوزه محیط زیست و جنبه های حفاظتی آن، پژوهش حاضر در سال 2004 با استفاده از اطلاعات مربوط به مقادیر غلظت سه آلاینده آلی (BOD)، شیمیایی (COD) و میکروبی مبادی ورودی و خروجی سیستم تصفیه پسآب 31 کشتارگاه دام استان تهران که از نمونه برداری و سنجش آزمایشگاهی به دست آمده بود، صورت پذیرفت. سپس با استفاده از آمار مربوط به کشتار و حجم پسآب تولیدی، کل مقادیر انتشار یافته آلودگی به ازای یک تن گوشت تولیدی و هزار واحد دامی کشتار به عنوان شاخص های آلایندگی معرفی و استخراج گردید. کلیه پارامترها و شاخص های آلودگی در گروه های مختلف کشتارگاهی و برای سیستم های متداول تصفیه ای مقایسه و تحلیل آماری شد. بر اساس یافته ها، تنها 6.5 درصد واحدها حد مجاز انتشار آلاینده ها را رعایت می کنند. در مقایسه، وضعیت کشتارگاه های صنعتی و سیستم های بیولوژیک بهتر بوده اند، ضمن آنکه کشتارگاه های سنتی و دولتی بدترین وضعیت انتشار آلاینده های محیط زیستی را به خود اختصاص داده اند. از سوی دیگر، آزمون مقایسه زوجی، سیستم های تصفیه ای را در کاهش آلاینده ها موثر نشان داد. در پایان، توسعه واحدهای صنعتی، خصوصی سازی و تغییر نقش دولت از تصدی گری به سیاست گزاری و نظارت به عنوان راهکارهای عملی به برنامه ریزان پیشنهاد شد .

منبع : مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی 1387; 15(1 (ویژه نامه منابع طبیعی)):110-118.

دانلود در ادامه مطلب

مطالعه تغییرات درون گونه ای چنگر (Fulica atra) در تالاب های شمال

مطالعه تغییرات درون گونه ای چنگر (Fulica atra) در تالاب های شمال ایرانحسین یزدان داد
محمود کرمی

چکیده :

این پژوهش به منظور بررسی تغییرات درون گونه ای چنگر بر اساس صفات ریخت شناسی و ریخت سنجی در سال 2000 انجام گرفت. برای این منظور 3 منطقه تالابی در نوار ساحلی جنوب دریای خزر شامل تالاب انزلی در گیلان، تالاب گمیشان در گلستان و تالاب فریدون کنار در مازندران انتخاب، و تفاوت جمعیت های این گونه پرنده آبزی در مناطق تالابی مطالعه گردید. برای بررسی این تغییرات بین جمعیتی، 32 نمونه چنگر از تالاب انزلی، 17 نمونه از فریدون کنار و 17 نمونه از گمیشان (در مجموع 66 نمونه) جمع آوری شد. سپس 11 صفت ظاهری و 23 صفت استخوانی هر یک از نمونه های جمع آوری شده 3 منطقه اندازه گیری و با یکدیگر مقایسه شدند. میانگین اندازه 19 صفت استخوانی و 10 صفت ظاهری در بین 6 گروه مختلف از پرنده ها (3 منطقه تالابی × 2 جنس نر و ماده) تفاوت بسیار معنی داری را نشان دادند (P?0.01). نتایج به دست آمده از تحلیل خوشه ای برای جداسازی جمعیت های 3 منطقه بر اساس ویژگی های فردی افراد نمونه به درستی واقعیت های جمعیت را نشان نداد، بنابراین برای تفکیک قطعی تر جمعیت ها از روش تحلیل توابع تشخیص کانونیک استفاده شد. بر اساس روش اخیر تفکیک جمعیت های 3 منطقه به کمک صفات استخوانی و ظاهری به درستی انجام گرفت. این نشان می دهد که چنگرهای 3 منطقه از نظر 11 صفت ظاهری و 23 صفت استخوانی با یکدیگر تفاوت معنی داری دارند (P?0.05) .در نتیجه، جمعیت های مهاجر چنگر در تالاب های بالا یکسان نیستند و جدا از هم می باشند. با توجه به این که تعداد جمعیت مهاجر این گونه و میزان زی توده آن در تالاب های سواحل جنوب دریای خزر رو به کاهش است و از طرفی این جمعیت ها جدا از هم می باشند، بنابراین هر یک از این مناطق تالابی نیازمند برنامه های مدیریتی جدا برای جمعیت های این گونه می باشند و قبل از این که جمعیت ها با بحران کاهش شدید مواجه شوند باید اقدام های لازم برای پیشگیری از این روند صورت پذیرد.
کلید واژه: چنگر(Fulica atra)، تغییرات درون گونه ای، جمعیت، تالاب، ایران

منبع : علوم کشاورزی و منابع طبیعی فروردین- اردیبهشت 1386; 14(ویژه نامه منابع طبیعی (ضمیمه)):144-134.

مکان یابی اکوتوریسم در مناطق ساحلی شرق استان گیلان + GIS

  مکان یابی اکوتوریسم در مناطق ساحلی شرق استان گیلان با استفاده از GIS

کریمی آزاده , مخدوم فرخنده مجید

چکیده :

به دلیل بهره برداری های غیرمجاز و همچنین ترویج نادرست جاذبه های طبیعی فشار زیادی به منابع طبیعی مناطق ساحلی در شمال کشور به عنوان منبعی برای تفرج، وارد شده است. در این پژوهش با توجه به گسترش شتابان اکوتوریسم در مناطق ساحلی و آسیب پذیری بالقوه آنها، سعی شد بر اساس ویژگی های بوم شناختی و اقتصادی، اجتماعی مناطق ساحلی تا ارتفاع تراز 100 متر از سطح دریا، شهرستان های رودسر، لنگرود، لاهیجان و آستانه اشرفیه در استان گیلان برای کاربری اکوتوریسم مورد ارزیابی قرار گیرد. به این منظور مکان یابی اکوتوریسم در مقیاس 1:100000 و با روش تجزیه و تحلیل سیستمی انجام شد. برای ارزیابی توان محیط زیست منطقه، ابتدا منابع اکولوژیک و اقتصادی، اجتماعی آن به طور جداگانه شناسایی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی شده و سپس بر اساس مدل های اکولوژیکی این دو کاربری ارزیابی گردیدند. نسبت مساحت پهنه های دارای توان برای اکوتوریسم متمرکز به سطح محدوده ساحلی واقع در هر شهرستان، در رودسر برابر 07/0 درصد، لنگرود 26/0 درصد، لاهیجان 11/0 درصد و آستانه اشرفیه برابر صفر به دست آمد. نسبت مساحت پهنه های دارای توان برای اکوتوریسم گسترده به سطح محدوده ساحلی واقع در هر شهرستان، در رودسر برابر 7/3 درصد، لنگرود 3/18 درصد، لاهیجان 6/28 درصد و در آستانه اشرفیه برابر 7/31 درصد محاسبه شد. همچنین اولویت بندی این پهنه ها با توجه به پارامترهای اقتصادی، اجتماعی در سامانه اطلاعات جغرافیایی به صورت کمی انجام گردید. این پژوهش نشان داد برای اکوتوریسم متمرکز، پهنه های دارای توان اکولوژیک واقع در شهرستان لاهیجان در اولویت اول و پهنه های واقع در شهرستان های لنگرود، رودسر و آستانه اشرفیه به ترتیب در اولویت های بعدی قرار دارند. در مورد اکوتوریسم گسترده، پهنه های دارای توان اکولوژیک در محدوده واقع در شهرستان لاهیجان در اولویت اول و بعد به ترتیب محدوده های واقع در شهرستان های آستانه اشرفیه، لنگرود و رودسر قرار دارند

کلید واژه: ارزیابی محیط زیست، مناطق ساحلی، اکوتوریسم، گیلان

دانلود متن کامل مقاله در ادامه مطلب

کاربری اراضی تحلیل سیمای سرزمینی روستای گِل سفید.زیست محیطی

کاربری اراضی و تحلیل سیمای سرزمینی روستای گِل سفید از نظر زیست‌محیطی
 با استفاده از RS و GIS

سعیده اسکندری ، ایوب مرادی ، جعفر اولادی

چکیده:

روستای گل سفید از توابع دهستان مشایخ در بخش حومه مرکزی شهرستان اردل از استان چهارمحال و بختیاری می‏باشد. در این مطالعه برای معرفی سیمای سرزمین این روستا و شناخت تمامی کاربری‌های انسانی و لکه‌های طبیعی در محدوده مورد مطالعه از تصویر ماهواره QuickBird در نرم‌افزارGoogle Earth استفاده گردید. سپس نقشه حاصله به نرم افزار ArcGIS 3,1 انتقال داده شده و پس از انجام پردازش‌های لازم در این نرم‌افزار نقشه کاربری اراضی منطقه تهیه شد. به منظور میزان صحت عوارض برداشت شده علاوه بر پلی‌گن‌های برداشت شده اولیه برای تهیه نمونه‌های تعلیمی، یک بار دیگر بازدید صحرایی صورت گرفت و تمامی عوارض برداشت شده کنترل گردیدند. بدین منظور کلیه لایه‌های برداشت شده به دستگاه موقعیت‌یاب GPS انتقال داده شدند و سپس با مراجعه به عرصه، تمامی عوارض کنترل گردیدند. در مرحله بعد برای تحلیل لندسکیپی منطقه مورد مطالعه از نرم‌افزار Frag Stats و متریک‌های NP ، CA، PERIM ، MNN و SHAPE استفاده شد. نتایج نشان داد، مردم بومی در طول سال‌های متوالی کاربری‌های متفاوتی در منطقه ایجاد کرده‌اند. بستر طبیعی منطقه جنگل بوده است که وجود لکه‌های انسان‌ساز مانند روستا، معدن، کارگاه شن و ماسه و دو مسیر جاده و لوله پتروشیمی مناطق حاشیه‌ای را با خطر زیاد و در حد بحرانی قرار داده‌ است و باعث از بین رفتن تنوع زیستی این منطقه شده است. لذا به منظور جلوگیری از تخریب بیش‌تر منطقه، حفاظت منطقه با مشارکت مردم بومی باید در الویت برنامه‌ها قرار گیرد.

دانلود متن کامل مقاله ( فایل PDF ) در ادامه مطلب

تحلیلی بردرجه توسعه یافتگی شهرستان های استان سیستان وبلوچستان

تحلیلی بردرجه توسعه یافتگی شهرستان های استان سیستان وبلوچستان

دکتر صفرقائدرحمتی - دکتراحمدخادم الحسینی - علی محمدی فرد

تمرکز شدید و عدم تعادل از جمله ویژگی های کشورهای جهان سوم است. که این ویژگی معلول نتایج سیاست های رشد قطبی به شمار می آید. در نتیجه این سیاست ،تعداد محدودی از مناطق نقش کلیدی داشته وسایر مناطق به صورت حاشیه ای عمل می نمایند .برای ایجاد تعادل و به منظور شکل دادن فضاهای مناسب وهمگون، بحث برنامه ریزی منطقه ای مطرح شده و اولین گام در برنامه ریزی منطقه ای شناخت نابرابری های اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی نواحی مختلف می باشد ایجاد توازن در عموم ساختارها و سامانه های شهری ، از مصادیق بارز توسعه یافتگی به شمار میرود.

در این مطالعه برای شناسایی و تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان با استفاده از آخرین آمار واطلاعات مربوط به سال ۱۳۸۵، ۲۹ شاخص در بخش های آموزشی، بهداشت و درمان ، خدمات رفاهی و زیر بنایی ودر میان ۱۰شهرستان مورد مطالعه قرار گرفته و نتایج آن با بهره گیری از مدل تاکسونومی ارزیابی شده است. دراین نوشتار هدف بررسی عمیق تر ویژگی های اقتصادی و اجتماعی شهرستان های استان جهت تشریح ساختار کلی هر شهرستان وتعیین میزان توسعه یافتگی است . تا در بعد کاربردی نتایج این پژوهش در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های منطقه ای و محلی مورد استفاده مسؤولین قرار گیرد .روش کار در این پژوهش توصیفی، تحلیلی و موردی می باشد .

برخی نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده عدم توزیع هم آهنگ امکانات و خدمات در شهرستان های استان می باشد . به شکلی که از مجموع ده شهرستان مورد مطالعه استان ،شهرستان های زاهدان و زابل در تخصیص منابع و امکانات وخدمات در رتبه ی اول وشهرستانهای ایرانشهر، سراوان، چابهار، خاش و نیکشهر در رتبه ی دوم وشهرستان های سرباز، کنارک و زهک در رتبه ی آخر قرار گرفته اند .

دانلود متن کامل مقاله ( فایل PDF ) در ادامه مطلب

نقش واحدهای صنعتی در ایجاد آلاینده‌های زیست‌محیطی ( مطالعه موردی

نقش واحدهای صنعتی در ایجاد آلاینده‌های زیست‌محیطی
( مطالعه موردی: محدوده تأمین آب شهر سبزوار)

علی اکبر عنابستانی -  محمد قربانی

فرایندهای گوناگون صنعتی همراه با تولیدات متنوع و گسترده‌ مواد و ترکیبات، آلودگی‌های متعددی را برای بشر ایجاد می‌نماید، به طوری که شناسایی آلاینده‌های زیست محیطی ناشی از فعالیت واحدهای صنعتی به ویژه در قسمت منابع آب ضرورت پیدا کرده است. هدف از تحقیق در این مقاله، برآورد نقش واحدهای صنعتی در ایجاد آلودگی آب با استفاده از شاخص بار آلودگی در محدوده‌ اثر‌گذار بر منابع آب شهر سبزوار و رتبه‌بندی آن‌ها از نظر آلودگی می‌باشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی و داده‌های تحقیق با استفاده از روش‌های میدانی گردآوری اطلاعات جمع‌آوری شده است. یافته‌ها نشان داد که میزان آلودگی ناشی از بار ازت واحدهای صنعتی منطقه در سال 1387 برابر 23 تن می‌باشد، که واحدهای چرم‌سازی با حدود 45 درصد بیش‌ترین نقش را داشته‌اند. با توجه به یافته‌ها، طرح جداسازی فاضلاب‌های صنعتی از فاضلاب شهری و تصفیة جداگانه‌ آن به همراه راه‌اندازی شبکه‌های جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در واحدهای صنعتی در محدودة شهر سبزوار، شهرک صنعتی و سایر صنایع در محدوده‌ مورد مطالعه پیشنهاد شده است.

منبع : مجله آمایش سرزمین - (دوره: ۳ (۱۳۹۰)، شماره: ۴)
برای دانلود فایل PDF مقاله (متن کامل مقاله) به ادامه مطلب بروید .

تبیین زمینه‌های به کارگیری تحقیق در عملیات در مدیریت محیط زیست

تبیین زمینه‌های به کارگیری تحقیق در عملیات در مدیریت محیط زیست

عظیم زارعی ، بهروز زارعی ، فریده قوی پنجه ، عبدالحمید مدرس

چکیده:

فعالیت‌های تولید-توزیع-عرضه در قالب زنجیرة عرضه، بخش عمده‌ای از مسائل و مخاطرات محیط زیست را پدید آورده است، به گونه‌ای که از یک سو فشارهای فراوانی بر محیط زیست از نظر مصرف منابع طبیعی وارد شده و از سویی دیگر به واسطة آلاینده‌های ناشی از مصرف، خسارات زیادی بر آن وارد شده است. از این رو به منظور حفاظت از محیط زیست، اقداماتی نظیر تدوین مجموعه‌ای از استانداردها و قوانین در سطوح محلی، منطقه‌ای، و بین‌المللی انجام گرفته که بایستی در زنجیرة عرضه لحاظ شود. این الزامات چالش‌های جدیدی را در مدیریت زنجیرة عرضه ایجاد کرده است که در نظر گرفتن آنها مبحث دیگری را با عنوان مدیریت محیط زیستی، گشوده است. این فضا زمینه‌ای بالقوه برای به کارگیری فنون تحقیق در عملیات به عنوان یکی از ابزارهای کارامد تصمیم‌گیری فراهم کرده است. مقالة حاضر به تبیین کاربردهای تحقیق در عملیات در مدیریت محیط زیستی پرداخته و برای روشنی بیشتر مطلب، مصادیقی از کاربردهای آنها را در حل مسائل خرد و کلان مدیریت محیط زیست ارائه می‌کند. در سطح خرد به مدیریت آلاینده‌ها، مدیریت بازیافت، و مدیریت پیشگیری‌ و در سطح کلان به مسائل مدیریتی در سه سطح مسائل محلی، منطقه‌ای، و بین‌المللی پرداخته خواهد شد.
منبع : نشریه محیط شناسی - دوره 31

برای دانلود فایل PDF مقاله (متن کامل مقاله) به ادامه مطلب بروید .

استقرار الگوی مناسب سیستم مدیریت محیط زیست در صنعت نفت – مطالعه

استقرار الگوی مناسب سیستم مدیریت محیط زیست در صنعت نفت

مطالعه موردی : پالایشگاه نفت بندر

مهندس مهرداد هادی پور، دکتر مهرداد نظریها

چکیده:
تحقیق حاضر که با هدف ایجاد سازگاری و همسویی سیاستهای مدیریت پالایشگاه بندر عباس با الزامات محیط زیستی تدوین شده است – سعی دارد تا با رائه الگوی مناسب سیستم مدیریت محیط زیست در صنعت نفت به تشریح آن در پالایشگاه بندر عباس و ارائه راهکارهای عملی جهت کنترل و کاهش آلودگی های عمده و برنامه ریزی جهت حصول به اهداف مورد نظر بپردازد . در این راستا پس از تشریح مراحل استقرار سیستم مذکور – به دلیل اهمیت مکانیابی صنعت در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست – مدلهای اکولیزیکی مناسب برای توسعه صنعتی با شاخص های مکانیابی پالایشگاه مقایسه شده است . سپس در راستای کنترل کاهش و آلودگیهای محیط زیستی برنامه های تدوین شده در بخشهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است که منجر به ارئه راهکارهای موثر در کاهش و کنترل آلودگی – همچنین مقایسه هزینه با سودمندیهای حاصل از استقرار سیستم شده است . مطالعه حاضر حاکی است از آن است که اسقرار سیستم مدیریت محیط زیست ( EMS ) با توجه به حجم زیاد آلایندگی پالایشگاه نفت بندر عباس علاوه بر کاهش و رفع آلودگیها – عامل موثری در کاهش بحرانهای محیط زیستی منطقه محسوب می گردد.

منبع : نشریه محیط شناسی- دوره 30  

برای دانلود فایل PDF مقاله (متن کامل مقاله) به ادامه مطلب بروید .

تعیین حقابه زیست‎محیطی دریاچه‎های طشک و بختگان+روشC+میانگین فازی

تعیین حقابه زیست‎محیطی دریاچه‎های طشک و بختگان
 با استفاده از روش طبقه‎بندی C - میانگین فازی

ایرج تیموری، احمد پور احمد، لیلا حبیبی، فاطمه سالاروندیان

چکیده:

انسان می‎تواند با تکنولوژی موجود، طبیعت را مقهور اراده و خواست خود کند؛ ولی در صورت استفاده‎ی نامناسب و مهارنشده از طبیعت، موجب تخریب و بر‎هم‎خوردن تعادل اکوسیستم خواهد شد. آنچه به‎عنوان تخریب محیط زیست از آن یاد می‎شود، نتیجه‎ی برنامه‎ها و سیاست‎های نادرست در مدیریت سرزمین است و نمونه‎ی بارز این مسأله، دریاچه‎های طشک و بختگان است. با احداث سد‎های مخزنی (سدهای درودزن و سیوند) و برداشت بی‎رویه از آب رودخانه‎های کُر و سیوند برای مصارف کشاورزی، شهری و صنعتی، رژیم آبگیری طبیعی دریاچه‎های طشک و بختگان دچار اختلال‎شده و این امر سبب‎شده این دو دریاچه در فصول مختلف سال، دوره‎های خشک و بدون آب را سپری کنند. این درحالی است که این دو دریاچه، جزء مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست کشور بوده و طرح‎هایی که در بالادست برای برداشت آب به‎اجرا درمی‎آید، بدون توجّه به حفظ حیات دریاچه‎های طشک و بختگان انجام می‎شود. در صورت عدم تعلّق حقابه زیست‎محیطی به این دریاچه‎ها، اکوسیستم منطقه به اکوسیستم کویری تبدیل خواهد شد. این مقاله قصد دارد تا آثار سوء ناشی از احداث سدهای فوق را در تغییر چشم‎اندازهای جغرافیایی نشان دهد و سپس به بررسی نقش و اهمّیّت سیستم اطلاعات جغرافیایی، در برآورد نیاز آبی دریاچه‎ها بپردازد. برای این کار با استفاده از تصویر ماهواره‎ای ETM+ و ترکیب باند‎های (7- 5-2)، سطح دریاچه با توجّه به عمق و با استفاده از تکنیک C- میانگین فازی به هفت طبقه دسته‎بندی شد. درنهایت با استفاده از تابع Cut / fill در محیط GIS مشخّص شد که حجم آب مورد نیاز سالانه برای پُرشدن کلِّ سطح دریاچه، 1592 میلیون مترمکعّب است.

منبع: نشریه پژوهشهای جغرافیا (دوره 43 - شماره 77) - پاییز 90

انتشار : دی 90

برای دانلود فایل PDF مقاله (متن کامل مقاله) به ادامه مطلب بروید .

مقاله: بررسی پویایی‌شناسی جمعیت قوچ و میش ارمنی- انگوران - زنجان

بررسی پویایی‌شناسی جمعیت قوچ و میش ارمنی

(Ovis orientalis gmelini)
در منطقه حفاظت‌شده و پناهگاه حیات وحش انگوران، زنجان


محمود کرمی
 نادر حبیب زاده

چکیده:

فقدان اطلاعات کافی درباره بسیاری از گونه‌های حیات وحش مانع از برنامه‌ریزی دقیق برای مدیریت این گونه‌ها شده است. در این تحقیق اطلاعاتی در مورد متغیرهای جمعیت‌شناختی و اندازه جمعیت گوسفند وحشی در منطقه انگوران، زنجان از مهر 1382 تا اردیبهشت 1383 جمع‌آوری شده است. نتایج سرشماری کل جمعیت در سال 1382 به کمک افراد اداره کل محیط زیست زنجان برابر با 1658 به دست آمد.

درستی این مقدار با تقسیم‌بندی منطقه انگوران به 8 زیرناحیه و انتخاب تصادفی 6 مورد از آنها و سرشماری داخل این 6 زیرناحیه انتخاب‌شده، بررسی شد. نرخ رشد جمعیت بر اساس داده‌های به دست آمده از سرشماری طی سال‌های 1372 الی1382 و برازش رگرسیون خطی به آنها و محاسبه شیب خط رگرسیون به عنوان نرخ رشد جمعیت، به دست آمد. نرخ افزایش ذاتی جمعیت گوسفند وحشی منطقه انگوران با در نظر گرفتن وزن متوسط گوسفند بالغ برابر 106/24 کیلوگرم، 47/0 برآورد شد.

نرخ مرگ و میر برای گوسفندهای نر بالغ با جمع‌آوری جمجمه و تشکیل جدول زندگی محاسبه شد. احتمال‌های انقراض برای جمعیت گوسفند وحشی ناحیه مورد مطالعه، به کمک نرم‌افزار ورتکس محاسبه شد. در این زمینه شش سناریوی مختلف شبیه‌سازی شد و در سناریوی ششم سعی شد با تغییر مکرر شاخص‌های ورودی ورتکس، نرخ رشد شبیه‌سازی‌شده مشابه نرخ رشد محاسبه‌شده گردد. به‌دلیل اهمیت انگل‌ها در پویایی جمعیت گوسفندان وحشی، انگل‌های سرگین نیز مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجه‌این بررسی شناسایی انگل‌هایی از جنس‌های تریشوریس و مارشالاژیا است. همچنین نماتود‌های معمولی و اووسیت نیز مشخص شدند که برای شناسایی دقیق جنس آنها به کشت آزمایشگاهی آنها نیاز است.

منبع : مجله منابع طبیعی ایران - دوره 59 - شماره 3، زمستان 1387

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا .

مطالعه تکثیر در اسارت جبیر (Gazella dorcas) در پناهگاه حیات وحش

مطالعه تکثیر در اسارت جبیر (Gazella dorcas) در پناهگاه حیات وحش

مهندس عباس پهلوانی

چکیده :

مطالعه تکثیر و پرورش در اسارت جبیر یکی از گونه های در معرض انقراض ایران با زنده گیری 5 راس (2 نر و 3 ماده) از پناهگاه حیات وحش نای بندان طبس آغاز شد .

جبیر های زنده گیری شده به یک ناحیه محصور شده به وسعت 3 هکتار در شیر احمد سبزوار منتقل شدند شاخص های رفتاری و زیستی گونه جبیر از قبیل تغذیه جفت گیری قابلیت تولید مثل نرخ مرگ و میر رشد جمعیت و همچنین رفتار آنها در مقابل انسان در این قماله مورد بحث و بررسی قرار گرفت مشاهدات این تحقیق در مدت 5 سال نشان داد که توزیع جنسیت در بین بره هایی که هر سال متولد شده اند برابر نمی باشد همچنین نرخ زادو ولد و مرگ و میر و رشد جمعیت برای هر سال محاسبه گردیده است فملرو طلبی در بین نرها در فصل جفت گیری به درگیری شدید و متعاقبا به مرگ نرهای جوان انجامید .

اولنی بلوغ در ماده در سن 6 ماهگی و اولین زایمان نیز در 11 ماهگی مشاهده گردید به طور کلی رشد جمعیت جبیر ها درناحیه محصور به جز در سالهای اول قابل توجه بوده با این حال نرخ بالای مرگ و میر آنها از رشد جمعیت در طول سالهای اول انتقال آنها جلوگیری کرد .

منبع : نشریه محیط شناسی - دوره 30

برای دانلود سایر مقالات زیست محیطی اینجا کلیک کنید
برای مشاهده عناوین مقالات زیست محیطی اینجا کلیک کنید

برای مشاهده و دانلود فایل PDF (متن کامل مقاله) به ادامه مطلب بروید

معیارهای طراحی مناطق تفرجگاهی پارک های ملی ایران-گلشن-گلستان

معیارهای طراحی مناطق تفرجگاهی پارک های ملی ایران
 نمونه مطالعاتی : تفرجگاه گلشن پارک ملی گلستانسید حامد میر کریمی
هما ایرانی بهبهانی
مرجان محمد زاده

چکیده :پارک ملی گلستان یکی از قدیمی ترین مناطق حفاظت شده ایران و جهان به شمار می آید .این پارک بدلیل موقعیت جغرافیایی از تنوع اقلیمی ، توپوگرافی و شکل زمین ، زیستگاهی و رویشگاهی زیادی برخوردار است . تنوع زیستی به همراه سیمای ویژه طبیعی داخل پارک و واقع شدن آن در مسیر شاهراه آسیایی باعث شده تا از استفاده کننده زیادی برخوردار باشد .

در این پژوهش با ساماندهی و طراحی تفرجگاه گلشن که بر اساس طرح جامع پارکداری پارک ملی گلستان توان زیست محیطی این توسعه را دارد با هدف حفاظت – تفرج و آموزش در محدوده قوانین و مقررات حاکم بر پارکهای ملی با بهره گیری از چگونگی توسعه در مناطق همتراز و با در نظر گرفتن استاندارهای طراحی مناطق تفرجگاهی در ایران و جهان بر پایه دیدگاه های بوم شناسی سیمای سرزمین شکل گرفته است.

در این پروژه براساس مطالعات گسترده در زمینه قوانین و مقررات ، استانداردها تجارب پارک های ملی در ایران و سایر کشورها و طرح های فرادست پارک ملی گلستان ، معیارهای کمی و کیفی طراحی به منظور حفاظت از یک سو و توسعه فعالیت های پژوهشی ، آموزشی و تفرجی تدوین گردیده است . در نتیجه طراحی با توجه به این معیارها و بر اساس ویژگی های طبیعی فیزیکی در تفرجگاه ، با رعایت کمترین دستبرد در شرایط طبیعی انجام گرقته است .

منبع : مجله منابع طبیعی ایران - دوره 58 - شماره 2

برای دانلود سایر مقالات زیست محیطی اینجا کلیک کنید
برای مشاهده عناوین مقالات زیست محیطی اینجا کلیک کنید

برای دانلود فایل PDF مقاله (متن کامل) به ادامه مطلب بروید

طراحی پایدارفضاهای گردشگری کوهستانی(م.م پارک طبیعت کوهسارتهران)

طراحی پایدار فضاهای گردشگری کوهستانی

(مطالعه موردی: پارک طبیعت کوهسار تهران)

علیرضا میکائیلی تبریزی ، شهرزاد مهرمند

(دانلود متن کامل مقاله اضافه شد)

چکیده :

نیازها و ویژگی‌های کلان تهران از نظر محیط زیستی و نیاز به توسعه مناطق تفرجی- فراغتی، ضرورت پیش بینی اهداف و برنامه‌ریزی ویژه‌ای را برای اجرای طرحهای توسعه و احیای منابع طبیعی را می‌طلبد. روند تخریب محیط زیست در مناطق کوهستانی، بویژه در دامنة جنوبی البرز در کنار عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، رشد جمعیت و توسعة شهری و نیاز به گذران اوقات فراغت و رهایی از تنش‌های روزمره، اهمیت این منطقه را بیش‌تر نمایان ساخته. از این‌رو شایسته است طراحی چنین فضاهایی در چارچوب طرحی نظام‌مند و اصولی هدایت شود. هدف این تحقیق، ارائه راهکارهای طراحی پایدار سیمای کوهستانی و امکان توسعه در قالب کالبدی- عملکردی است.

حفظ میراث طبیعی، توسعة گردشگری با تأکید بر حفظ و ارتقای کیفیت محیطی و ایجاد محیط مطلوب برای تحقیق و تفرج از جمله اهداف طراحی این محیط‌ها می‌تواند باشد. نتایج قابل پیش‌بینی، کاهش تعارض در مناطق بکر با استفاده از روش زون‌بندی و با تأکید بر حفظ و توسعة کیفیت طبیعی و نگه‌داری زیستگاهها و تقلیل تعارضات منفی انسانی در سطح منطقه‌ای است. برای دستیابی به اهداف حفاظت و در نهایت رسیدن به اصولی برای گردشگری پایدار و ارایة الگویی برای طراحی با حداقل خسارت به طبیعت و درنتیجه رسیدن به طراحی پایدار همراه با در نظر گرفتن ملاحظات محیطی منطقه، مد نظر است. در گام آخر با انطباق یافته‌های تحقیق، طرح راهبردی پارک طبیعت کوهسار- تهران با هدف رعایت اصول طراحی پایدار، توسعة گردشگری، ارتقای کیفیت محیطی و در نهایت با انتخاب گزینه بهینه، طراحی و ارایة طرح بخشی صورت پذیرفت.

منبع : نشریه محیط شناسی - دوره 37 - شماره 2 (58) - مهر 1390

دانلود متن کامل مقاله در ادامه مطلب

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی اینجا کلیک کنید .

کاربرد روش ارزیابی مشروط در بر آورد میزان تمایل به پرداخت برای ح

کاربرد روش ارزیابی مشروط در بر آورد میزان تمایل به پرداخت برای حفاظت محیط زیست تبریز

دکتر علی محمد خورشید دوست

چکیده :

هدف اصلی این مقاله مطالعه عوامل گوناگون اجتماعی و اقتصادی می باشد که بر تمایل به پرداخت برای محافظت از محیط زیست تبریز از سوی آنان تاثیر می گذارد . پژوهش حاضر از دو بخش اصلی تشکیل یافته است : نخست برآوردی از وضعیت کنونی مکان مورد مطالعه از لحاظ اقتصادی - اجتماعی - و محیط زیستی - و دوم تحلیل یافته های تحقیق مستخرج از دیدگاه و رویکردهای مردم . روش ارزیابی مشروط به منظور تحلیل آماری و تبیین رابطه بین پارامترهای مختلف و میزان تمایل به پرداخت مورد استفاده قرار گرفته است . نتایج تحقیق نشان می دهد که هر فرد مایل است به طور متوسط ماهیانه مبلغ 41140 ریال جهت حفاظت از محیط زیست بپردازد


منبع : نشریه علمی محیط شناسی - دوره 30

دانلود فایل PDF مقاله در ادامه مطلب (متن کامل)