استحصال آب باران و مزایای آن

استحصال آب باران

تعریف دقیق استحصال آب در سطح منطقه ای و جهانی ، هنوز استاندارد نشده است .استحصال آب بر این اصل قرار دارد که آب قسمتی از زمین ها را کهه ممکن است برای کشت گیاهان ناکافی یا نامرغوب باشد جمع نموده و به بخش دیگر زمین اضافه نماییم. انجام این کار سبب می شود کهه آب در دسهتر گیاه در زمین کشت شده به مقدار مورد نیاز گیاه تامین شده و در نتیجه سبب تولید اقتصادی می گهردد . به این شیوه جمع آوری آب باران اصطلاحاً  استحصال آب یا harvesting Water میگویند که به اصول تجمع آب باران از طریق رواناب و ذخیره آن به منظور استفاده موثر و مفید اطلا ق می شود.

انواع استحصال آب : 

استحصال آب هم به طور طبیعی و هم با دخالت انسان در طبیعت و به صورت مصنوعی امکان پذیر است.

عوامل زیر را به عنوان ویژگی های اصلی در مبحث استحصال آب بر اساس تعاریف به عمل آمده از استحصال آب:

الف: ذخیره سازی آب های استحصال شده از سطوح آبگیر طبیعی و مصنوعی در مناطق خشک و نیمه خشک با توجهه بهه خصوصیات ریزش های جوی  و فصلی بودن نزولات، جاء اصلی و الزمه ی اجرای سامانه های استحصال آب است.

ب: برای استحصال آب و بهره برداری از رواناب های سطحی، از یکسو نیاز به وجود رواناب های سطحی و از سوی دیگر به محل ذخیره و یها ناحیه ی دریافت کننده ی آب های استحصال شده می باشد.

ج: سامانه های سطوح آبگیر باران، نقش جمع آوری و هدایت آبهای استحصال شده را به نقاط پایین دست مجاور دارند.

د: سامانه های سطوح آبگیر باران اصوال سامانه های نسبتا کوچک مقیاس هستند.

مزایا استحصال آب:

1 -کاهش اتکا به سیستم های متمرکز آبرسانی از سد و چاه و در نتیجه امکان تأمین آب برای بهره بردارانی که به این نوع منابع دسترسی ندارند.

2 -عدم آلودگی ناشی از اختلا ط با انواع پساب ها و گل آلودگی حاصل از فرسایش آبراهه ای که معمولاً درقسمت های پایین دست حوزه های آبخیز اتفاق می افتد.

3- امکان تأمین آب مورد نیاز ساکنین موجود در نقاط دور افتاده که به منابع معمول نظیر چاه و ... دسترسی ندارند.

4 -استحصال آب یکی از مهم ترین منابع آب به حساب نمی آید ولی با وجود این در مجموع پتانسیل قابل توجهی برای بهره برداری از منابع آب به حساب می آید ولی به دلیل پراکندگی و کوچک بودن حوزه آبخیز مربوطه، امکان مهار آن ها با استفاده از سدهای بزرگ وجود ندارد.

5- امکان مشارکت گسترده مردم منطقه در کلیه مراحل طراحی، اجرا و نگهداری

6- توجه به روش های استحصال آب می تواند به حفظ و احیای سازه های سنتی که در گذشته به همین منظور احداث شده اند کمک زیادی بنماید. 

قسمت های مختلف یک سیستم استحصال آب: 

1-سطح یا حوزه آبگیر

2-شبکه انتقال آب

3-محل ذخیره سازی

4 -منطقه هدف

سد زیرزمینی

مهندسی سد جزو جدا نشدنی از تمدن بشریت است. چرا که سدهایی که برای تامین آب احداث شده اند بدون شک از اولین سازه های ساخته شده توسط انسان به حساب می آیند. قرارگرفتن ایران بر روی کمربند خشک زمین و شرایط هیدروکلیماتولوژی کشور سبب شده که از گذشته های دور به منابع آب های زیر زمینی توجه خاص شود. بهره برداری از این منابع از هزاران سال پیش توسط قنات صورت گرفته است، اما یکی از معایب اصلی قنات ها خروج همیشگی آب است. یکی از راهکارهای ساده و کاربردی برای جلوگیری از هدر رفت منابع آب زیر زمینی و جمع آوری و ذخیره سازی آب در مناطق خشک و نیمه خشک سدهای زیر زمینی  هستند.

بقیه در ادامه مطلب...

بررسی کیفیت آب مخازن چاه نیمه زابل

بررسی کیفیت آب مطالعه موردی : مخازن چاه نیمه زابل

ایمان همایون نژاد

احمد سواری

غلامرضا نوری

سعیدپور بهزاد

» این مقاله فقط چکیده می باشد و دارای متن کامل جهت دانلود نمی باشد «

چکیده :

مخازن چاه نیمه زابل سه گودال طبیعی بزرگ در جنوب دشت سیستان واقع در جنوب شرقی ایران مساحتی بالغ بر 50 میلیون متر مربع را به خود اختصاص داده اند. از آب ذخیره شده در این گودال ها جهت آبیاری اراضی دشت سیستان و تامین آب آشامیدنی شهرهای زابل و زاهدان استفاده می شود.

علی رغم بدیهی بودن اهمیت دریاچه های چاه نیمه تاکنون به جز بررسی منشا رسوبات چاه نیمه ها و مطالعه لیمنولوژیک مخازن، مطالعه مشخصی به ویژه در مورد کیفیت آب چاه نیمه های اول، دوم و سوم صورت نگرفته است.بدین جهت به منظور بررسی کیفیت آب دریاچه های چاه نیمه، برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، از پاییز سال 1383 تا نیمه تابستان سال 1384 در 9 ایستگاه منتخب مورد بررسی قرار گرفت و نمونه برداری به صورت فصلی انجام یافت.

نتایج نشان داد که میانگین مقدار BOD₅, COD، نیترات و نیتریت در کلیه ایستگاه ها و در فصول مختلف سال بسیار ناچیز است.مقدار فسفات به جز در ایستگاه سوم در سایر ایستگاه ها از حد استاندارد پایین تر می باشد میزان اکسیژن محلول در تمام فصول سال برای آبزیان مناسب است. اما میانگین مقدار کل جامدات محلول و معلق، سختی کل، کدورت و همچنین هدایت الکتریکی در هر سه مخزن چاه نیمه بالا است که ناشی از شرایط جوی و درجه حرارت بالای منطقه، طوفان های شن، و جنس خاک بستر دریاچه ها می باشد.

کلید واژه: آب، مخازن چاه نیمه، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی

منبع : نشریه علوم و تکنولوژی محیط زیست، پاییز 1386، صفحات 13 تا 21.

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا