ارزیابی آثار توسعه بر محیط زیست

حوزه کرگانرود با کاربرد مدل تخریب سیمای سرزمین

مهدی شیخ ګودرزی (انشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)

افشین علیزاده شعبانی (استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)

عبدالرسول سلمان ماهینی (استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)

جهانګیر فقهی (استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران)

چکیده :

مدل تخریب محیط زیست یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که آثار تجمعی فعالیت های انسانی را تحلیل و مقدار آن را به صورت کمی بیان می کند. از ویژگی نمایه های سیمای سرزمین، توانایی ارزیابی سریع و تشخیص پیامد فعالیت ها در کوتاه ترین زمان ممکن است. از این رو در انجام پژوهش حاضر از مدل تخریب سیمای سرزمین به منظور تحلیل تخریب و آثار تجمعی توسعه بر محیط زیست حوزه کرگانرود استان گیلان استفاده شد. برای دستیابی به این مهم، ابتدا محدوده آبخیز بر اساس تفکیک سامانه رودخانه ها به 12 زیرحوزه تقسیم شد. در گام بعد درجه آسیب پذیری بوم شناختی، عوامل تخریب و شدت آن ها با استفاده از نمایه های سیمای سرزمین محاسبه و برمبنای میانه داده ها دسته بندی شد. در پایان با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد نمودن مشخصه های مدل، برای هر یک از پهنه ها ضریب تخریب محاسبه و طبقه بندی گردید. به این ترتیب زیرحوزه های آبخیز از نظر شدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه و به درجاتی از توسعه تا حفاظت تقسیم شد. در مجموع 32% از مساحت حوزه دارای توان درجه 1 توسعه، 27% دارای توان درجه 2 توسعه، 21% نیازمند بازسازی و 20% نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد.

واژه های کلیدی :

ارزیابی آثار توسعه - آسیب پذیری بوم شناختی - حوزه آبریز ګرګانرود - مدل تخریب سیمای سرزمین

منبع : نشریه محیط زیست طبیعی - دوره 66 - شماره 2 - تیر 1391 - صفحه 223 تا 234

دانلود متن کامل مقاله (فایل pdf) در ادامه مطلب