نبود فضاهای سبز در شهرها

(( اشاره ای به کم توجهی به جایگاه پر اهمیت فضای سبز شهری در برنامه ریزی ، طراحی و اجرای پروژه های مسکن مهر، انبوه سازی و...))

تصور کنید یک روز صبح از خانه بیرون بیائید و به جای رنگ سبز، همه جا را خاکستری ببینید، تازه می فهمید که چقدر به سبز  و فضای سبز عادت کرده اید و چقدر خوب لمس می کنید که اگر درختان، گلها و فضای سبز را از زندگیتان بگیرند، دیگر هیچ چیز دیگری جایگزین آن نخواهد بود!...

از آن زمان که خاطرات بسیاری از ما ، لا به لای هزار توی آپارتمان های خاکستری و تنگ و تاریک امروزی گم شد، خیلی نمی گذرد. فقط باید یک لحظه گذشته را تجسم کنیم و کمی به عقب برگردیم، آن وقت طراوت شمعدانی بالکن ها، حیاط های پردرخت و ردیف گلدان های چیده شده بر لب حوض و ... دوباره به یادمان می آید .... یادش بخیر آن روزها که پیچ برگ های پیچک بر پیکر بی جان دیوارها می خزید و بالا می رفت و می رسید به آسمان تا با آبی آن نقش خیال را در خاطر رهگذران کوچه و بازار تداعی کند. اما ..... اما امروز نه از آن پیچ و پیچک خبری هست و نه از آن نقش خیال!... امروز آنچه از آن همه زیبایی ساده و بی آلایش بر پیکر خسته شهر باقی مانده، مشتی دیوار بلند و بتنی آپارتمان هاست به همراه دود و هیاهوی ماشین ها و قیافه های خسته و بی رمق!...

متأسفانه شهرسازی وشهرنشینی در کشور ما با نظم و برنامه ریزی همراه نبوده و تنها نشانه شهرنشینی و توسعه شهری، احداث ساختمانهای بلند و انبوه و افزایش جمعیت و شلوغ شدن محلات و افزایش تعداد ماشین ها و کثیف تر شدن آب و هوا بوده است!

تأمین سرانه های مورد نیاز شهر و شهروندان و افزایش رفاه زندگی شهری در شهرسازی شتابزده امکانپذیر نبوده و آمارهای موجود حاکی از آن است که در اغلب شهرهای ایران (بخصوص در مناطقی که در 30 – 20 سال اخیر به وجود آمده و توسعه یافته اند) هنوز سرانه های فضای سبز، ورزشی و تفریحی، آموزشی و بهداشتی و... با میانگین جهانی فاصله بسیاری دارد!؟....

در دهه های اخیر توسعه شهرهای ایران صرفاً به شکل افزایش تعداد ساختمانهای مسکونی و تجاری و اداری جهت پاسخگویی به نیازهای ناشی از افزایش جمعیت و تقاضاهای حاصل از مهاجرت انبوه جمعیت شهرها و روستاهای اطراف به کلان شهرها و مراکز استانها بوده و کاربری مسکونی و تجاری کاربری غالب در توسعه های افقی و عمودی بوده است و این در حالیست که طرح های توسعه شهری (بخصوص طرح های ضربتی احداث مسکن) خود به عاملی برای تخریب فضاهای سبز موجود شهرها تبدیل شده اند و در این مسیر فضاهای سبزی که به طور طبیعی در حاشیه آبراهها و رودخانه ها و باغها و باغچه های داخل شهر شکل گرفته بودند، تخریب می شوند و به کاربری های مسکونی و تجاری و اداری اختصاص می یابند و در عوض در طرحهای تفصیلی شهری زمین های دیگری به عنوان فضای سبز و یا سایر کاربری های تفریحی، ورزشی و رفاهی پیش بینی می شوند که گاه تملک و تخریب و آماده سازی آنها سالها به طول می کشد!(در برخی موارد این تغییر کاربری ها امری محال و نشدنی است و صرفاً بر روی نقشه های طرح تفصیلی نقش بسته است!)

 ادامه این نوشته در ادامه مطلب...

اهمیت فضای سبز در مفهوم شهر نشینی امروز ..: شاخصی برای توسعه :..

امروزه مفهوم شهرها بدون فضای سبز در اشکال گوناگون آن ، غیر قابل تصور است.گسترش شهرها باعث تشدید عوارض توسعه شهری  بی رویه و ناپایدار شده است ، که تشدید آلودگی های محیطی از مهمترین این عوارض به شمار می آید که خود زمینه ساز از بین رفتن فضاهای سبز درون شهری و تغییر کاربری این گونه اراضی است .این گسترش فناوری آنچنان در روان و احساس بشر قرن بیست و یکمی آثار نامطلوب گذاشته که همبستگی ذاتی و دیرینه انسان ها با طبیعت به جدایی کشیده شده و آثار آن در انسان خموده ، عصبی و به ظاهر متحرک نمایان شده است و یگانه وجه پیوند دهنده بین انسان و طبیعت، پناه بردن انسان به دامان فضاهای سبز عمومی و پارک های شهری است. اهمیت فضاهای سبز شهری تا بدان حد است که امروزه وجود این کاربری به عنوان یکی ازشاخص های توسعه یافتگی جوامع به حساب می آید. پارک ها و فضاهای سبز شهری از مهم ترین عوامل موثر در شکل دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی های شهری اند ولی عواملی مانند مشکلات زندگی شهری، ایمنی پارک و فضاهای سبز، امنیت و متناسب نبودن امکانات مورد نیاز برای گروه های مختلف سنی و جنسی دراین مکان ها از جمله عوامل کاهش تمایل شهروندان برای استفاده از این عرصه ها می باشند.

منبع : (هفته نامه پنجشنبه ها ، شماره ۱۷ ، ۵ دی ۱۳۸۷)

ادامه مطلب به وب سایت منتقل شد.   www.mohit-zist.ir

مشاهده این مطلب در وب سایت

 مشاهده سایر مطالب مربوط به فضای سبز این وبلاگ از اینجا