مشکلات و خظرهای ریزگرد ها

چرخه حیات در خطر ریزگرد ها

کاهش رطوبت و آب رودخانه ها در یک منطقه موجب شده اراضی خشک شوند و فرسایش بادی صورت گیرد، به این ترتیب با وزش باشد شاهد حرکت توده ای بزرگ از گرد و غبار یا به عبارتی ریزگردها هستیم.

ریزگردها به محصولات کشاورزی ضربه می زنند، مشکل ترافیکی ایجاد می کنند و منجر به افزایش مهاجرتها و مشکلات عدیده دیگر می شوند. خشک شدن تالاب ها مهمترین علت وقوع پدیده آنهاست؛ خشکسالی میزان بارندگی را کم کرده و بخش زیادی از تالاب های یک ناحیه بزرگ را از بین می برد. سدسازی بی رویه نیز تأثیر گذاشته و باعث بروز این بحران می شود.

ریزدگرد توده ای از ذرات جامد ریزغبار و گاه دود و... است که در جو پخش شده و دید افقی را در حدود چند کیلومتر محدود می کند. این ریزگردها در واقع ذرات کلوئیدی هستند که تنها عامل به وجودآمدن آنها در طبیعت فقدان آب می باشد، یعنی صدها و یا هزاران سال طول کشیده است تا این ذرات به وجود آیند. با توجه به خصوصیات فیزیکی و طبق قوانین و بار الکتریکی که دارند به صورت لایه هایی در کف تالابها و رودخانه ها آرام گرفته اند و با خشک شدن ناگهانی این تالابها و رودخانه ها ذراتی که دارای قطری کمتر از یکصدهزارم میلیمتر است.

ریزگردها توانایی مقاومت در برابر نیروی کم افقی و عمودی باد تحت شرایط اتمسفری خاص را نداشته و بلافاصله به اتمسفر وارد می شوند و با کوچکترین نیروی باد هزاران کیلومتر را طی کرده و حیات انسانها و جانوران و طبیعت سبز را به خطر خواهندانداخت؛ و چون محیط زیست آسیب جدی خواهد دید درنتیجه صنعت و اقتصاد این کشورها نیز آسیب جدی خواهد دید چون اساس توسعه پایدار بر مبنای جامعه سالم در محیط زیست سالم است. جریان های خشک هوای عربستان و عدم توجه به محیط زیست و بیابان زدایی در عراق و کنترل آب های سرشاخه های دجله و فرات توسط ترکیه باعث خشک شدن بسیاری از باتلاق های عراق و ایجاد نواحی غبارساز شده است.

درگذشته سه کشور ایران، عراق و عربستان به صورت مشترک هزینه های مالچ پاشی این زمین ها را تأمین می کردند و تمام زمین ها درفصل خاصی از سال مالچ پاشی می شدند. مالچ نوعی فرآورده چسبنده نفتی است که برای تثبیت شن های روان در بیابان ها استفاده می شود. جنگ عراق و تغییر رویه این دولت ها در دهه ۲۰۰۰ میلادی سبب فراموشی این کار، و در نتیجه افزایش ریزگرد در خوزستان، غرب ایران و سرانجام تقریبا در سراسر ایران شد.

● بارش دردسرآفرین باران

درصورت وجود این ذرات در هر منطقه اگر یک سال به صورت شب و روز هم بارش وجود داشته باشد ریزگردها در همان محل باقی خواهند ماند و فقط نیروی باد است که قادر است آنها را جابه جا نماید و برعکس سالهای گذشته که بارش توام با مفرح بودن هوا بود حال بارش موجب تنگی نفس مفرط است چون خاصیت ذرات کلوئیدی چنین است. سازمان بهداشت جهانی همچنین با اعلام اینکه همین ریزگردها در سال، موجب مرگ زودرس برای یک میلیون و ۳۴۰ هزار نفر می شوند از کشورهای جهان خواسته تا اقدامات خود برای کاهش آلودگی شهرهای خود را کاهش دهند.

 بقیه در ادامه مطلب....

با ریزگرد ها چگونه رفتار کنیم !!

عنی ریزگرد ها می توانند اوضاع یک فرد سالمند یا کودک بیمار را بسیار وخیم کنند. استفاده از ماسک هم می تواند باعث پیشگیری از ورود ذره های درشت تر ریزگرد ها به داخل دهان، بینی و دستگاه تنفسی شود اما معمولا ریزگرد های بسیار ریز از ماسک هم عبور می کنند. توصیه ما استفاده از ماسک های مناسب هنگام بالا بودن آلودگی هواست.


● فـراکسیون محـیط زیست پـیگیری مـی کند

محمدرضا تابش

رییس فراکسیون محیط زیست مجلس

یکی از وظایفی که بر عهده دولت است، تامین سلامت جامعه و مقابله با عوامل خطرساز است و دولت به هیچ وجه نمی تواند از زیر بار این مسوولیت شانه خالی کند. اختلال در سلامت، رفاه و امنیت جامعه از مواردی نیست که بتوان از آنها چشم پوشی کرد. یکی از مسایل زیست محیطی که سال هاست با آن روبروییم، ورود ریزگردهای عربی به کشور است. منبع ریزگردها کشورهایی مانند عراق، عربستان و بخشی از جنوب سوریه است. سدسازی های صورت گرفته توسط کشورهای عراق، ترکیه و سوریه روی رود دجله و فرات باعث شده ورودی آب دجله و فرات به عراق کم شود. در نتیجه رسوب های ریزدانه ای که آب?ها با خود حمل می کردند، خشک شده و ازآب بیرون آمده اند و به خاطر اختلاف پتانسیلی که در این ناحیه ایجاد می شود، ریزگردها به صورت ستونی از غبار به سمت بالا حرکت می کنند و پس از رسیدن به یک ارتفاع مشخص تحت تاثیر جریان های جوی به سمت غرب یعنی ایران حرکت می کنند. مساله ریزگردهای عربی علاوه بر داشتن اهمیت داخلی در بعد بین المللی هم بسیار مهم است و می تواند بین افکار عمومی مورد قضاوت جدی قرار بگیرد. ریزگردهایی که از کشورهای عراق و عربستان به ایران می آید، چون در آنجا جنگ اتفاق افتاده است و هر روز عملیات های تروریستی نیز اتفاق می افتد، می تواند حامل آلودگی های میکروبی و بیولوژیکی باشد بنابراین باید این موضوع را به مجامع بین المللی ارجاع داد. پیگیری مقابله با ریزگردها، یکی از مسایلی است که در دستور کار فراکسیون محیط زیست مجلس نهم قرار گرفته است و ما آن را پیگیری خواهیم کرد.


● فوق تخصص شبکیه

دکتر مسیح هاشمی

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران

تاثیر ریزگـرد ها بر چشم ها

برخی از ریزگرد ها حاوی انواع آلودگی های میکروبی، ویروسی و عوامل رادیو ایزوتوپی هستند که می توانند سلامت چشم ما را به خطر بیندازند. به عبارت ساده تر، گاهی از اورانیوم های ضعیف شده برای بمباران در عراق استفاده شده است و ممکن است این مواد خطرناک با ورود ریزگرد ها از عراق به داخل خاک کشورمان، باعث ایجاد مشکلاتی از جمله ناراحتی های چشمی در افراد شوند. از طرف دیگر برخی از ریزگرد ها می توانند حاوی مواد حساسیت زا هم باشند به همین دلیل است که ریزگرد ها می توانند باعث تحریک چشم شوند و کیفیت اشک بیماران را مختل کنند، بنابراین می توان به تمام افراد به خصوص آنهایی که در شهرهای غربی کشور زندگی می کنند و بیشتر در معرض ریزگرد ها قرار دارند، توصیه کرد که در صورت احساس ناراحتی در چشم ها، روزی ۴ بار از قطره اشک مصنوعی استفاده کنند. این افراد باید هنگام مواجهه با حساسیت، تحریک چشمی یا همان قرمزی و التهاب چشم هم حتما به چشم پزشک مراجعه کنند تا اتفاق ناگواری برای سلامت چشمانشان نیفتد. ضمن اینکه بهتر است در موارد گردوغبار شدید از گذاشتن لنزهای تماسی زیبایی یا طبی هم خودداری شود.

● سلامت مردم فدای روابـط دیپلماسی نـشود

سیدعیسی دارایی

نماینده مردم اندیمشک

رسیدگی به مشکلات ریزگردهای عربی به ۲ بخش تقسیم می شود؛ نخست اقدام هایی که باید توسط کشور صورت بگیرد و دوم، راهکارهایی که باید توسط کشورهای عربی صورت بگیرد. متاسفانه با توجه به شدت مشکلات آب وهوایی در استان های مرزی مانند خوزستان و ایلام هیچ کدام از طرفین اقدام اساسی انجام نداده اند.تذکرهایی اساسی درخصوص ارائه راهکار برای مبارزه با ریزگردها داده شده اما ازسوی هیچ کدام از مسوولان ترتیب اثری داده نشده و دود این بی توجهی فقط به چشم مردم خوزستان می رود. مردم این استان متاسفانه علاوه بر تحمل شرایط آب وهوایی و مشکلات اقتصادی که با آن روبرو هستند، باید وزش ریزگردهای عربی را نیز تحمل کنند؛ مساله ای که شاید امروز گریبانگیر استان های مرزی شده اما بی توجهی به آن، استان های مرکزی را نیز گرفتار خواهد کرد. بروز بیماری های قلبی، تنفسی و پوستی از عوارض وجود ریزگردهای عربی در هوای این استان است. توجه به سلامت جسم و روان مردم مهم ترین نکته ای است که باید در راس تمام امور دولتمردان قرار گیرد و سلامت مردم نباید فدای روابط دیپلماسی شود. مبارزه با ریزگردها زمانی موثر خواهدبود که اساس و راهکار از سوی مسوولان کشوری ارائه شود و تا زمانی که دولتمردان ما نسبت به این مساله بی توجه باشند، هیچ انتظاری از سران عرب نباید داشته باشیم. امیدوارم در آینده نه چندان دور دولت دهم برای حل مشکلات ریزگردی چاره اندیشی کند، درغیر این صورت رییس جمهور و وزیر باید به مجلس پاسخی قانع کننده ارائه دهند.



● نگاه مقام مسؤول

دکتر یوسف رشیدی

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا

با ریـزگـردها در هـوا نمی تـوان مـقـابلـه کرد

در مورد آلودگی هوا اصل مهمی وجود دارد؛ آلودگی هوا را باید از منبع آن کنترل و با آن مقابله کنیم. این اصل در مورد ریزگردها و ذرات گردوغبار نیز مصداق دارد چون زمانی که این ریزگردها وارد هوا شد، دیگر نمی توان با آنها مقابله کرد، بنابراین باید کانون اصلی ریزگردها را شناسایی و کنترل کنیم.

روش های مختلفی برای جلوگیری از ورود ذرات گردوغبار در دنیا متداول است که همه آنها برای تثبیت خاک انجام می شوند. مالچ پاشی و کاشت گیاه روش های مناسبی برای جلوگیری از ورود ذرات گردوغبار به هوا هستند.

علاوه بر این، با استفاده از مواد نفتی و پلیمری هم می توان خاک را تثبیت و از پخش آن به هوا جلوگیری کرد.

تمام آلاینده های موجود در هوا شاخص هایی دارند و میزان هر یک جداگانه محاسبه می شود. اگر شاخص آلودگی هوا در مورد آلاینده ای مانند ذرات معلق بین ۰ تا ۱۰۰ باشد، (سالم یا استاندارد)، ۱۰۰ تا ۲۰۰ (هشدار یا ناسالم)، ۲۰۰ تا ۳۰۰ (شرایط بسیار ناسالم یا اضطراری) و بالاتر از ۳۰۰ (شرایط خطرناک) در نظر گرفته می شود. در برخی از شهرهای مرزی که در معرض گردوغبار هستند، در بعضی از روزها شاخص آلودگی هوا به بالای ۳۰۰ می رسد بنابراین با توجه به خطرهایی که این ذرات برای سلامت شهروندان دارد، باید این آلودگی را از منبع آن کنترل کنیم.

 روزنامه سلامت ( www.salamat.ir )

آهنگ ریز گرد عربی از گروه خورشید

عنوان " ریز گرد عربی " صرفاٌ اشاره دارد به کانون های اصلی غبار ها جدا از سد سازی های ترکیه عمدتا از کشورهای عربی و به ویژه عراق ، عربستان ، سوریه و اردن و حتی سودان ناشی می شود ؛ و در واقع گلایه ای ست اول از خودمان و سپس بی توجهی آنها نسبت به این فاجعه ی زیست محیطی که عرصه را بر ایرانیان و حتی مردمان مناطق مرزی خود آنها نیز تنگ کرده است .

در این میان هموطنان مناطق غرب و جنوب غربی کشور به ویژه خوزستان که قرن ها در سخت ترین شرایط آب و هوایی ، با کار و تلاش شرافت مندانه ی خود ؛ زندگی را در این منطقه جاری کرده و همیشه حافظ این آب و خاک بوده اند ، هم اکنون بیشترین فشار را از هجوم این ریزگردها متحمل شده اند.

ایران سرزمین یک قوم نیست . ایرانی بودن یک فرهنگ زیست اجتماعی ست . که اقوام مختلف اعم از کرد و لر و عرب و بلوچ و فارس ، ضمن حفظ فرهنگ ، زبان ، گویش ، دین و آیین خود ، حول محور نام با شکوه ایران و با زبان مشترک فارسی ، گردهم آمده اند تا نمایی از صلح و همزیستی را به نمایش گذارند.

MP3 320

Download

MP3 128

Download

دو سوم کشور درگیر ریزگردها می باشد...!

زندگی با هر پدیده ناخوشایندی، امکان دارد که عادی شود، اما با هوای بد نمی شود زندگی کرد؛ با هوا آلوده، با هوای پر از ذرات غبار، با هوای مملو از خاک. چیزی که هواشناسان می گویند ذرات کوچکتر از 10 میکرون. اما اکنون مردم 20 استان از 32 استان ایران، یکی دو روز از هفته را با گرد و خاک سپری می کنند. این آماری است که بهرام صناعی، رییس سازمان هواشناسی اعلام کرده است.

به گفته او ماهواره‌ای نشان می‌دهد که دید افقی در کشور طی پنج سال گذشته کاهش یافته است و 20 استان گرفتار این پدیده‌اند.

آنطور که صناعی به ایسنا گفته است شش کانون عمده گرد و غبار در مناطق غربی و کشورهای عراق، سوریه و عربستان وجود دارد که چهار کانون آنها در عراق است: "بیشترین گرد و خاک نیز از این کانون‌ها وارد کشور می‌شود. بررسی‌های انجام شده در 10 سال گذشته نشان می‌دهد در استان‌های هرمزگان، خوزستان، آذربایجان‌های شرقی و غربی، یزد، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان، کرمانشاه، ایلام، مرکزی و گیلان تعداد روزهایی که دید به زیر دو کیلومتر رسیده است، زیاد شده. همچنین در استان‌های کرمانشاه، ایلام، لرستان، فارس، هرمزگان و یزد تعداد روزهایی که گرد و خاک در آنها ثبت شده است، 40 درصد افزایش یافته و از سوی دیگر در استان های آذربایجان غربی، کردستان، همدان، مرکزی، کهگیلویه و بویراحمد و فارس غلظت گرد و غبار 30 درصد افزایش داشته است."

چهار استان 140 روز گرد و خاک دارند !

رییس سازمان هواشناسی، آمار هولناک دیگری هم داده؛ اینکه چهار استان ایران در 10 سال گذشته، از 120 تا 140 روز گرفتار گرد و خاک بوده اند: "در منطقه زابل در استان سیستان و بلوچستان، خوزستان، بوشهر و هرمزگان طی 10 سال گذشته بین 120 تا 140 روز پدیده گرد و خاک را داشته‌ایم."

تهران فقط 10 روز گرد و خاک دارد !

گرد و خاک که به تهران می رسد، صدای همه بلند می شود، مسوولان به فکر چاره می افتند و دنبال راهکار بین المللی می گردند. شهر تا مرز تعطیلی می رود و البته پیشنهادهای محیرالعقولی هم مطرح می شود، مثل آبپاشی معابر.

اما رییس سازمان هواشناسی می گوید تهران فقط 10 روز با گرد و خاک مواجه است: "در تهران تعداد روزهایی که با مشکل گرد و خاک مواجهیم، به طور میانگین در 10 سال گذشته کمتر از 10 روز در سال بوده است. به همین دلیل وضعیت تهران در این زمینه در مقایسه با سایر استانهای کشور بحرانی نیست."

تقصیر ترکیه است !

اما به وجود آمدن این گرد و خاک تمام نشدنی تقصیر کیست؟ آنطور که رییس سازمان هواشناسی می گوید، مقصر ترکیه است؛ "یکی از علل عمده پدیده گرد و خاک در منطقه، مهار آبهای مرزی است. این امر که توسط ترکیه طی سالهای گذشته با احداث سدهای متعدد صورت گرفته، موجب شده اکثر نخلستان‌های عراق خشک شود."

به گفته صناعی هورها به عنوان فیلتر هوا عمل می کردند: "متاسفانه در زمان رژیم صدام این هورها خشک و آبهای آنها توسط کانال‌هایی به بخشهای دیگر منتقل شد که همین امر موجب نابودی هورها از جمله هورالعظیم شد. پدیده خشکسالی، هجوم کشورهای غربی و تاثیر آن بر کشاورزی عراق، تغییر مسیر رودخانه‌ها و خشک شدن هورها از جمله علل اصلی پدیده گرد و خاک در منطقه است."

چه باید کرد؟

با تمام ابنها به نظر می رسد چندان مهم نیست که مقصر چه کسی است. مهم این است که چگونه می شود از گرد و خاک فرار کرد. تثبیت خاک، مالچ پاشی، درختکاری، باروری ابرها، احیای تالاب ها، خراب کردن سدها، و یا حتی آبپاشی! راهکارهای بلند مدت و کوتاه مدتی هستند که تاکنون ارائه شده. اما رییس سازمان هواشناسی گفته برای گرد و خاک عملا هیچ راه فیزیکی وجود ندارد: "هیچ راهکار فیزیکی برای مقابله با پدیده گرد و خاک وجود ندارد، فقط باید در مناطقی که منشا گرد و خاک در آنهاست اقدام اساسی صورت گیرد تا از این مناطق شاهد ورود گرد و خاک به کشور نباشیم. از سوی دیگر مالچ پاشی هم تنها سه سال ماندگاری دارد. به همین دلیل سرمایه گذاری عظیم برای این مساله نیاز است."

او درباره بارورسازی ابرها و تاثیر آن بر پدیده گرد و خاک هم گفت: "بارورسازی ابرها راهکار موثری برای مقابله با پدیده گرد و خاک نیست و آنقدرها بر روی پدیده گرد و خاک تاثیر ندارد از سوی دیگر حداکثر تاثیر این پدیده بین 10 تا 15 درصد است."

به گفته او سازمان هواشناسی جهانی اعلام کرده است بارور سازی ابرها در نقاطی که میزان بارش سالانه در آنها زیر 250 میلیمتر است جواب نمی‌دهد: "بر این اساس بارورسازی ابرها در استان هایی مانند سمنان، یزد، اصفهان، خراسان رضوی، قم، سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان و ... امکان اجرا ندارد. بارورسازی ابرها تکنولوژی است که از روسیه گرفته شده است. اگر واقعا بارورسازی ابرها پاسخگو بود چرا روسیه در آتش سوزی وسیع سه سال قبل خود که چندین ماه جنگل‌های آن در آتش می‌سوخت از این تکنولوژی استفاده نکرد؟"

صناعی همچنین گفت:"ترکیه باید بخشی از خسارت‌های وارد شده در این زمینه را بپذیرد، قطعا عراق به تنهایی نمی‌تواند این مشکل را حل کند و اگر همه هماهنگی‌ها صورت گیرد، حل مشکل گرد و خاک حداقل 10سال زمان نیاز دارد. لذا باید هرچه سریعتر مسئولان ذیربط در این زمینه وارد عمل شده و همکاری‌های منطقه‌ای را برای مقابله با این پدیده گسترش دهند."

پیش از این اسماعیل کهرم، فعال محیط زیست درباره چاره مقابله با گرد و خاک گفته: "برنامه بلندمدت جلوگیری از خشک‌شدن تالاب‌ها، چرای بی‌رویه دام در مراتع و حفظ جنگل‌هاست که نیاز به یک برنامه‌ریزی دقیق و همه جانبه با همکاری مسئولان مربوطه و نیز کشورهای درگیر دارد که البته کارهای انجام شده توسط این کشورها به خاطر گستردگی مناطق موفق نبوده است."

به گفته او برنامه کوتاه مدتی همچون مالچ پاشی برای این وسعت نمی‌تواند تدبیر خیلی مناسبی باشد، ضمن اینکه مالچ نیز چون از مواد نفتی است برای خاک و رشد گیاهان اصلا مناسب نیست و به خاک آسیب می‌رساند.

منبع

مقاله : بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن(pdf+متن تایپ شده)

بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن

شهریار کریمدوست ، لیلا اردبیلی

چکیده :

گرد و غبار یک فرایند طبیعی در مناطق بیابانی و صحراهاست که در اثر عملکرد بادهای قوی بر سطح خاک رخ داده و سبب معلق شدن ذرات ریز خاک در فضای نزدیک سطح زمین می شود. در سال های اخیر، تاثیر عوامل طبیعی همانند خشکسالی های مداوم، کاهش بارندگی و رطوبت نسبی محیط به همراه تشدید فاکتورهای محیطی نظیر استفاده بی رویه از منابع آبی مناطق بیابانی، از بین رفتن نیزارها و وقوع جنگ موجب خش کشدن تالاب ها و دریاچ ههای بیابان های شرق عراق و عرص ههای جنوبی کشورمان و تنک شدن یا از بین رفتن کامل پوشش گیاهی در این مناطق گردیده است. نتیجه چنین وقایعی گسترش شدید گرد و غبار که به نام ریزگرد معروف هستند، در بخش های غربی، جنو بغربی و مرکزی ایران بوده و توانسته در کوتاه مدت اثرات نامطلوبی بر محی طزیست، اقتصاد و سلامت ساکنین 17 استان کشور به ویژه شهرهای مرزی همانند اهواز و کرمانشاه بر جای گذارد.

کلید واژه : گرد و غبار؛ بیابان؛ خشکسالی؛ شهرهای مرزی؛ عراق

منبع: چهاردهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران و بیست و هشتمین گردهمائی علوم زمین، 25 الی 27 شهریور ماه 1389؛ دانشگاه ارومیه

توضیح: به دلیل حجم بالای دانلود فایل pdf و همچنین درخواست های فراوان بازدیدکنندگان وبلاگ متن کامل این مقاله در حال تایپ می باشد و با اتمام کار تایپ بر روی وبلاگ قرار خواهد گرفت. 

برای مشاهده متن تایپ شده این مقاله بر روی لینک پایین کلیک نمائید.

مشاهده متن تایپ شده مقاله

دانلود فایل pdf  متن کامل مقاله در ادامه مطلب

برای مشاهده سایر مقالات زیست محیطی این وب اینجا کلیک نمایید .

مشاهده لیست همه مقالات زیست محیطی این وبلاګ از اینجا

ریز گرد (Haze)

ریزگرد (haze) پدیده ای اتمسفریک است و مجموعه‌ای است از گرد و غبار، دود و دیگر ذره‌های خشک معلق در هوا که باعث کدر شدن آسمان می‌شوند. خاستگاه ریزگرد آلاینده‌های صنعتی، آمد و شد خودروها، آتش‌سوزی جنگل‌ها، گسترش بیابان‌ها، شخم زدن زمین در آب‌ و هوای خشک و ... است. ریزگرد اغلب زمانی رخ می دهد که ذرات گرد و غبار و دود در هوای خشک افزایش یابد.
(ویگی پدیا)

ذرات ریز گرد و غبار زمانی که با آلاینده های شهری ترکیب شوند، تبدیل به ریزگرد (haze) می شوند که به دلیل آغشته شدن به مواد آلی حالت چسبندگی پیدا کرده و به راحتی بر سطح اشیاء می چسبند و به این طریق نیز می توانند سبب آلودگی و از کار افتادن وسایل و ابزار صنعتی و الکتریکی شده و همچنین شیوع بیمار یهای عفونی و آلرژی ها را افزایش دهند.
(مقاله بررسی پدیده گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن، شهریار کریمدوست ، لیلا اردبیلی)

ریزگرد پدیده‌ای است که از ترکیب ذرات ریز گرد و غبار با آلاینده‌های شهری به وجود می‌آید و این ترکیب برای بیماران تنفسی بسیار مضر است.